Post w islamie – Al Saum
Inną unikalną cechą moralno-duchową islamu jest nakazana przez Boga instytucja postu. W dosłownym tłumaczeniu post w islamie oznacza całkowite powstrzymanie się od jedzenia, picia, stosunków seksualnych i palenia tytoniu – od świtu do zachodu słońca, w miesiącu Ramadan, który jest 9-tym miesiącem islamskiego roku. Jednakże gdybyśmy ograniczyli sens postu do tego dosłownego znaczenia, popełnilibyśmy istotny błąd. Poprzez wprowadzenie nieporównywalnej instytucji postu Bóg zasadził nieustannie pnące się w górę drzewo wieczystych wartości i bezcennych owoców.
Czas Postu
Jak było to już wcześniej zaznaczone okresem obowiązkowego postu jest miesiąc Ramadan (Koran 184-186). Codzienny czas przestrzegania postu rozpoczyna się od świtu i kończy natychmiast po zachodzie słońca. Normalnie istnieją szczegółowe kalendarze określające dokładny czas poszczenia, jednakże w sytuacji ich braku, każdy powinien patrzeć na zegar i położenie słońca oraz czytać lokalne gazety i słuchać komunikatów biura prognoz pogody, etc.
Post Ramadanowy jest obowiązkiem każdego odpowiedzialnego i zdrowego muzułmanina(ki) (mukallaf) (-fa). Poza tym miesiącem istnieją różne inne okresy, w których post jest bardzo zalecany według tradycji Proroka Muhammada (saw). Między innymi są to poniedziałki i czwartki każdego tygodnia, niewielka liczba dni każdego z dwóch miesięcy poprzedzających Ramadan, to jest w miesiącach Rabab i Szab’an. Sześć dodatkowych dni postu w miesiącu Szałal (następny po Ramadanie i świętach Iid-ul-Fitr), czyli tzw. biały post – zgodnie z tradycją Proroka wymazuje grzechy całego poprzedniego roku. Ponadto istnieją możliwości poszczenia w każdym dniu każdego miesiąca, przez cały rok, za wyjątkiem świąt Iid i piatów, kiedy to muzułmanie nie powinni pościć. Musimy jednak powtórzyć, że obowiązkowym okresem postu jest miesiąc Ramadan – który może mieć 29 lub 30 dni, co jest uzależnione od pozycji księżyca. Post Ramadanu jest filarem islamu. Jego nieprzestrzeganie bez uzasadnionych przyczyn jest poważnym i karalnym grzechem.
Kto musi pościć
Post Ramadanu jest obowiązkiem każdego muzułmanina płci męskiej i żeńskiej, posiadającego następujące kwalifikacje:
- Umysłowe i fizyczne zdrowie, co oznacza że jest on (ona) zdrowy(a) na umyśle i zdolny do postu.
- Odpowiedni wiek czyli dojrzałość psychofizyczna osiągana po 14 latach. Dzieci przed okresem pokwitania powinny być zachęcane do praktykowania postu łatwiejszym sposobem, tak że osiągając wiek pełnej dojrzałości będą fizycznie i umysłowo przygotowane do podjęcia pełnego Postu.
- Pobyt w stałym miejscu zamieszkania (w swoim mieście , wsi, posiadłości etc.) oznacza to, że poszcząca osoba nie jest w podróży.
- Absolutna pewność, że post nie będzie przyczyną jakichkolwiek szkód fizycznych i umysłowych, pomijając naturalną reakcję na głód i pragnienie.
Zwolnienie z Postu
Z obowiązku postu zwolnione są następujące kategorie osób
- Dzieci poniżej wieku dojrzewania i pokwitania.
- Osoby umysłowo chore, nie powiedziane za swoje czyny. (Wymienione wyżej osoby zwolnione są z obowiązku postu i nie muszą go uzupełniać innymi formami zastępczymi).
- Mężczyźni i kobiety, które ze względu na podeszły wiek nie są w stanie podołać trudnościom wynikającym z obowiązku postu. Osoby te muszą jednak zastąpić post dostarczeniem posiłku przynajmniej dla jednej potrzebującej osoby lub pieniężnym ekwiwalentem tego posiłku. Jeśli osoby te zdolne są do postu przynajmniej przez jeden dzień, powinny pościć. Resztę dni miesiąca należy zastąpić nakarmieniem potrzebującego. W przypadku zlekceważenia tych przepisów w/w osoby będą winne złamania postu.
- Osoby chore, których stan zdrowia pogorszyłby się podczas postu. Mogą uzupełnić post po powrocie do zdrowia, w różnych wygodnych dla nich dniach.
- Osoby będące w podróży. W takim przypadki podróżujący mogą przerwać post tymczasowo, uzupełniając go w innym terminie, dzień po dniu.
- Kobiety brzemienne i karmiące niemowlęta mogą przerwać post jeśli zagraża on ich zdrowiu lub zdrowiu ich dzieci. Jednakże muszą one uzupełnić post w terminie późniejszym, dzień po dniu.
- Kobiety w okresie menstruacji (nie dłużej niż 10 dni) i w czasie porodu (nie dłużej niż 40 dni). Kobietom tym nie zezwala się pościć nawet wtedy kiedy tego chcą i mogą to uczynić. Muszą one przełożyć post na późniejszy termin. Uzupełniając go dzień po dniu.
Przyjmujemy tu, podobnie jak i przy wszystkich innych przedsięwzięciach związanych z islamem, że intencją postu jest posłuszeństwo wobec Boga, Jego rozkazów oraz miłość do Niego.
Dzień postu w Ramadanie zostaje całkowicie unieważniony gdy świadomie dokonywany jest akt picia, jedzenia, palenia tytoniu lub stosunku seksualnego oraz wprowadzenie obcego ciała przez usta do wewnętrznych części ciała.
Jeśli post inny niż Ramadan został złamany z powodów dopuszczalnych lub uzasadnionych (opisany jako kategorie wyjątków), dana osoba nie musi go powtarzać później, dzień po dniu. Jeśli ktoś przez pomyłkę uczyni coś, co powoduje w normalnych warunkach złamanie postu, jego poszczenie nie zostanie unieważnione. Jego post jest pełnowartościowy jeśli przezwie on natychmiast to co nieświadomie zostało podjęte.
Pod konic postu Ramadan, specjalna ofiara znana jako Fitra lub Zakatul-Fitr (datek dobroczynny po zakończeniu postu) musi zostać przedłożony odpowiednim osobom lub instytucjom dobroczynnym.
Ogólne zalecenia
Prorok Muhammad (saw) gorąco zalecał podczas postu miesiąca Ramadan :
- Jedzenie lekkiego posiłku na krótko przed świtem, znanym pod arabską nazwąSuhur.
- spożycie trzech daktyli i wypicie szklanki wody zaraz po zachodzie słońca odmawiając jednocześnie następującą modlitwę:Allahurnma laka sunma, ła ala rizkika aftarna ( O Boże w imieniu Twoim pościliśmy i teraz przerywamy post pokarmem dostarczonym nam przez Ciebie).
- Spożywanie jak najlżejszych posiłków, ponieważ Prorok uczył, że najgorszą rzeczą do przepełnienia jet ludzki żołądek.
- Odprawianie nadobowiązkowej modlitwy znanej jako Taralih.
- Wzajemne odwiedzimy wiernych i intensyfikacja akcji dobroczynnych.
- Wzmożenie studiów i recytacji Świętego Koranu.
- Umacnianie ducha cierpliwości i pokory.
- Nadzwyczajna ostrożność w posługiwaniu się zmysłami, w myśleniu i szczególnie w używaniu języka. Powstrzymanie się od niepotrzebnych rozmów i obmawiania oraz unikanie wszelkich nieprzyzwoitych ruchów.