Сапарда орозого тыюу салынгандыгынын мааниси кандай?

Азирет Имам Махдий (алайхиссалаам): «Сапарда орозо кармоо – бул баш ийбестик», – деп айткан. Ал (алайхиссалаам): «Эгер оорулуу киши жана мусапыр орозо кармаса, анда аларга «баш ийбестик» деген фатва туура келет», – деп айткан.

Ал (алайхиссалаам)дын ушул чечимиفَعِدَّۃٌ مِّنۡ اَیَّامٍ اُخَرَФа-иддатум-мин аййаамин ухар (2:185) деген Куран аятына негизделген. Хадистердин жалпы мазмуну да ошону колдойт. Сүйүктүү Пайгамбарыбыз Мухаммад (саллаллааху алайхи ва саллам)дын учурунда орозо кармаган кишини «عصاة» (баш ийбес) деп айткан. («Муслим», Китаабус-Саум).

Буга уруксат берген хадистерди Имам Зухрий (рахимахуллах) мурунку хадистер деп атаган. «Муслимде» төмөндөгүдөй чечме берилген:

قَالَ الزُّهْرِيُّ وَكَانَ الْفِطْرُ آخِرَ الْأَمْرَيْنِ وَإِنَّمَا يُؤْخَذُ مِنْ أَمْرِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِالْآخِرِ فَالْآخِرِ. صحيح مسلم, كتاب الصيام

1. Азирети Имам Махдий (алайхиссалаам) сырттан келе турган Ахмадийлер үчүн Кадиянды экинчи журт деп айткан. Ошондуктан, алар ошол жерге келип орзо кармаса болот, кармабаса да болот.
2. Экинчи журтка карата тартылган сапар да сапар деп эсептелет. Ошол үчүн сапарда орозо кармаганга болбойт. Азирети Имам Махдий (алайхиссалаам) ооз ачаар убактысынан мурунураак Кадиянга жеткендердин оозун ачтырган.
3. Кызматы сапарда өткөндөр – поезддин көзөмөлчүсү, айдоочу, учуучу, сапардагы агент, айылдык почталён мусапыр деп эсептелинбейт. Алар Рамазан орозолорун кармоолору керек. (Ифтаар жыйынынын 26-чечеми, 1967-жыл, 26-февраль)
4. Сапарда орозо кармоону чечмелеп жатып, Азирети Имам Махдий (алайхиссалаам) мындай деп айткан: «Эгер поезд менен жолго чыкса жана эч кандай кыйынчылык болбосо, кармай берсин, болбосо Алла Таала тартуулаган уруксаттан пайдалансын». («Ал-Хакам» газетасы, 24-декабарь, 1900-ж.)