Gjashtë shtyllat e besimit

4. Profetët

Artikulli i katërt fundamental i besimit në Islam është të kesh besim në të gjithë profetët. Ky artikull, në të vërtetë, është një konkludim logjik i artikullit të tretë. Filozofia e njëjtë që përfshin në besimin e të gjithë librave, është e nevojshme edhe në besimin e të gjithë profetëve. Kur’ani i shenjtë flet për shumë ata profetë që më së shumti i takonin radhës së profetëve të Lindjes së Mesme, duke filluar prej Ademit e deri te Hazret Muhamedit s.a.s. Mirëpo, ka edhe përjashtime nga rregulla. Ka dy pika që veçanërisht përmenden në Kur’an lidhur me këtë temë:

1. a) Megjithëse, emrat dhe historia e shkurtër e disa profetëve i është diktuar Themeluesit të shenjtë të Islamit, lista  nuk është e plotë. Këta janë vetëm disa emra sa për ilustrim, kurse ka shumë profetë që nuk përmenden në Kur’an.
2. b) Në listën e profetëve që janë përmendur në mënyrë specifike, ka disa emra që sa duket nuk u takojnë   profetëve të Izrailit. Prandaj, shumë komentatorë të  Kur’anit janë të mendimit se ata kanë qenë profetë jo-arab, të cilët janë futur në listë vetëm për shkak se e  përfaqësonin botën e jashtme. P.sh. Zul-Kifl është një  emër në listën e profetëve që nuk përmendet në  referencat arabe apo semitike. Disa dijetarë sa duket këtë emër e kanë gjurmuar te Buda, i cili i takonte Kapilit që ishte kryeqytet i një shteti të vogël që gjendej në kufi të Indisë e të Nepalit. Budah jo vetëm që i takonte Kapilit, por herave të shumta ai referohej si “Of Kapil”. Kjo saktësist është kuptimi i fjalës “Zul-Kifl”. Duhet të keni të qartë se konsonati “p” nuk ekziston në gjuhën arabe, dhe konsonanti më i afërt me të është “f”. Pra, Kapili transkriptohet në arabishte me Kifl.

Përveç evidenës së Kur’anit, ka një referencë që është e diskutueshme prej komentatorëve. Ka një hadith ku profeti i shenjtë s.a.s. flet rreth një profeti indian duke e përmendur edhe emrin e tij. Fjalët e hadithit janë:

Ka qenë një profet i Zotit në Indi që ishte zeshkan dhe quhej Kahan.*

Tani, çdokush i informuar me historinë e religjioneve të Indisë mund ta lidhë menjëherë këtë shënim me Lord Krishnën, i cili në literaturën Hinduse në mënyrë konstante është shënuar si një zeshkan. Poashtu, titulli Kanhaja i shtohet emrit të tij Krishna. Kanhaja mban në vete të njëtat konsonante K,N,H siç mban emri Kahan – një ngjajshmëri e papërfillshme. Mirëpo, nëse ndonjë profet jo-arab është përmendur me emër apo jo, është një diskutim akadamik. Nuk mohohet fakti se Kur’ani i shenjtë e detyron çdo mysliman të ketë besim jo vetëm në të gjithë profetët, por ai na informon qartazi se në çdo zonë të botës dhe në çdo epokë, Allahu xh.sh. i dërgoi profetët e vetë.

Ky besim në princip në vërtetësinë e profetëve themelues dhe të profetëve të vegjël të religjoneve të tjera është një deklaratë unike e Kur’anit që nuk ekziston në librat e tjerë hyjnor. Ky hedh dritë mbi universalitetin e krijimit dhe gjithashtu mbi universalitetin e vetë të Isalmit. Nëse është e vërtetë deklarta kur’anike se mësimet e Kur’anit janë për tërë botën, atëherë ky duhet ta njohë vërtetësinë e të gjithë profetëve. Përndryshe, ndjekësit e shumë religjiove të ndryshme nuk do ta gjejnë ndonjë urë midis tyre dhe të Islamit.

Miratimi dhe pranimi i së vërtetës së të gjithë librave dhe miratimi dhe njoja e të gjithë profetëve është një deklaratë revolucionare që ka shumë dobi për njeriun në përgjithësi. Përveç tjerash, kjo fuqimisht shtron rrugën për paqen dhe harmoninë ndër-religjioze. Si mund të jetojë dikush në paqe me ndjekësit e religjioneve të tjera, nëse njeriu i konsideron ata gënjeshtarë; dhe nëse njeriu e monopolon vërtetësinë vetëm për të shenjëtit religjioz të besimit të vetë.

Ky është një vëzhgim universal se ndjekësit e religjionve të ndryshme kanë prirje sipërfaqësore të mësojnë rreth aspekteve doktrinale të religjioneve të tyre. Këta janë priftërinj të caktuar apo liderë të tjerë, të cilët sa duket e posedojnë diturinë religjioze, dhe sipas tyre njerëz të përgjithshëm drejtohen kur ata ngrehen për të marrë udhëzimin religjioz. Njerëz të tillë janë më shumë të ndiejshëm kur është fjala për nderin e profetëve të tyre dhe të njerëzve të shenjtë se sa ndaj Allahut dhe ndaj nderit të Tij.

Pavarësisht nga Islami, asnjë libër prej librave hyjnor të religjioneve nuk e mban ndonjë dëshmi të vërtetësisë së themeluesve të religjioneve të tjera. Mungesa e njohjes dhe të miratimit të vërtetësisë së profetëvetë të tjerë, përveç profetëve të vetë, i ka izoluar religjionet prej njeri-tjetrit. Secili deklaron monopolinë e së vërtetës, secili i përgënjeshtron profetët e religjioneve të tjera. Sadoqë, ne në jetën e përditëshme nuk e gjejmë këtë dukuri aq fort të shfaqur, e vërteta e rëndë mbetet se nëse ndjekësit e ndonjë religjioni sinqerisht i marrin përsipër besimet e tyre, ata duhet t’i konsiderojnë të gjitha religjionet e tjera si false, bile edhe pikënisjet e tyre. Kjo është e pamundur që të përfytyrohet se një i krishter, një besimtar i vërtetë i Krishterizmit, siç ai e kupton sot, të verifikojë vërtetësinë e Budës, të Krishnës dhe të Zaratushtit. Veçanërisht, qëndrimi i të krishterëve ndaj Profetit të shenjtë të Islamit s.a.s. është pikërisht ai që është përmendur më lart; ata duhet ta përgënjeshtrojnë atë duke e konsideruar si gënjeshtar, përndryshe e vetmja alternativë për ata është të bëhen mysliman. Orientalistët duke e diskutuar këtë temë gjithnjë e kanë përmendur qartazi këtë situatë, shumica prej tyre tregojnë një armiqësi të hapët kundër themeluesit të Islamit në bazë të premisës se ai është fals. Kjo e njëjta aplikohet ashtu edhe për religjionet e tjera.

Megjithëse, ne në jetën tonë të përditëshme nuk takohemi me shembuj të tillë plotë zemërim të mosmirësjelljes dhe të fyejes, por nëse dikush e mban pikëpamjen e vet për vete apo ta shfaqë haptazi, pengesa prapë mbetet. Nga kjo del qart se ndjekësit e të gjitha religjioneve e kanë lidhur veten në grupe kundër të gjithë të tjerëve, dhe pengesa midis të vërtetës dhe jo të vërtetës, midis të drejtës dhe jo të drejtës korr sukses për ta parandaluar harmoninë religjioze, për të cilën njeriu i sotëm ka nevojë shumë të madhe.

Me të vërtetë, ka shumë të krishterë të civilizuar dhe të edukuar në botë, të cilët për shkak të mirësjelljes nuk i ofendojnë ndjenjat e myslimanëve duke e denoncuar profetin e Islamit si gënjeshtar. Megjithëkëtë, të krishterët në bazë të besimeve të tyre, nuk kanë ndonjë zgjedhje tjetër, por ta refuzojnë vërtetësinë e themeluesit të Islamit. Për sa i përket një myslimani, ka një tregim tërërsisht të ndryshëm. Kur ai flet për Jesus Krishtin apo për Hazret Musain apo për Krishnën apo për Budën, flet me respekt e me dashuri, ai vepron ashtu, sepse ai nuk ka ndonjë zgjedhje tjetër. Kjo është pjesa e besimit të tij fundamental jo vetëm në bazë të mirësjelljes njerëzore, por qartazi të ketë besim në vërtetësinë dhe nderin e tyre. Në bazë të kësaj, ky artikull besimi siç duket mban në vete një rëndësi të shkallës globale. Ky e stabilizon paqen dhe harmoninë ndër-religjioze dhe në të vërtetë krijon një atmosferë të besimit dhe të dashurisë reciproke. Si Unikatësia e Zotit edhe ky mban kualitetin e qenësishëm të jetë i pazëvenësueshëm – s’ka alternativë tjetër.

Masihu i Premtuar, Hazret Mirza Ghulam Ahmadi a.s. nga Kadijani, e ka përmbledhur besimin islamik në profetë të tjerë ashtu si vijon:

       “Një nga principet që e formojnë bazën e besimit tim është ai që ka të bëjë  me religjionet e stabilizuara të botës. Këto religjione kanë hasur miratime të gjera në zona të ndryshme të botës. Ato kanë përfituar një masë të madhe të kohës, dhe kanë arritur në gjendjen e pjekurisë. Allahu xh.sh. më informoi mua se asnjë religjion prej këtyre religjioneve nuk ishte false në kohën e zanafillës së tyre dhe asnjë profet prej profetëve të Zotit nuk ishte fals.”*

“Ky është një princip i bukur i cili e zhvillon paqen dhe harmoninë, dhe i cili vë bazën e pajtimit, dhe i cili i jep ndihmë gjendjes morale të njeriut. Të gjithë profetët, të cilët kanë ardhur në botë, pa marrë parasysh se kanë banuar në Indi apo në Persi apo në Kinë, apo në ndonjë vend tjetër, ne i besojmë, i pranojmë të gjithë dhe i konsiderojmë të vërtetë.”*

Me stabilizimin e këtij fakti se aty në të gjitha vendet e botës dhe në të gjitha kohërat ka pasur profetë, të cilët kanë qenë prej Zotit, koha kërkonte një profet universal. Pranimi i një profeti universal kërkon një reciprocitet. Kur ju pritni prej të tjerëve që të kenë besim në atë, të cilin ju e konsideroni të vërtetë, do të jetë, më të vërtetë, shumë ndihmuese  nëse jepni dëshmi për vërtetimin e atij populli të tillë hyjnor në të cilin partia tjetër ka besim të paluhatshëm.

Islami, pra, vën bazën për universalitetin e një profeti të vetëm. Si deklarata e  Kur’anit – se Profeti i shenjtë  s.a.s.  ishte ngritur jo vetëm për Arabinë, por për tërë njerëzimin – bazohet mbi një fiozofi të thellë. Në çdo religjion ne e gjejmë të përmendur një ardhmëri të shkëlqyeshme apo epokën e artë kur të gjithë njerëzit do të sillen e do të tubohen nën një flamur. Mirëpo, aty nuk shihet asnjë bazë  për unifikimin e njeriut në besimet e në dogmat e tij. Ishte hera e parë në historinë e religjionit që Islami e shtroi rrugën për një religjion universal duke e lëshuar këtë deklaratë se të gjithë popujt e botës, në kohëra të ndryshme, janë bekuar me ardhjen e profetëve hyjnor.       Sipas Kur’anit, institucioni i profetizmit është universal dhe i përhershëm. Ka dy terma që përdoren për të treguar të njëjtën detyrë, secili me një ndryshim të vogël të të kuptuarit. Termi An-Nabi ka kuptimin e profecisë e të parashikuarit. Ata, të cilët Allahu xh.sh. i zgjedh që ta përfaqësojnë Atë, bekohen dhe dhurohen me dijeni e dituri  rreth ngjarjeve të rëndësishme lidhur me të ardhmën. Ata, poashtu, mësohen për ndodhitë e së kaluarës, të cilat njerëzit nuk i njohnin, dhe kjo njohje e tyre qëndron si një shenjë se ata informohen prej Një Qenieje të Gjithëdijshme (Allahu). Profecia dhe parashikimi që e stabilizon vërtetësinë e profetëve, bëhet që njerëzit mund t’u binden dhe ta pranojnë mesazhin e tyre.

Termi i dytë që përdoret për profetët, është Al-Resul apo pejgember (lajmëtar). Ky ka të bëjë me ato diktime (Ilham, Vahi) të profetëve që bartin mesazhe të rëndësishme, të cilat në emër të Allahut i jipen njerëzimit. Ato mesazhe mund të sjellin ndonjë Sheriat të ri, apo thjeshtë mund të mbajnë qortime dhe vërejtje për njerëzit, të cilët kanë treguar një mosrespekt dhe pakujdesi ndaj librave të mëparshëm hyjnor. Të dyja këto funkcione mblidhen në një person, dhe ashtu të gjithë profetët mund të pagëzohen me termin pejgember a lajmëtar (Al-Resul), dhe të gjithë mund të pagëzohen si profet (An-Nabi)

Sipas Islamit, të gjithë profetët janë qenie njerëzore dhe asnjë prej tyre nuk i posedon karakteristika mbinjerëzore. Për sa u përket mrekullive, të cilat shfaqen prej profetëve dhe të cilat kuptohen për të treguar karakterin e tyre mbinjerëzor, deklarata kategorike dhe të qarta  të Kur’anit e mohojnë këtë nocion. Ringjallja e një të vdekuri është njera prej mrekullive të tilla që u atribohet disa profetëve. Sadoqë përshkrime të ngjajshme janë gjetur në shumë skripta hjynore apo në libra religjioz, sipas Kur’anit ato nuk duhet të merren letrarisht, por kanë një kuptim metaforik. P.sh. Isait a.s. (Jesusi) i është përshkruar se ai e ringjalli një të vdekur. Mirëpo, Kur’ani i Shenjtë në të njëjtën  mënyrë me terma të njëjta flet edhe për Profetin e shenjtë Hazret Muhammadin s.a.s. dhe me fjalë të njëjta, por që janë aplikuar për mrekullinë e tij të ringjalljes shpirtërore. Poashtu, në rastin e krijimit të zogjve prej deltinës (baltës) dhe mundësia e tyre për fluturim në emër të Zotit. Këta zogj kanë qenë vetëm qenie njerëzore, të cilëve u është dhuruar aftësia e të fluturimit spiritual, në krahasim të njerëzve të kësaj bote.

Asnjë profeti nuk i është dhënë një jetë jashtëzakonisht i gjatë që e bën atë qartazi të ndryshëm dhe lart vëllezërimit të profetëve të cilit i përketë ai. As nuk përmendet ndonjë profet që është ngritur fizikisht jashtë skutave të universit. Ku është përmendur diçka e tillë, ka kuptimin e ngritjes shpirtërore, jo ngritja fizike, të cilën Kur’ani kategorikisht deklaron se është kundër karakterit të profetëve. Kur Njerëzit e Librit kërkuan prej Themeluesit të shenjtë të Islamit që të shkojë fizikisht në qiell dhe të sjellë me vete një libër, përgjigjen e thjeshtë që Allahu xh.sh. ia mësoi, ishte:

 Thuaju:  “Zoti im  është shumë larg (këtyre sjelljeve fëmijënore). Unë s’jam më shumë se një qenie njerëzore dhe një profet”.  (Sure Bani Israil 17:94)

Kjo përgjigja i mohon të gjitha deklaratat lidhur me profetë të tjerë, të cilët janë kuptuar se janë ngritur fizikisht në qiell. Argumenti që është dhënë në këtë përgjigje është se asnjë qenie njerëzore dhe asnjë profet nuk mund të ngritet fizikisht në qiell, përndryshe edhe Profeti Hazret Muhammadi s.a.s. mund të përsëriste të njëjtën mrekulli. Të shprehurit me emfazë (theks) rreth karakteristikave njerëzore të profetëve dhe rreth kufive të tyre njerëzore është njeri prej tipareve më të bukura të mësimeve fundamentale të Islamit. Profetët lartësohen prej njerëzve të tjerë jo për shak se dhurohen me kualitete mbinjerëzore, por për shkak se ata në mënyrë më të bukur i shfrytëzojnë ato  aftësi dhe kualitete me të cilat janë dhuruar ata. Ata  duke u ngritur në lartësi shumë të mëdha shpirtërore, prapë mbeten qenie njerëzore, dhe sjelljet e tyre janë të imitueshme prej qenieve të tjera njerëzore.

Për sa i përket temës së vazhdimsisë së profetizmit, Islami kategorikisht deklaron se Profeti i shenjtë i Islamit Hazret Muhammadi s.a.s. është profeti i fundit Shariatbartës dhe se Kur’ani është Shariati i fundit hyjnor, i përsosur, i përkryer dhe perfekt deri në ditën e fundit të botës. Vërtet,  ky është një libër i përsosur dhe i ruajtur prej të gjitha llojeve të ndërhyrjes dhe të ndryshimit. Asnjë ndryshim prej këtyre të dyjave nuk do të bëhet me garanti. Deri sa libri është perfekt dhe i ruajtur prej prekjes dhe ndryshimit njerëzor, asnjë ndryshim nuk është i justifikuar.

Për sa i përket profecisë lidhur me ardhjen e profetëve pa Shariat, mundësia e vijueshmërisë dhe të kontinuitetit të tyre është përmendur qart në Kur’an. Pra, çdo profet që do të paraqitet, do të paraqitet vetëm si rob i Profetit të Shenjtë s.a.s. dhe i Kur’anit.

Ajeti i poshtëshënuar i Sures Al-Nisa nuk e le asnjë fije dyshimi lidhur me këtë:

 “Dhe ata, të cilët e dëgjojnë Allahun dhe profetin e Tij, do të  jenë  ndër  ata  të cilët  Allahu i ka bekuar: profetët  (pejgemberë), të vërtetët (siddikë), martirët (shahidë) dhe fisnikët (salihë). (Sure Al- Nisa 4:70)

Shkurt, në Kur’an Islami është deklaruar si religjion i përsosur dhe i fundit për dobinë e njerëzimit, pas të cilit asnjë mësim i ri nuk do të zbritet për t’i anuluar mësimet e Islamit, as nuk do të paraqitet ndonjë profet i pavarur jashtë sferës së Islamit. Çdo profet i ri që do të paraqitet, do të paraqitet tërësisht si ndihmëtar dhe nënshtrues i Profetit të shenjtë Hazret Muhammadit s.a.s.

Profetët e Zotit gjithënjë kanë ardhur për ta shpërndarë një mesazh. Ai mesazh nuk kufizohej vetëm me hapësirat e besimeve, por ashtu i mbante në vete hapësirat e praktikave dhe zbatimin e besimeve. Mësimet janë ndarë në dy kategori të mëdha:

1. Si mund të përforcohet lidhja e njeriut me Zotin
2. Si duhet të sillet njeriu ndaj qenieve të tjera njerëzore.

Këto dy kategori, në të vërtetë, i mbulojnë në vete të gjitha aspektet e ligjeve religjioze. Ne nuk mund të hyjmë këtu në një diskutim të gjatë se si kjo detyrë zbatohet në mënyrë të përsosur në Islam, por ndoshta kjo do të jetë e përshtatshme të ilustrohen disa  tipare të rëndësishme të këtij mësimi me karakter universal.

* Tarikh-i-Hamadan Dailami – Babul-Kaf.

Shikoni Pocket book, f. 854 shkruar nga Malik Abdur  Rahman Khadim,   botimi VI i vitit 1952

* Përkthyer nga urdishtja “Tohfa Kejseria” f. 256, Ruhani Khezain (Thesare shpirtërore), vol. 12, Unwin Brothers, Gresham Press, Old Woking, Surrej, 1984

* Përkthyer nga urdishtja “Tohfa Kejseria”, f. 259, Ruhani Khezain ( Thesare shpirtërore ), vol. 12, Unwin Brothers, Gresham Press, Old Woking, Surrej, 1984

Pages: 1 2 3 4 5