Hadithet e Profetit s.a.

Hadithet, domethënë, thëniet e Profetit Muhammed s.a.v.s.. që kanë përcjellë sahabët dhe tabeinët dhe që kanë ruajtur muhedithët e shquar në Islam

Si gjykohen hadithe të sakta? Lloje të haditheve janë të ndryshme. Hadithet janë mbledhur vonë. Por ka një parim që i ndan hadithet e sakta nga hadithe të rreme.

Çfarë është syneti? Syneti është praktika e Profetit Muhamed a.s. të cilën ai e ka bërë për të shpjeguar porositë e Kuranit të Shenjtë. Syneti është më i lartë se Hadithi.

Kjo thënie profetike me të cilën Imam Buhariu ka nisur koleksionin e haditheve, konsiderohet si një prej thënieve thelbësore e qendrore të Islamit, madje thuhet që i gjithë botëkuptimi i Islamit sillet rreth këtij boshti. Disa dijetarë e kanë vlerësuar si një të tretën e Islamit apo si një të tretën e dijes.

Transmetohet nga Aisheja r.a. se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. ka thënë: ‏ “خَمْسٌ مِنَ الدَّوَابِّ كُلُّهُنَّ فَاسِقٌ، يَقْتُلُهُنَّ فِي الْحَرَمِ الْغُرَابُ وَالْحِدَأَةُ وَالْعَقْرَبُ وَالْفَأْرَةُ وَالْكَلْبُ الْعَقُورُ ‏”‏‏.‏ “Pesë kafshë janë të dëmshme, të cilat mund të mbyten në gjendjen e Ihramit. Ato janë: Korbi, skifteri, akrepi, miu dhe qeni i tërbuar”. (Buhariu, 1828) Komentimi

Ardhja e dytë e hz. Profetit të shenjtë s.a.v.s. Imam Ebu Hurejre r.a. rrëfen: “Ishim të ulur pranë Profetit të shenjtë s.a.v.s., kur iu zbrit surja el-Xhumu’ah; dhe kur e recitoi: ‘ve akharine minhum lem-ma jelhaku bihim’ – ‘Ai do ta dërgojë atë edhe te të tjerët, të cilët ende nuk u janë bashkuar’, një

Çka ndodhi pas Pejgamberit s.a.v.s.? Hazret Abdullah ibn Amri r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. ka thënë: “Vërtet, edhe për umetin tim do të vijnë kohë të tilla siç erdhën më parë për bijtë e Izraelit. Ata do t’i ngjajnë njëri-tjetrit si opingat që i ngjajnë njëra-tjetrës; madje edhe nëse njëri prej tyre ka bërë

Mendjemadhësia, armiku më i madh i besimtarit Hazret Abdullah ibn Mes’udi r.a. rrëfen se Profeti i shenjtë s.a.v.s. ka thënë: “Nuk do të hyjë në Xhenet ai, i cili ka një grimë mendjemadhësi në zemrën e tij. Një njeri pyeti: ‘Me të vërtetë njeriu dëshiron të ketë rroba e këpucë të bukura!’ Profeti i shenjtë s.a.v.s. u përgjigj:

Smira është burim ngatërresash Hazret Ebu Hurejre r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. ka thënë: “Mos u bëni smirëzi me njëri-tjetrin. Mos i prishni marrëveshjet e njëri-tjetrit. Mos e urreni njëri-tjetrin dhe mos ia ktheni shpinën njëri-tjetrit. Mos ndërhyni në pazarin e dy palëve që kanë arritur ujdinë. Bëhuni shërbëtorë të vërtetë të Allahut

Pastërtia është një nga kushtet e besimit Hazret Ebu Malik el-Esh’ari r. a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. ka thënë: “Pastërtia (trupore dhe shpirtërore) është pjesë e besimit”. [Sahih el-Muslim, kitab “Et Tahareh”, bab “Fadli el vudui”, hadithi nr. 432] Pastërtia dhe higjiena e gojës Hazret Ajshe bint Ebu Bekr r. a. (nëna e besimtarëve) rrëfen

Veshja dhe ushqimi i ndaluar Hazret Hudhejfe r.a. rrëfen: “I Dërguari i Allahut s.a.v.s. na ndaloi veshjet prej mëndafshi dhe ‘dejbaxh’ (një lloj mëndafshi). Ai edhe na ndaloi të hanim dhe të pinim në enët e arit e të argjendit, dhe tha: ‘Ato në këtë botë janë për ata (jobesimtarët) e në botën e ardhshme për ju”.

Etika para ngrënies së ushqimit Hazret Ajshja r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. savs ka thënë: “Kur dikush prej jush fillon të hajë, ai së pari duhet ta përmendë emrin e Allahut xh.sh.. Por nëse harron ta përmendë emrin e Allahut në fillim, atëherë, le të thotë (kur t’i bie ndër mend) Bismil-lahi evvelehu ve ahirehu, d.m.th.:

Falja është më e larta nga virtytet Hazret Muadh ibn Enesi r.a. rrëfen se  e ka dëgjuar Profetin s.a.v.s. duke thënë: “Virtyti më i lartë prej të gjitha virtyteve është t’i përforcosh marrëdhëniet me atë që i ka shkëputur, t’i japësh atij që nuk të jep ty, dhe ta falësh atë që të fyen ty”. [Musned

Ndaj fqinjëve kemi të drejta të veçanta Hazret Ibn Omeri r.a. dhe Ajshja r.a. rrëfejnë se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. ka thënë: “Xhebraili më këshilloi aq shumë rreth të drejtave ndaj fqinjëve sa që mendova se ndoshta do t’u jepet e drejta e trashëgimisë”. [Sahih el-Buhari, kitab “El-Edeb”, bab “El-Vasati bil-xhari”, hadithi nr. 6014 dhe 6015]

Mirënjohja dhe mosmirënjohja Hazret Ebu Hurejre r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. ka thënë: “Ai, i cili nuk ka mirënjohje ndaj njerëzve, nuk ka mirënjohje as ndaj Allahut”. [Xhamiu et-Tirmidhiu, kitab “El-Ber-ri ves-sileh”, bab “Ma xhae fish-shukri limen ahsene ilejke”, hadithi nr. 1954] Pamja e të dobëtëve dhe ndihma e Zotit Hazret Ebu Hurejre r.a. rrëfen se

Sjellja dhe nderi ndaj nënës Hazret Ebu Hurejre r.a. rrëfen: “Erdhi një njeri te Profeti i shenjtë s.a.v.s. dhe e pyeti: ‘O i Dërguari i Allahut! Kush prej njerëzve meriton që të sillem më së miri ndaj tij?’ ‘Nëna jote’, i tha Profeti i shenjtë s.a.v.s.’. Ai pyeti: ‘Mandej kush?’ ‘Nëna jote’, iu përgjigj Profeti i Shenjtë

Shoqëria duhet të dëshmohet Hazret Enesi r.a. rrëfen se Profeti i shenjtë s.a.v.s. ka thënë: “Askush prej jush s’mund të jetë besimtar i vërtetë derisa nuk dëshiron për të tjerë atë që dëshiron për vete”. [Sahih el-Buhari, kitab “El-Iman”, bab “Minel-imani en juhib-be li ekhihi ma juhib-bu linefsihi”, hadithi nr. 13] Shoku i mirë në ditë të

Sjellja e njeriut dhe mendjemadhësia Hazret Xhabiri r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. ka thënë: “Më të dashur për mua në Ditën e Kijametit dhe më afër meje do të jenë ata, të cilët janë më të sjellshëm. Ndërsa, më të neveritshëm në Ditën e Kijametit dhe shumë larg prej meje do të jenë llafazanët,

Martesa ka katër arsye kryesore Hazret Ebu Hurejre r.a. rrëfen se Profeti i shenjtë s.a.v.s. ka thënë: “Njeriu zakonisht martohet me ndonjë grua për katër arsye: për shkak të pasurisë së saj, të familjes së saj, të bukurisë së saj dhe për shkak të besimit të saj. Ti duhet t’i japësh përparësi besimit. Qofsh i lumtur!”. [Sahih

Hallalli dhe Harami e kanë një kufi Hazreti Ebu Tha’lebe el-Hushanij r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. ka thënë: “Allahu i Lartësuar ka caktuar disa obligime, mos i shpërfillni ato. Ai ka caktuar disa kufij, mos i shkelni. Ai i bëri të palejueshme disa gjëra, mos iu afroni. Ai nga mëshira e Vet nuk i

Kush fton – fiton Hazret Sehl ibn Sa’di r.a. rrëfen se një herë, Profeti i shenjtë s.a.v.s. i tha Hazret Aliut r.a.: “Pasha Allahun! Nëse Allahu përudh dikë përmes teje (duke i bërë ftesë), qoftë edhe një njeri të vetëm, kjo do të jetë më mirë për ty se t’i fitosh devetë kuqaloshe (devetë kuqaloshe konsideroheshin shumë

Këshillimi ndaj njerëzve është i preferuar Hazreti Hudhejfe r.a. rrëfen se Profeti i shenjtë s.a.v.s. ka thënë: “Pasha Atë, në dorën e të Cilit është jeta ime, ju duhet t’i jepni këshilla njerëzve për vepra të mira dhe t’i ndaloni nga të këqijat, përndryshe, mund të ndodhë që Allahu t’ju ndëshkojë rëndë. Atëherë do të lutni Allahun, por do

Shpenzimi në rrugën e Zotit – pjesë e pandashme e besimit Hazret Muadhi r.a. rrëfen: “I Dërguari i Allahut s.a.v.s. më bëri prijës (guvernator) të një rajoni dhe më tha: ‘Do të takohesh me njerëzit e Librit (jehuditë dhe të krishterët). Ftoji ata të dëshmojnë se s’ka zot tjetër përveç Allahut dhe se unë jam i Dërguar

Haxhi kryhet një herë në jetë Hazret Ebu Hurejre r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. gjatë një fjalimi tha: “‘O njerëz! Vërtet, Allahu e bëri Haxhin obligim për ju. Pra, duhet që ta kryeni Haxhin’. Duke dëgjuar këto fjalë, një njeri e pyeti: ‘A duhet ta kryejmë për çdo vit o i Dërguar i Allahut?’

Agjërimi dhe shpërblimi i tij Hazret Ebu Hurejre r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. ka thënë: “Allahu xh.sh. thotë se të gjitha veprat e njeriut janë për hir të vetës së Tij, përveç agjërimit, sepse agjërimi është për Mua dhe Unë jam shpërblimi i tij. Agjërimi është mburojë (kundër së keqes). Prandaj, kur dikush prej

Para faljes së një namazi merret abdesi Një herë Hazret Othman ibn Affani r.a. kërkoi ujë (për të marrë abdest). Ai së pari i lau tri herë duart e tij e pastaj me dorën e djathtë futi pak ujë në gojë dhe e shpërlau atë. Më pas e pastroi hundën dhe e lau tri herë fytyrën.

Islami ka pesë kushte Hazret Ibn Omeri r.a. rrëfen se Profeti i shenjtë s.a.v.s. ka thënë: “Islami bazohet mbi pesë shtylla: të dëshmuarit se s’ka zot tjetër përveç Allahut dhe se Muhamedi është i Dërguari i Allahut, falja e namazit, dhënia e zekatit, shkuarja në haxh dhe agjërimi në muajin e Ramazanit”. [Sahih el-Buhari, kitab “El-Iman”, bab

Sjelljet e Profetit s.a.v.s. ndaj të varfërve Hazret Abdullah ibn Ebi Evfa r.a. rrëfen se: “Profeti i shenjtë s.a.v.s. kurrë s’tregoi përbuzje e as nuk u sol me mospërfillje ndaj vejushave e të varfërve, por përkundrazi, sjelljet e tij gjithnjë i shfrytëzonte që t’i ndihmojë ata”. [Sunen Darimi, bab “Fi tavadi’i resulullah s.a.v.s.”, hadithi nr. 74] Sjelljet

Kurani i Madhërishëm dhe mësimi i tij Hazret Othman bin Affani r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut (paqja dhe mëshira e Zotit qofshin mbi të) ka thënë: “Më i miri nga ju është ai, i cili e mëson Kuranin dhe (atë) ua mëson të tjerëve”. [Sahih el-Buhari, kitab “Fedaidel-Kuran”, bab “Hajrukum men teal-lemel-Kurane ve al-lemehu”, hadithi

Dashuria nga Allahut sipas fjalëve të Hazreti Davudit a.s. Hazret Ebu Derda r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. ka treguar se Hazret Davudi a.s. e luste Zotin xh.sh. me këto fjalë: “O Zoti im! Kërkoj prej teje dashurinë Tënde dhe dashurinë e atij, i cili të do Ty dhe dashurinë e asaj vepre që ma mundëson

Përkujtimi dhe mospërkujtimi i Allahut Hazret Ebu Musa el-Esh’ari r.a. rrëfen se e ka dëgjuar Profetin e shenjtë s.a.v.s. duke thënë: “Shembulli i atij i cili e përkujton Allahun dhe i atij që nuk e përkujton Atë, është si i gjalli me të vdekurin”. [Sahih el-Buhari, kitab “Ed-da’vat”, bab “Fadli dhikril-lah…”, hadithi nr. 6407] Ndërsa te Muslimi

Unikatësia e Allahut nuk bën të mohohet Hazret Ebu Hurejre r.a. rrëfen se Profeti i shenjtë s.a.v.s. ka thënë se Allahu xh.sh. thotë: “Robi Im më mohon Mua, e atij nuk i ka hije ta bëjë këtë. Ai më fyen Mua e s’ka të drejtë ta bëjë këtë. Ai më përgënjeshtron Mua, kur thotë se Allahu s’mund

Madhështia e Allahut nuk ka kufi Hazret Abdullah bin Omeri r.a. rrëfen se Profeti i shenjtë s.a.v.s. duke predikuar nga foltorja e recitoi këtë ajet: “Qiejt do të jenë mbështjellë në dorën e Tij të djathtë. I pastër është Ai dhe i lartësuar prej asaj që i shoqërojnë Atij”. [ez-Zumer 39:68] Ai s.a.v.s., pastaj tha se Allahu xh.sh. thotë: “Unë

Islami është një fe madhështore. Madhështia e tij qëndron në mësimet e përsosura të Kuranit të shenjtë dhe në faktin se themeluesi i Islamit, Hazret Muhamedi s.a.v.s., i zbatoi këto mësime praktikisht dhe në mënyrë të plotë, duke u bërë kështu shembull i përsosur për atë çka na mësoi. Lidhshmëria e thellë dhe e pathyeshme

Nijeti (qëllimi) e arsyeton veprën Hazret Omer bin Hattabi r.a., derisa ishte duke folur nga foltorja, rrëfen se e kishte dëgjuar Profetin e shenjtë s.a.v.s. duke thënë: “Të gjitha veprat varen prej qëllimeve dhe çdo njeri shpërblehet sipas nijetit të tij. Pra, kush bën megrim për hir të Allahut e të Profetit të Tij, migrimi