De maand Ramadan
Enige uitzonderingen daargelaten zijn de Moslims verplicht tot vasten gedurende 29 of 30 dagen van de maand Ramadan. Het juiste aantal hangt af van de verschijning van de nieuwe maan die na 29 of 30 dagen kan plaats hebben. Het vasten begint met de verschijning van de nieuwe in de maand Ramadan en eindigt met de verschijning van de nieuw maan in de maand Shawwal. De Heilige Profeet zou hebben gezegd: “Waarlijk, wij zijn een ‘ummi- volk’ dat schrijft noch rekening houdt; de maand is zo en zo – (met zijn vingers) eenmaal negen en twintig tonende en andermaal dertig”. (Bukhari 30: 13). Een ander hadith zegt: “Allah `s Gezant gewaagde van de maand Ramadan en zeide: “Vast niet tot gij de nieuwe maan ziet en verbreekt het vasten niet tot gij haar weer ziet, en indien het bewolkt is, berekent dan haar verschijning”. (Bukhare 30:11; Muslim 13:2). Een andere zegt dat bij bewolkte hemel 30 dagen moeten worden voleindigd. Het beginnen met de werkelijke verschijning van de nieuwe maan en het eindigen met de werkelijke verschijning van de nieuwe maan was de gemakkelijke manier voor een volk “dat schreef noch rekening hield”, en het is ook nog altijd de gemakkelijke manier voor de grote massa in de dorpen en op de afgelegen plaatsen, maar volgens de boven aangehaalde hadith mag over de verschijning van de maan ook door berekening worden geoordeeld. Er is echter een uitdruklijk verbond tegen het vasten wanneer de verschijning van de maan twijfelachtig is.
Waarom de maand Ramadan is gekozen
Het is de Heilige Qor’aan neergelegde bevel betreffende het vasten in de maand Ramadan luidt aldus: “De maand Ramadan is die waarin de Qor’aan als een richtsnoer voor de mensen werd nedergezonden en als duidelijke bewijzen van leiding en onderscheid. Wie onder u daarom deze maand leeft, laat hem daarin vasten”. (2:186). Uit de woorden van het bevel moge blijken dat deze bijzondere maand niet zonder reden tot vastenmaand is gekozen. Dit is geschied omdat Ramadan de maand is waarin de Heilige Qor áan werd geopenbaard. Het is welbekend dat de Heilige Qor’aan bij gedeelten werd geopenbaard gedurende een tijdperk van drie en twintig jaar. Met zijn openbaring in de maand Ramadan wordt derhalve bedoeld dat zijn openbaring in die maand begon. En dit is historisch waar. De eerste openbaring kwam tot de Heilige Profeet in de 24ste nacht van de maand Ramadan, toen hij in de groot Hira was. Het was derhalve in de maand Ramadan dat de straal van het Goddelijke licht op de geest van de Heilige Profeet viel en dat de engel met de Goddelijke boodschap verscheen. De maand die van de grootste geestelijke belevenis van de Heilige Profeet getuigde werd dus als de geschiktste maand beschouwd voor de geestelijke discipline van de Moslimse gemeenschap, welke door het vasten tot stand moest worden gebracht. Er zijn duidelijke redenen waarom een maanmaand werd gekozen. De voor – en nadelen van het bijzondere seizoen waarin ze valt worden door de gehele wereld gedeeld. Een zonnemaand zou aan het ene deel der wereld de voordelen van kortere dagen en koeler weer geven en het andere deel met de nadelen van langere dagen en heter weer bezwaren. De maanmaand stemt meer overeen met de universele aard der leerstellingen van de Islam en alle mensen zijn de voor- en nadelen gelijkelijk toebedeeld.
Indien daarentegen geen bijzondere tijd was bepaald zou de discipline al haar bijzondere waarde hebben verloren. Slechts door de keuze van een bijzondere maand wordt met haar intrede de gehele Moslimse wereld als het ware door een stroom van het ene einde tot het andere bewogen. De beweging die door de intrede van de maand Ramadan in de Moslimse wereld wordt teweeggebracht is de grootste massabeweging op de aardbodem. Rijk en arm, hoog en laag, meester en dienaar, regeerder en geregeerde, zwart en blank, Oosterling en Westerling, van het ene einde der aarde tot het andere, veranderen plotseling hun levenswijze als zij de heel kleine maansikkel bij de aanvang van de maand Ramadan aan de westernkim zien verschijnen. Er is op de aardbodem geen ander voorbeeld van een massabeweging op zo`n grote schaal en dit es toe te schrijven aan de nadere aanduiding van een bijzondere maand.