Muzułmanie na całym świecie spotykają się, aby świętować dwa razy w ciągu roku. Pierwszym z nich jest Iid-ul-Fitr, obchodzone po miesiącu Ramadan jako wyraz wdzięczności Bogu Wszechmogącemu za to, że w tym miesiącu dano im możliwość oddawania Mu czci oraz pamiętania o Nim z większą intensywnością i troską — w miarę podejmowania specjalnych wysiłków w Ramadanie w tym zakresie. Miesiąc Ramadan to miesiąc, w którym zaszczepia się w nas ducha służenia ludzkości i współczucia dla naszych bliźnich. Muzułmanie czczą Boga z głębszym zmysłem refleksji oraz dążą do poprawy duchowej i moralnej. Poszczą w ciągu dnia, aby lepiej poznać potrzeby swoich mniej szczęśliwych braci i sióstr. W trakcie Iid-ul-Fitr muzułmanie dziękują Allahowi za to, że nie tylko zbliżyli się do Niego, ale także do ludzkości, doświadczając bólu tych mniej szczęśliwych niż oni.
Drugie święto obchodzone raz w roku przez muzułmanów na całym świecie oznacza koniec corocznej pielgrzymki do Mekki znanej jako Hadżdż. To Iid nazywa się Iid-ul-Adha, „Święto Ofiarowania” i jest również nazywane „Wielkim Iid”. To Iid upamiętnia gotowość proroka Abrahama (as) do poświęcenia własnego syna na drodze Bożej.
Koran relacjonuje, że Prorok Abraham (as) widział we śnie, jak zabijał swojego jedynego syna, Ismaila (as). Kiedy jego syn dorósł na tyle, by chodzić z nim i rozumieć, prorok Abraham (as) podzielił się ze swoim synem snami, których doświadczał i zapytał go, jak ma odczucia w związku z tym Bożym wskazaniem. Młody Ismail (as), okazując odwagę i pełne zaufanie do Boga, natychmiast odpowiedział:
„O ojcze mój, czyń tak, jak ci nakazuje. Jeżeli Allah pozwoli, stwierdzisz, że jestem wytrwały w wierze.’’. [1]
Po tym, kiedy ojciec i syn mieli wypełnić to Boże polecenie, w sposób, który rozumieli, a Abraham (as) miał fizycznie zabić swojego drogiego syna Ismaila (as), rozległ się głos i Bóg poinformował Abrahama (as), że źle zrozumiał głębsze znaczenie swojego snu. Abraham (as) został poinstruowany, aby zamiast tego zabił barana, jako symboliczny wyraz głębszej ofiary, której Bóg chciał od ojca i syna.
Faktem jest, że sen Abrahama (as) nie był wskazówką od Boga, aby fizycznie zabić Ismaila (as). Fizyczna, ludzka rzeź nigdy nie była ofiarą, której Bóg żądał w żadnym czasie przez swoich proroków. Rzeź, której szukał Bóg, miała charakter metaforyczny, chodziło o rzeź wewnętrznego ja. W rzeczywistości Bożym pragnieniem było, aby Abraham (as) zaszczepił w swoim synu cechy, które uczyniłyby go prawdziwym sługą Bożym, całkowicie Mu oddanym. Ta rzeź ego, samolubnych namiętności, pragnień i szatańskich wpływów była o wiele większą ofiarą niż cokolwiek innego. To jest poświęcenie, które wszyscy poszukujący muszą złożyć w swoim poszukiwaniu Boga. To zło, które zaciemnia nasze serca, jest ciężarem, który nas przytłacza i dopóki nasze złe skłonności oraz miłość do świata nie całkowicie opadną, nie możemy zbliżyć się do Boga ani znaleźć światła, które prowadzi nas do progu naszego Pana.
Była to gotowość Abrahama do poświęcenia się dla Boga, wszystkiego, co było mu drogie na tym świecie oraz głębsza filozofia wewnętrznej ofiary, a także ostateczne oddanie sprawie Bożej, które celebrowane jest w corocznej pielgrzymce lub Hadżdż i obchodzeniu Iid-ul-Adha. Właśnie te bardzo głębsze wartości są metaforycznie wyrażane przez ubój zwierząt podczas Iid-ul-Adha.
Podczas tego Święta Ofiar przypomina się muzułmanom, że aby byli prawdziwymi muzułmanami, tak jak Abraham (as), muszą być gotowi ofiarować, z bezinteresownym oddaniem, wszystko, co kochają i cenią, aby osiągnąć przyjemność Boga i służyć ludzkości jako całości, z głębokim poczuciem współczucia i prawdziwej miłości.
Pojęcie ofiary ma fundamentalne znaczenie w każdej religii, a ofiara w imię Boga i ludzkości ma ogromne znaczenie. Koran przedstawia ilustrację życia proroka Muhammada w następujących słowach:
,,Powiedz: ,,Moja modlitwa, moja ofiara, i moje życie i moja śmierć – wszystkie są dla Allaha, Pana światów.’’[2]
Tylko wtedy, gdy całe nasze życie kręci się wokół służby Bogu i służeniu ludzkości, możemy naprawdę osiągnąć zadowolenia Boga, a zarówno Iid-ul-Fitr, jak i Iid-ul-Adha przypominają nam o tej bardzo ważnej prawdzie.
W miesiącu Ramadan muzułmanie rezygnują z jedzenia i picia oraz poszczą przez trzydzieści dni w akcie poświęcenia, aby móc odczuć ból tych, którzy mają mniej szczęścia od nich. Są zachęcani do refleksji nad własnymi duszami i nie tylko wzmacniają swoją relację z Bogiem, ale także budują silniejsze więzi z bliźnimi. Iid-ul-Fitr oznacza koniec Ramadanu i nowy początek. To święto ma przypomnieć nam, że tak jak czuliśmy pragnienie i głód w Ramadanie ze względu na Allaha, musimy nadal poświęcać nasze ziemskie wygody, aby złagodzić ból i cierpienie otaczającego nas świata. Iid-ul-Adha przychodzi wkrótce potem, aby wzmocnić to poczucie poświęcenia i przypomina nam o ofierze Abrahama (as) i Ismaila (as). Przypomina nam, że rezygnacja z naszych ziemskich wygód jest rzeczywiście ważna, ale abyśmy byli prawdziwie oddanymi sługami Boga i prawdziwymi muzułmanami, musimy być przygotowani do złożenia jeszcze większej ofiary – ostatecznej ofiary – którą jest gotowość wytężenia całej naszej siły i oddania każdej cząstki naszej istoty, aż do ostatniego tchnienia, aby szukać zadowolenia Boga i służyć ludzkości – tak jak Abraham (as) i Ismail (as) byli gotowi poświęcić każdą cząstkę swoich istot i wszystko to, co cenili jako wyraz czystego i bezinteresownego oddania w poszukiwaniu zadowolenia Boga. To jest większa ofiara, której uczy nas Iid-ul-Adha, i właśnie dlatego Iid-ul-Adha lub Święto Ofiarowania nazywane jest Większym Iid.
O autorze: Ayyaz Mahmood Khan jest imamem, który spędził siedem lat w International Theological College of the Ahmadiyya Muslim Community w Londynie, gdzie studiował orientalne języki: perski, arabski i urdu, a także religie porównawcze, specjalizując się w kolonialnej polemice południowoazjatyckiej literatura XIX wieku. Ayyaz wyprodukował liczne programy telewizyjne skupiające się na wzajemnym oddziaływaniu współczesnego społeczeństwa i religii. Prowadził wykłady na UCL i Imperial College w zakresie szariatu i islamskiej koncepcji kalifatu.
[1] Koran 37:103
[2] Koran 6:163