زنجیرەیا پێناسینا مەسیح (عليه السلام)
ناڤەروك:
ـ بابەتێ ئێكێ: مرنا عیسایێ كورێ مەریەمێ (عليه السلام)
ـ بابەتێ دووێ: هەڕفاندنا پێبەرزووكێت (شـُبـُهات) ژییانا مەسیحێ عیسایێ كوڕێ مریەمێ (سلاڤێت خودێ لسەر بن).
ـ بابەتێ سیێ: زنجیرا پێناسینا مەسیح (عليه السلام)
(بەشێ ئێكێ) نبوئەتێن دەربارەی هاتنا مەسیحی ژ نەوەیێ ئیسڕائیلی دا
(بەشێ دووێ) ژ دایك بوونا مەسیحی بێ باب
(بەشێ سیێ) ئاخفتنا مەسیحی د زاروكینیێ دا
(بەشێ چوارێ) زیندی كرنا مریان
(بەشێ پێنجێ) خاچدانا مەسیح (عليه السلام) د بیرو ڕایێن جیاوازدا
(بەشێ شەشێ) ئەرێ مەسیح (عليه السلام) بەرزبوویە بۆ ئاسمانا
(بەشێ حەفتێ) خرابی و مەترسیا بیروباوەرێن ب بلندبونا جەستەی یا مەسیح (عليه السلام) بۆ ئاسمانا
(بەشێ هەشتێ) هاتنەخارا مەسیح (عليه السلام)، و پەیوەندیا وی ب مەهدی ڤە
(بەشێ نەهێ) هاتنا وەكهەڤیا مەسیح (عليه السلام) د كتێبا پیرۆزدا
مرنا عیسایێ كورێ مەریەمێ
ژ سەیرترین بیرووباوەریێت دناڤ موسولمانا دا بەلاڤ بووین، و یا ژ هەمیا كۆمباخ تر بو موسولمانەتیێ و پێغەمبەرێ وێ (محەمەد سلاڤێت خودێ لسەر بن)، ئەو بیرووباوەرە ئەوا لسەر ژییانا عیسایێ كوڕێ مریەمێ (سلاڤ لسەربن) ل عەسمانا دكەت. ئەڤ بیرووباوەرە ژ مەسیحیاتیێ هاتە دناڤ موسلمانەتیێ دا و زویكا دناڤ دا بەڵاڤ بوو، ئەو ژی ژبەر شاشیەكا دی ئەوا هندەك زانایێت موسلمان كەتینێ… لبەر زانایا ڕاستی بەرزەبوو، ژ بەر نە تێنەگەهشتنا وان بو وان ئاخفتنێت پێغەمبەری ئەوێت لسەر هاتنە خوارا مەسیحی دكەن ل ڕۆژا دیماهیێ، هزردكەن كو مەسیح ژێهەل یێ چوویە عەسمانا و یێ ل وێرێ دژیت، ئەڤە ئەگەر بوو كو ب شاشی هزركەن و بێژن دێ ژ عەسامانا هێتە خوارێ.
چوونا مەسیحی بەرەف عەسمانا و ژیانا وی لوێرێ و هاتنە خوارا وی، دقورئانا مەردین دا و د ئاخفتنێت پێغەمبەری دا لسەر ڤی بابەتی چ بەلگە نە هاتینە، یا ژ هندەك زانایا ڤە دەمێ ڕژدی یێ لسەر ژیانا مەسیحی (سلاڤ لسەر بن) ل عە سمانا دكەن، ئەو هوِسا بەرەڤانیێ ژ موسلمانەتیێ و ئاخفتنێت پێغەمبەری و ژ راستگووییا وان دكەن، و هوسا دەلیڤەكێ دهێلن كو لداویا دەمی مەسیح بێتە خوارێ، لێ بڕاستی وان ئەڤ تێگەهە ژ جەم خو چێكر، و ئەڤ تێگەهە بو مەترسیەك لسەر موسلمانەتیێ. دەستپێكێ كارتێكرنا ڤێ شاشیێ لسەر موسلمانا یا توخیبدار و لاواز بوو، دەمێ سەركەفتن و بەڵاڤ بوونا مەسیحیا لبن سیبەرا داگیركرنا ڕۆژئاڤا هاتی مەترسییا ڤێ شاشیێ مەزن بوو، چونكو ژیانا عیسای (سلاڤ لسەر بن) و بلندكرنا وی بو عەسمانا و ژیانا وی ل وێرێ، ئەڤ هەردوو بیرووكە دوو چەكێت بهێزبوون ددەستێت وان قەشادا ئەوێت دەست ب بەلاڤ كرنا مەسیحیاتییێ كرین، لدەسپێكێ شیان هەژمارەكا مەزن ژ موسلمانێت نەزان و بتایبەتی ل هندێ بو خۆ بكێشن، و وان پێبەرزووك هلدئێخستن و دگووتن عیسا (سلاڤ لسەر بن) چێ ترە ژ محەمەد (سلاڤێت خودێ لسەر بن) و عیسا خوداڤەندە كێ زندی یە ل عەسمانا، چونكو مرووڤ نە شێن ل عەسمانا بژ ین یان ئافراندنێ بكەن یان مریا زندی بكەن، و هۆسا ئەڤ شاشی یە بۆ شاهمارەك و حەزدكر موسولمانەتیێ داعویریت.
ڕێزدار ئەحمەد ڤێ مژارێ دبێژیت لدەسپێكێ مژارا ژیانا عیسای وەكی هەر شاشیەكێ بوو، لێ ئەڤروو ئەڤ شاشی یە یا بوویە شاهمار و حەزدكەت موسلمانەتیێ داعویریت… ژ وی دەمێ مەسیحیاتی دەركەتی، و وان ژیانا مەسیحی كریە گرۆڤەكێ مەزن و بهێز لسەر خوداڤەندی یا وی،
وێ گاڤێ ئەڤ هزرە بو تشتەكێ بمەترسی، ئەو ڤی تشتی بهێز دبێژن و دوبارە دكەن، دبێژن ئەگەر خوداڤەند نە با، پا چەوا دێ زندی چیتە عەسمانا و دێ لسەر تەختێ خودێنی یێ ڕوینیت؟؟ و ئەگەر مرووڤا شییا با بچنە عەسمانا، بووچی ژ مرووڤا، هەر ژ ئادەمی تاكو نوكە، كەسێ دی نە چوویە عەسمانا؟؟؟
نوكە موسولمانەتی یا لاوازەو هەر یا دكەڤیت، و مەسیحییا دوزا ژیانا مەسیحی یا كریە ئەو چەك ئەوێ پێ هێرش دكەنە سەر موسولمانەتیێ، و ژبەر ڤێ چیڕۆكێ ئەڤروو دویندەها موسلمانا یا بوویە نێچیرا مەسیحیاتیێ، و خودێ حەزكر نوكە موسلمانا هشیار كەت. (الملفوظات، ج8، ص337_345)
ئایەتێن قورئانا پیروز لسەر مرنا مەسیحی (عليه السلام)
ئایەتا پیرووز یا ئێكێ:
[وَكُنْتُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا مَا دُمْتُ فِيهِمْ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنْتَ أَنْتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ وَأَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ] (المائدة 118).
(ئەز دیدەڤان بووم لسەر وان هندی ئەز دناڤ وان دا، لێ دەمێ تە ئەز مراندیم چاڤێ تە ل وان بوو، و تو دیدەڤانی ل سەر هەمی تشتا) سورەتا مائدە 118.
قورئانا مەردین ب ئاشكرایی دبێژیت كو مەسیحی مللەتێ خو ب مرنێ یێ هێلای، و ئەو ژ وێ ڕۆژێ وەرە نوزانیت چ ل مللەتێ وی هاتیە، و نوزانیت كو وان ئەو یێ كریە خوداڤەند بو خو، خودێ مەزنتر دێ ل ڕۆژا ڕابوونێ پسیارا عیسای (سلاڤێت لسەر بن) كەت و بێژیتێ:- ژ بەر چ مرووڤا تو بو خو كریە خوداڤەند؟ دێ بەرسڤ دەت و بێژیت:- من فەرمان ل وان كر بوو كو بتنێ خودێ ب پەڕێسن.
ئانكو ئەو نوزانیت پشتی مرنا وی چ چێ بوو یە و چ ژ پەڕستنا مرووڤا بو وی نوزانیت، و ئەگەر ئەم بێژین دێ عیسا (سلاڤێت لسەر بن) جارەكا دی ئێتە خوارێ ڤە، هوسا بەرسڤا وی دێ یا نە درست بیت، چونكو دەمێ ئەو د هێتە جیهانێ، دێ زانیت كا مللەتێ وی چ كریە، و دێ هەیامەكێ چاڤێ وی ل مللەتێ وی بیت، پا ڤێجا چەوا دێ ڕۆژا ڕابوونێ هۆسا بەرسڤا خودێ مەزنتر دەت؟!
و هنارتی یێ مە ژی محەمەد (سلاڤێت خودێ لسەر بن) ئەڤ ئایەتا پیرووز كرە بەلگە ل سەر هەر ئەڤێ مژارێ، دەمێ لسەر روژا رابوونێ د ئاخفت، گووت:- هەڤاڵێت من ژ لایێ ڕاست و چەپ دبەن……ئەز دبێژم هەڤاڵێت من؟! دبێژنە من:- ئەڤە تە ئەو هێلاین ئەو یێ ل پاش خو دزڤڕن، ئەز ژی وێ دبێژم ئەوا عیسایێ كوڕێ مریەمێ (كوولەیێ چاك) گووتی:- ئەز دیدەڤان بووم لسەر وان هندی ئەز دناڤ وان دا بووم، و دەمێ تە ئەز مراندیم… تاكو دگەهیتە گووتنا خودێ مەزنتر، ئەوە یێ خوشتڤی و زاناتر. محەمەدێ كورێ یوسڤی ژ بابێ عەبدلای ژ قەبیسەی گووت بوو:- ئەو پاشڤەگەرن (المرتدین) ئەوێت ل دەمێ ئەبو بەكری پاشڤەگەرین و ئەبو بەكری (سلاڤێت خودێ لسەر بن) جەنگ دگەل وان كر. (پەرتووكا بوخاری).
ئایەتا پیرووز یا دووێ:-
{إِذْ قَالَ اللَّهُ يَاعِيسَى إِنِّي مُتَوَفِّيكَ وَرَافِعُكَ إِلَيَّ وَمُطَهِّرُكَ مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَجَاعِلُ الَّذِينَ اتَّبَعُوكَ فَوْقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ} ئانكو: ((خودێ گووت عیسا دێ تە مرینم و بەرەف خو بلند كەم و دێ تە ژ وان پاقژ كەم ئەوێت باوەری ب تە نە ئیناین، و ئەوێت بدیڤ تەكەتین دێ لسەر وان ئێخین ئەوێت باوەری بتە نەئیناین، تاكو ڕۆژا ڕابوونێ)) (سورەتا آل عمران: 56)
ئەگەر كارێ (التَّوَفّي) لسەر وەزنا (التَّفَعُّل) بیت و ئەگەر بكەر (الفاعل) خودێ بیت یان ئێك ژ فریشتەیێت وی بیت و ئەوێ هاتیە مراندن خودان جان بیت و ئەگەر چ سەدەم نەبن كو ڕامانا وێ بگوهۆڕیت، بو نموونە وەكی خەونێ یان شەڤێ، ئەڤێ ئایەتێ چ ڕامانێت دی نابن ژ بلی مرنێ و وەرگرتنا جانی،…..چ ئایەت
د قورئانا مەردیندا و دئاخفتنێت پێغەمبەری دا و د زمانێ عەرەبی دا و د پەرتووكێت هوزانڤانێت عەرەب دا نینن، كو ئەڤ لێكدانە د زمانێ عەرەبی دا ڕامانەكا دی ژ بلی مرنێ بدەت، و ئەڤ لێكدانە چ جارا ب ڕامانا بلندكرنا لەشی بو عەسمانا نەهاتیە.
و ئەڤە دوو نمونەیێن دینە ژ پەیڤا (توفي) كو ب رامانا مرن دهێت دزمانێ عەرەبیدا:
“وتُوُفِّيَ فلان وتَوَفَّاه الله إذا قَبَضَ نَفْسَه وفي الصحاح إذا قَبَضَ رُوحَه” (لسان العرب).
“الوَفاةُ: المَوْتُ. وتَوَفَّاهُ اللَّـهُ: قَبَضَ رُوحَه” (قاموس المحيط، فصل الواو).
پەیڤا توفی كو لسەر وەزنا (تفعل) ـە 25 جاران د قورئانا پیروزدا هاتییە، و ژ وانژی 23 جاران هیچ پەیڤەكادی نەدایە دگەل لەوا د هەمیاندا ب رامانا مرن هاتیە، و هەردوو جارێن دی ب رامانا مرنا مەجازی ئانكو خەو هاتییە، ئەوژی ژبەركو پەیڤا (لیل) یان (منام) دایە دگەلدا،
ئەڤە ئەو هەردوو ئایەتەنە:
{وَهُوَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُمْ بِاللَّيْلِ وَيَعْلَمُ مَا جَرَحْتُمْ بِالنَّهَارِ ثُمَّ يَبْعَثُكُمْ فِيهِ لِيُقْضَى أَجَلٌ مُسَمًّى ثُمَّ إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ ثُمَّ يُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ}.
{اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِهَا وَالَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنَامِهَا فَيُمْسِكُ الَّتِي قَضَى عَلَيْهَا الْمَوْتَ وَيُرْسِلُ الْأُخْرَى إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ}
ئەڤەژی ئەو 23 ئایەتێن دینە كو ب رامانا مرن هاتییە:
1. وَالَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَيَذَرُونَ أَزْوَاجًا يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَعَشْرًا (234) البقرة
2. وَالَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَيَذَرُونَ أَزْوَاجًا وَصِيَّةً لِأَزْوَاجِهِمْ مَتَاعًا إِلَى الْحَوْلِ غَيْرَ إِخْرَاجٍ (240) البقرة
3. إِذْ قَالَ اللَّهُ يَا عِيسَى إِنِّي مُتَوَفِّيكَ وَرَافِعُكَ إِلَيَّ وَمُطَهِّرُكَ مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَجَاعِلُ الَّذِينَ اتَّبَعُوكَ فَوْقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأَحْكُمُ بَيْنَكُمْ فِيمَا كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ (55) آل عمران
4. رَبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِي لِلْإِيمَانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَارِ (193) آل عمران
5. وَاللَّاتِي يَأْتِينَ الْفَاحِشَةَ مِنْ نِسَائِكُمْ فَاسْتَشْهِدُوا عَلَيْهِنَّ أَرْبَعَةً مِنْكُمْ فَإِنْ شَهِدُوا فَأَمْسِكُوهُنَّ فِي الْبُيُوتِ حَتَّى يَتَوَفَّاهُنَّ الْمَوْتُ أَوْ يَجْعَلَ اللَّهُ لَهُنَّ سَبِيلًا (15)
6. إِنَّ الَّذِينَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ ظَالِمِي أَنْفُسِهِمْ قَالُوا فِيمَ كُنْتُمْ قَالُوا كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الْأَرْضِ قَالُوا أَلَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِيهَا فَأُولَئِكَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَسَاءَتْ مَصِيرًا (97) النساء
7. مَا قُلْتُ لَهُمْ إِلَّا مَا أَمَرْتَنِي بِهِ أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ وَكُنْتُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا مَا دُمْتُ فِيهِمْ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنْتَ أَنْتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ وَأَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ (117) المائدة
8. وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ وَيُرْسِلُ عَلَيْكُمْ حَفَظَةً حَتَّى إِذَا جَاءَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ تَوَفَّتْهُ رُسُلُنَا وَهُمْ لَا يُفَرِّطُونَ (61) الأنعام
9. فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ أُولَئِكَ يَنَالُهُمْ نَصِيبُهُمْ مِنَ الْكِتَابِ حَتَّى إِذَا جَاءَتْهُمْ رُسُلُنَا يَتَوَفَّوْنَهُمْ قَالُوا أَيْنَ مَا كُنْتُمْ تَدْعُونَ مِنْ. دُونِ اللَّهِ قَالُوا ضَلُّوا عَنَّا وَشَهِدُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا كَافِرِينَ (37) الأعراف
10. فَكَيْفَ إِذَا تَوَفَّتْهُمُ الْمَلَائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ (27) محمد
11. وَمَا تَنْقِمُ مِنَّا إِلَّا أَنْ آمَنَّا بِآيَاتِ رَبِّنَا لَمَّا جَاءَتْنَا رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَتَوَفَّنَا مُسْلِمِينَ (126) الأعراف
12. وَلَوْ تَرَى إِذْ يَتَوَفَّى الَّذِينَ كَفَرُوا الْمَلَائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ (50) الأنفال
13. وَإِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ اللَّهُ شَهِيدٌ عَلَى مَا يَفْعَلُونَ (46) يونس
14. قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِي شَكٍّ مِنْ دِينِي فَلَا أَعْبُدُ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلَكِنْ أَعْبُدُ اللَّهَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُمْ وَأُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ (104) يونس
15. رَبِّ قَدْ آتَيْتَنِي مِنَ الْمُلْكِ وَعَلَّمْتَنِي مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَنْتَ وَلِيِّي فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ تَوَفَّنِي مُسْلِمًا وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ (101) يوسف
16. وَإِنْ مَا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ وَعَلَيْنَا الْحِسَابُ (40) الرعد
17. الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ ظَالِمِي أَنْفُسِهِمْ فَأَلْقَوُا السَّلَمَ مَا كُنَّا نَعْمَلُ مِنْ سُوءٍ بَلَى إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (28) النحل
18. الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ طَيِّبِينَ يَقُولُونَ سَلَامٌ عَلَيْكُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (32) النحل
19. وَاللَّهُ خَلَقَكُمْ ثُمَّ يَتَوَفَّاكُمْ وَمِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْ لَا يَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَيْئًا إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ قَدِيرٌ (70) النحل
20. يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِنْ مُضْغَةٍ مُخَلَّقَةٍ وَغَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِنُبَيِّنَ لَكُمْ وَنُقِرُّ فِي الْأَرْحَامِ مَا نَشَاءُ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ وَمِنْكُمْ مَنْ يُتَوَفَّى وَمِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلَا يَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَيْئًا وَتَرَى الْأَرْضَ هَامِدَةً فَإِذَا أَنْزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنْبَتَتْ مِنْ كُلِّ زَوْجٍ بَهِيجٍ (5) الحج
21. قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ (11) السجدة
22. هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ يُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ ثُمَّ لِتَكُونُوا شُيُوخًا وَمِنْكُمْ مَنْ يُتَوَفَّى مِنْ قَبْلُ وَلِتَبْلُغُوا أَجَلًا مُسَمًّى وَلَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ (67) غافر
23. فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَإِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيْنَا يُرْجَعُونَ(77) غافر
ب نمونەكادی: (توفی اللهُ فلانًا).
ل ڤێرێ هەمی مەرج تێدا هەنە:
توفی لسەر وەزنا (تفعل)ـە.
الله: لفظ الجلالة، فاعل (بكەر).
فلانا: مفعول بە (بەركارە).
كەواتە: ل ڤێرێ پەیڤا (توفی) تنێ ب رامانا مرن دهێت.
و هەروەسا بو پشتگریا ڤێ چەندێ د پەرتوكا بوخاریدا هاتییە:
(عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: تُوُفِّيَ رَسُولُ اللَّـهِ صلى الله عليه وسلم..) (صحيح البخاري، كتاب فرض الخميس، باب نفقة نساء النبي بعد وفاته)
ئانكو: “ژ عائیشایێ هاتییە ڤەگوهاستن: پێغەمبەرێ خودێ (صلى الله عليه وسلم) مر..”.
(قالت عائشة رضي الله عنها: توفي النبـي صلى الله عليه وسلم في بيتي..) (صحيح البخاري، كتاب الخميس، باب ما جاء في بيوت أزواج النبي (صلى الله عليه وسلم) وما نسب من البيوت إليهن)
ئانكو: ژ عائیشایێ رازیبونا خودێ لسەربت هاتیە: “پێغەمبەرێ خودێ (صلى الله عليه وسلم) د مالا من دا مر…”.
(قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: {مُتَوَفِّيكَ} مُمِيتُك) (صحيح البخاري، كتاب التفسير، سورة المائدة، بَاب مَا جَعَلَ اللَّهُ مِنْ بَحِيرَةٍ وَلَا سَائِبَةٍ وَلَا وَصِيلَةٍ وَلَا حَامٍ.)
ئانكو: ابن عباس دبێژت: {مُتَوَفِّيكَ} دێ تە مرینم”.
پشتی ئەڤان بەلگان هندەك دبێژن، راستە پەیڤا (مُتَوَفِّيكَ) رامانا وێ مرنە، د ڤێ ئایەتێدا پاش و پێش یێت هەین لناڤبەرا پەیڤا (مُتَوَفِّيكَ) و (رَافِعُكَ)، چونكی پیتا (واو) هەیە ل نافبەرا واندا، لەوا رامانا ئایەتێژی ئەوە دێ تە بەرز كەم و ل دوماهیا زەمانی دێ تە مرینم.
د بەرسڤا وان دا دێ بێژین: ئەو پاش و پێشكرنە گوهورینا پەیڤا خودێ یە، هەروەكی چەوا جهیان پەیڤێن خودایێ مەزن د سیاقا خودا دگوهورین، ئەرێ چ كەس دشێت و جورئەت دكەت ب كەیفا خو پاش و پێش ب ئایەتێن قورئانا پیروزبكەت و خودێ ب خو ئەو رێكخستینە.
ئایەتا پیرووز یا سیێ:-
وَالَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَا يَخْلُقُونَ شَيْئًا وَهُمْ يُخْلَقُونَ ﴿21﴾
و ئەوێت ئەو ژ بلی خودێ دپەرێسن و هەوارا خۆ دگەهیننێ، چو چێ ناكەن و چو نادەن و ئەو ب خۆ چێكری و دایینە.
أَمْوَاتٌ غَيْرُ أَحْيَاءٍ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُون﴿22﴾ ئەو یێت مرینە و نەیێت ساخن، و ئەو ب خۆ نوزانن كەنگی دێ ئێنە ڕاكرن بۆ قیامەتێ.
پترترین كەس كو ژبلی خودێ داخوازی ژێ هاتبنە كرن عیسایە، و یێ هاتیە پەڕستن و گووتین ئافراندنێ دكەت، خودێ مەزنتر
دڤێ ئایەتا پیرووز دا لسەر وان دئاخڤیت و دبێژیت كو ئەو د مرینە و نە دزیندینە و نوزانن دێ كەنگی ڕابنەڤە.
ئایەتا پیرووز یا چارێ:-
وَمَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٞ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهِ ٱلرُّسُلُۚ أَفَإِيْن مَّاتَ أَوۡ قُتِلَ ٱنقَلَبۡتُمۡ عَلَىٰٓ أَعۡقَٰبِكُمۡۚ وَمَن يَنقَلِبۡ عَلَىٰ عَقِبَيۡهِ فَلَن يَضُرَّ ٱللَّهَ شَيۡئٗاۗ وَسَيَجۡزِي ٱللَّهُ ٱلشَّٰكِرِينَ ﴿145﴾
و موحەممەد پێغەمبەرەكە ژ پێغەمبەران، و گەلەك پێغەمبەر بەری وی هاتینە و نەماینە، ڤێجا ئەگەر مر، یان هاتە كوشتن، هوین دێ ب پاشڤە زڤڕن، [و هلگەڕنە سەر گاورییێ] و هەچیێ ژ هەوە ب پاشڤە بزڤڕیتەڤە [و گاور ببیت] چو زیانێ ناگەهینیتە خودێ، و خودێ دێ خەلاتێ سوپاسداران [ئەوێت خۆ ڕاگرتین و ب پاشڤە نەزڤڕین] دەتێ.
و پەیڤا (الخلو) د ڤی جهی دا ژ بلی مرنێ چ ئانكویێت دی نا دەت، و هۆسا د قورئانا مەردین دا و د زمانێ عەرەبی دا گەلەك جارا بڤێ ئانكویێ یا هاتی.
ئایەتا پیرووز یا پێنجێ:-
{وَالسَّلَامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ وَيَوْمَ أَمُوتُ وَيَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا}
ئانكو: ((سلاڤ لسەر من بن، ڕۆژا ئەز بوویم و ڕۆژا ئەز دمرم و ڕۆژا ئەز زیندی ژ مرنێ ڕادبمە ڤە)) (سوورەتا مريم: 34)
وەكی هندەك مرووڤا ئەگەر ئەم بێژین، خودێ مەسیح زیندی بلەشڤە یێ بلند كریە عەسمانا، بێ گوومان ئەو ڕۆژ دا بیتە روژەكا تایبەت ب ویڤە، چونكو یێ بتنێ بوو و چ پێغەمبەرێت دی د گەل نە بوون، و یا گرنگ بوو بەحسی وێ روژێ هاتبا كرن،، لێ تشتێ درست ئەوە كو چیرووكا بلندكرن و برنا وی بو عەسمانا یا چێ كریە، و كا چەوا یەحیا (سلاڤێت خودێ لسەر بن) مریە ئەو ژی هۆسا یێ مری،
چونكو خودێ لسەر وی دبێژیت “وَسَلَامٌ عَلَيْهِ يَوْمَ وُلِدَ وَيَوْمَ يَمُوتُ وَيَوْمَ يُبْعَثُ حَيًّا”
ئانكو: ((سلاڤ لوی بن، روژا بووی و روژا دێ مریت و روژا دێ زیندی ژناڤ مریا رابیت)) (سوورەتا مریم: 16)
و رابوونا پشتی مرنێ رابوونەكا جانی یە نەیا بلەشی یە، و ئەگەر بێژن عیسا (سلاڤێت لسەر بن) دبێژیت (روژا ئەز دمرم) ئانكویا وێ ئەوە كو دێ لپاشەروژێ مریت، هێشتا نە مریە و یێ زیندی یە، پا ئەگەر هوسا بیت یەحیا پێغەمبەر ژی یێ زیندی یە و نە مریە، چونكو هەر ئەو پەیڤ بو وی ژی یێت هاتینە بكار ئینان.
ئایەتا پیرووز یا شەشێ:-
{مَا الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَأُمُّهُ صِدِّيقَةٌ كَانَا يَأْكُلَانِ الطَّعَامَ} ﴿75﴾
مەسیحێ كورێ مەریەمێ ژ پێغەمبەری پێڤەتر نینە، و بەری وی پێغەمبەرێت هاتین و نەماینە، و دەیكا وی ژی زێدە یا ڕاستگۆ بوو، هەردووكان ژی خوارن دخوار،
ئانكو: ((مەسیحێ كوڕێ مریەمێ ژ بلی كو هنارتی یە چ دی نینە، و بەری وی هنارتی هەبووینە و نە ماینە، و دەیكا وی ژ چاكا بوو و هەردووا خوارن دخوار)) (سوورەتا المائدة: 75)
مەسیح وەكی هەر پێغەمبەرەكێ دی هاتە جیهانێ و كا چەوا ئەو مرن ئەو ژی مر، و نوكە ئەو خوارنێ نا خوت و بەری نوكە دخوار، و نە خوارنا مریەمێ بەلگەیە لسەر مرنا وێ و هۆسا نە خوارنا عیسای ژی بەلگەیە بو مرنا وی، و مرووڤ نە شێت بێی خوارن بڤی لەشی بژیت، چەوا د وێ ئایەتا پیرووز دا هاتی ئەوا لسەر پێغەمبەرا دئاخڤیت، دبێژیت {وَمَا جَعَلْنَاهُمْ جَسَدًا لَا يَأْكُلُونَ الطَّعَامَ وَمَا كَانُوا خَالِدِينَ} ئانكو: ((مە بلەشەكێ هۆسا نە چێ كرینە كو خوارنێ نە خون و و د نەمر نە بوون)) (سورەتا الأنبياء: 9)
هەڕفاندنا پێبەرزووكێت (شـُبـُهات) ژییانا مەسیحێ عیسایێ كوڕێ مریەمێ (سلاڤێت خودێ لسەر بن)
ئایەتا پیروز یا ئێكێ:-
{وَقَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا الْمَسِيحَ عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ رَسُولَ اللَّهِ وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلَكِنْ شُبِّهَ لَهُمْ وَإِنَّ الَّذِينَ اخْتَلَفُوا فِيهِ لَفِي شَكٍّ مِنْهُ مَا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلَّا اتِّبَاعَ الظَّنِّ وَمَا قَتَلُوهُ يَقِينًا (*) بَلْ رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَيْهِ وَكَانَ اللَّهُ عَزِيزًا حَكِيمًا ﴿النساء: 158_159﴾
دیسا ژ بەر گۆتنا وان ب ڕاستی مە عیسایێ كوڕێ مەریەمێ كو پێغەمبەرێ خودێیە، مە یێ كوشتی، و وان ب خۆ ژی نە عیسا كوشتییە و نە ل دار دایییە [ئانكو ل سێدارە نەدایە و نەكوشتییە و هەلاویستییە] بەلێ ل بەر وان وەكی ئێك لێ هاتن، و ئەو ب خۆ ژی ل سەر كوشتنا عیسایی ب گۆمانن، و چو زانین پێ نینن ژ بلی دویكەڤتنا گۆمانێ، و ب ڕاستی وان عیسا نەكوشتییە.
﴿بَل رَّفَعَهُ ٱللَّهُ إِلَيۡهِۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَزِيزًا حَكِيمًا﴾ (النساء: 159)
بەلێ خودێ ئەو ب بال خۆڤە بلندكرییە، و خودێ ب خۆ یێ سەردەست و كاربنەجهـ و فەرمانڕەوایە.
ئەو دبێژن:- عیسا نە هاتیە كوشتن و نەهاتیە خاچ دان ئانكو
تاكو نوكە یێ زیندی یە.
بەرسف:
تشتێت ژ هەمیا حێبەتی تر ئەوە كو بەحسی ئێكی بێتە كرن و بێژن ئەو نەمریە و یێ زیندی یە چونكو نەهاتیە كوشتن و نە هاتیە خاچ دان، ئەرێ ما ڕێ یێت مرنێ بتنێ كوشتن و خاچدانن؟؟!! نەخێر، گەلەك ڕێ یێت دی ژی یێت هەین بو مرنێ وەكی نەساخیان و ڕێ یێت دی، ڕاستی ئەوە كو مەسیح نە هاتیە بلندكرن بلەش ڤە بەرەف عەسمانا، و كەس پیًش ویڤە نە هاتیە خاچدان، لێ ئەو هاتە خاچدان و خو لبەر دەردەسەریێت خاچێ گرت و گەلەك هاتە ئێشان، و دەمێ ژ خاچێ ئینایە خوارێ، یێ دلگرتی بوو، و یا ژ هندەكا ڤە یێ مری! و پشتی هشیار بووی، و ژ وی جهی دەركەتی ئەوێ بەری هنگی دانا یە وێرێ، و بنەپەنی ڤە ما لوی ووڵاتی تاكو كووچ كریە ووڵاتێت ڕۆژهەلاتێ، و قوناغا وی یا دیماهیێ وارێ كە شمیر بوو، و لوێرێ یێ مری و هاتیە ڤەشارتن و تاكو نوكە سەرا گۆڕێ وی د دەن،
و بلندكرنا وی بەرەف خودێ، یا ئاشكرایە كو خودێ د جهەوكی دا یێ توخیب كری نینە، دا كو بێژن عیسا (سلاڤێت خودێ لسەر بن) بو وی جهی بلندكر، ئەو بلند كرن یا بهایێ و پایێ یە، نە یا لەشی یە.
ئایەتا پیروز یا دووێ:
ئەو دبێژن:- مەسیح (سلاڤێت خودێ لسەر بن) دێ نێزیكی ڕۆژا ڕابوونێ ژ عەسمانا هێتە خوارێ، و دبێژن ئەڤ ئایەتا پیرووز بەلگێ مە یە، خودێ یێ مەزنتر دبێژیت {وَإِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسَّاعَةِ فَلَا تَمْتَرُنَّ بِهَا وَاتَّبِعُونِ هَذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ} ئانكو: ((ئەو زانینە بو ڕۆژا ڕابوونێ، ڤێجا گوومانا ژ هاتنا وێ نە بە، و بدیف من بكەڤن، ئەڤە شووپەكا راستە)) (الزخرف: 62)
بەرسڤ:-
ئەڤ ئایەتا پیرووز لسەر ژیانا عیسای و هاتنە خوارا وی ژ عەسمانا نا ئاخڤیت. چونكو خودێ یێ مەزنتر گووت ((ئەو زانینا ڕۆژا ڕابوونێ یە)) و نە گووت ((دێ بیتە زانینا ڕۆژا ڕابوونێ))، ئانكو دەمێ ئەو یێ پەیدا ئەو زانینا روژا رابوونێ بوو، نە ل پاشەروژێ، چونكو ئەگەر هۆسا با، چێ نە د بوو خودێ گووت با بێ باوەرا ((گوومانێ ژێ نە بەن و بدیف من بكەڤن، ئەڤە شووپەكا ڕاستە)) چونكو ئەو تشتێ چێ نە بووی، دێ چەوا بیتە بەلگە بو گوومانژێبریا؟!
ئایەتا پیروز یا سیێ:-
خودێ یێ مەزنتر دبێژیت {وَإِنْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ إِلَّا لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكُونُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا} ئانكو: ((و مللەتێت خودانێت پەرتووكێت عەسمانی هەین، بەری ئەو بمرن، دێ هەر باوەریێ پێ ئینن و ل ڕۆژا دیماهیێ دێ بیتە دیدەڤان لسەر وان)) (سوورەتا النساء: 160). و د ئاخفتنا پێغەمبەریدا (سلاڤێن خودێ لسەربن) یا هاتی ((ژ بابێ هورەیرە (خودێ ژێ رازیبیت) گووت هنارتی یێ خودێ (سلاڤێت خودێ لسەر بن) گووت:- ئەز ب وی كەمە یێ جانێ من ددەستێ وی دا گەلەك نە مایە دێ كوڕێ مریەمێ وەك بڕیاردەرەكێ ب داد، هێتە دناڤ هەوە دا، و دێ خاچێ شكێنیت و بەڕازی كوژیت و خویكێ ڕاكەت و دێ پارە هۆسا مشە بن كو كەسێ نەڤێن، دێ وەلێ ئێت كو خوچەماندنەك بو خودێ، جیهانێ و هەمی تشتێت لسەر، بینیت)) (پەرتووكا بوخاری – ج2 – مژارا –هاتنە خوارا عیسایێ كورێ مریەمێ).
بەرسڤ:-
و شرووڤەكرنا درست یا ڤێ ئایەتا پیرووز – ئەوا هەمی ژیردار باوەریێ پێ دئینیت – ئەڤەیە:- مللەتێت خودانێت پەرتووكێت عەسمانی هەین، بەری ئەو بمرن دێ باوەریێ ب مرنا عیسای ئینن، نە بەری عیسا (سلاڤێت خودێ لسەر بن) بمریت، جوهی باوەردكەن كو یێ هاتیە كوشتن، دا بسەلمینن كو ئەو درەوكەر و نفرینلێكری بوو (خودێ نە كەت) و چ هەڤپەندی دگەل خودێ مەزنتر نە بوو، و باوەریا مەسیحیا ژی ئەوە كو یێ لسەر خاچێ مری، دا بسەلمینن كو ئەو یێ بوویە گووریكەر و نفرینلێكەر داكو وان ژ گوننەهێت وان و نفرینییا دەستووری قورتال كەت، و ئەگەر باوەریێ ب ڤێ باوەریا پیچ نە ئینن، ئەو نە جوی یە و نە مەسیحیە، و مەسیح (سلاڤێت خودێ لسەر بن) دێ وان درەوین دەرێخیت و دێ بیتە دیدەڤان لسەر وان، نە بو وان. چونكو ئەڤ بیرووباوەریا وان بەرووڤاژی ڕاستییێ یە و یا لسەر هزرێ هاتیە ئاڤاكرن نە لسەر تشتێت مسووگەر، و ژبەر ڤێ چەندێ خودێ مەزنتر گووت ((وان نە كوشت و نە خاچدا لێ راستی لبەر وان بەرزە بوو، و ئەوێت پێكنەكری ژبەر وی، لسەر وی ب گوومانن)) (النساء 158) ئەها بڤێ چەندێ خودێ مەزنتر گوننە‌‌‌ه و نفرینی لسەر ڕاكر ن، و ئەو ژ گووتگووتكێت جوهیا و مەسیحیا پاقژ كر و كرە مرووڤەكێ پاقژكار..
ئایەتا پیروز یا چارێ :-
ئەو دبێژن: – پەیڤا هاتنا خوارێ بو هاتنا مەسیحی د ئاخفتنیت پێغەمبەریدا (سلاڤێن خودێ لسەربن) یا هاتی، ژ بەر ڤێ چەندێ ئەو دێ ژ عەسمانی ئێتە خوار.
بەرسڤ:-
ئێك:- پشتی هاتیە سەلماندن ب رێیا قوڕئانێ و ئاخفتنێت پێغەمبەری(سلاڤێن خودێ لسەربن)، كو مەسیح یێ مری، و مری چ جارا نا زڤرنە جیهانێ ڤە، ژ بەر ڤێ چەندێ نا چێبیت مرووڤ پەیڤا هاتنا خوارێ ب رامانا -هاتنا خوارێ ب لەشی ژ عەسمانی وەرگریت.
دوو:- پەیڤا هاتنا خوارێ بو دەججالیژی یا هاتیە ب كارئینان، چەوا د پەرتووكا بوخاری دا هاتی ((دێ دەججال ئێتە خوار و نە شێت بچیتە د باژێرێ مەدینێ دا)) پەرتووكا بوخاری پەرتووكا حەجێ.
ما دێ دەججال ژی ژ عەسمانی هێتە خوار؟؟
سێ:- هەروەسا ئەڤ پەیڤە بو (مەهدی) ی ژی یا هاتییە بكارئینان، ما مەهدی ژی دێ ژ عەسمانا هێتە خوار؟! موسولمانا باوەریا هەی كو دێ ژ دایك و بابێت خو بیت، د ئاخفتنێت پێغەمبەری دا(سلاڤێن خودێ لسەربن) یا هاتی ((بابێ هۆڕەیرە دبێژیت:- دێ ئێتە خوارێ و دێ چل سالا لسەر ئەردی ژیت)) (النهایة لابن الأثیر – پشكا ئێكێ – 14 -). و بعەرەبی دبێژن (ئەز هاتمە خوارێ لدەف فلانی و بو مە مێڤان لدەف) و ئەگەر خانیێ وی كەسی ل قاتێ دەهێ ژی بیت و ئەز ژێهەل ل قاتێ حەفتێ بچمە دەف وی كەسێ ئەز بوویمە مێڤان لدەف، هەر دێ بێژم هاتمە خوارێ لدەف وی!
مەرەما وان ژ هاتنە خوارێ یا عیسای (سلاڤێت خودێ لسەر بن)، هاتنا زەلامەكێ دیە ژ مللەتێ محەمەدی ب سالووخەتێت خو و ب كاودانێت ئەو تێدا بووری وەكی عیسایێ كورێ مریەمێ یە، و ئەڤە بدرستی ل گوندێ (قادیان) ل دەڤەرا (پەنجاب) ل هندستانێ بناڤێ ئەحمەد، مەسیحێ ژڤاندار (سلاڤێت خودێ لسەر بن) پەیدا بوو.
بوچی ناڤێ مەسیحێ ژڤاندار یێ ڤێ ئومەتێ (غولام ئەحمەدێ قادیانی) د حەدیسێت پێغەمبەری دا، كریە “كورێ مریەمێ”!؟
بەرسڤا ئێكێ:
ناڤێ ئەحمەدی، پێغەمبەری(سلاڤێن خودێ لسەربن) یێ كریە (كورێ مریەمێ). ژبەر گەلەك ئەگەرا،
ئەگەرێ ئێكێ:– خودێ، (عیسا) كورێ مریەمێ پشتی مووسا پێغەمبەری ل دەستپێكا سەدێ چواردێ هنارت بوو، هەرووسا ئەحمەد (مەسیحێ ژڤاندار) ژی یێ لسەرێ سەدێ چواردێ پشتی محەمەد پێغەمبەری (سلاڤێت خودێ لسەر بن) یێ هاتی.
ئەگەرێ دووێ:– مەسیحێ ئیسرائیلی باوەرژێكری و خزمەتكارێ یاسایێت مووسای و شەریعەتا مووسای بوو (سلاڤێت خودێ لسەر بن)، و چ یاسایێت سەربخو نەئیناینە كو پێ یاسایێت بەری خو راكەت، هەروەسا ئەحمەدێ مەسیحێ ژڤاندار ژی باوەرژێكری و خزمەتكارێ یاسایێت محەمەدی بوو و چ یاسایێت نوی و سەربخو كو یاسایێت بەری خو راكەت نە ئیناینە.
ئەگەرێ سیێ – دەمێ مللەتێ ئیسرائیلی لاواز و بێچارە بووی، مەسیحێ ئیسرائیلی(عیسا) دیار بوو. هەروەسا مەسیحێ ژڤاندار ژی ددەمێ لاوازیا ئیسلامێ دا هات.
ئەگەرێ چارێ – كا چەوا مەسیحێ ئیسرائیلی ل بن زالداریا روما پەیدا بوو، ئەها هوسا مەسیحێ محەمەدی ژی ل ژێر زالداریا كرستییانا پەیدا بوو، وپێغەمبەری بخو (سلاڤێت خودێ لسەر بن) ناڤێ (روم) یێ دانایە لسەر كرستییانا: دەمێ گووتی “دێ ل دوماهیا زەمانی رومی پرانیا مروڤان بن” (صحیح مسلم)
ئەگەرێ پێنجێ – مەسیحێ ئیسرائیلی(عیسا) د خەملاندنا جوانیێ دا هاتە هنارتن و زالداری بدەست خو نە ئێخست چەوا جوهیا د گووت، هەرووسا مەسیحێ ژڤاندار ژی ب خەملاندنا جوانیێ هاتە هنارتن و چ هەییدارییەكا پێشچاڤ لڤێ جیهانێ نە بوو. و بەروڤاژی هیڤیێت وان موسولمانا هات ئەوێت حەژ تشتێت پێشچاڤ دكەن.
ئەگەرێ شەشێ:- مەسیحێ ئیسرائیلی ژلایێ بابی ڤە نە ژ مللەتێ ئیسرائیلێ بوو، چونكو ئەو بێ باب ژ دایك بوو، لێ یێ ئیسرائیلی بوو ژ لایێ دایكێ ڤە، هەرووسا مەسیحێ محەمەدی ژی ژ قورەیشییا ژ (عەرەبا) ژ لایێ بابی ڤە نە هاتیە! چونكو ئەو ژ مللەتێ فارسی بوون، و ئەو قورەیشی و عەرەبە ژ لایێ دایكێ ڤە، چونكو هندەك پیرێت وی ژ زارووكێت فاتیمایێ بوون ژمروڤێت پێغەمبەری (سلاڤێت خودێ لسەر بن) .
ئەگەرێ حەفتێ – جوهیا گووتنە عیسای (سلاڤێت خودێ لسەر بن) تو گاووری، و درەوین دەرێخست و حەزكرن بكوژن، و راكێشانە بەر دادگەهێ، هەرووسا هندەك زانایێت موسولمانا ژی ئەڤە بسەرێ مەسیحێ محەمەدی ئینان، گوننەهباركرن ب گاووریێ و گووتنێ تو درەوا دكەی و و ل دادگەهێت زالداریێ سكاڵە دژی وی راكرن، و لبەر كوشتنا وی گەریان، كا چەوا خودێ سوزدایێ و گووتیێ (ئەگەر مروڤ تە نە پارێزن، خودێ دێ تە پارێزیت) هوسا ئەو ژ تەپكێت مروڤا پاراست.
و یا ئاشكرا یە كو پێغەمبەر (سلاڤێت خودێ لسەر بن) زمانڤانترین زمانڤان بوو، ژ بەر ڤێ چەندێ بەحسی مەسیحێ ژڤانداردكەت وەك میناك دبێژیت “هین چ د بێژن ئەگەر كورێ مریەمێ دناڤ هەوە دا هاتە خوار و پێشڤانێ هەوە ژ هەوە یە” (صحیح البخاری – مژارێ هاتنە خوارا عیسایێ كورێ مریەمێ) و دبێژیت “هین چ دبێژن ئەگەر كورێ مریەمێ دناڤ هەوە دا هاتە خوار و پێشڤانیا هەوە كر” (صحیح مسلم – مژارێ دیاركرنا عیسایێ كورێ مریەمێ) دیاردكەت كو ئەو دێ ئێك ژ مللەتێ محەمەدی بیت.
بەرسڤا دووێ:
و د ئاخفتنەكا دی دا پێغەمبەری (سلاڤێت خودێ لسەر بن) گووت بوو هندەك ژنێت خو “هین هەڤالێت یوسڤی نە، هەرن و بێژنە ئەبا بەكری دا نڤێژێ ب مروڤا بكەت” (صحیح البخاري – پەرتووكا بانگا)، بەرێ خو بدێ چەوا پێغەمبەری (سلاڤێت خودێ لسەر بن) ناڤێ هەڤالێت یوسڤی دانا سەر وان، چونكو بتنێ ب تشتەكی ڤە وەكی ئێكن.
بەرسڤا سییێ:
جوینەكێ موسلمانێت كەڤنار ئەوێت كویر چووینە دناڤ رامانێت هویر یێت قورئانێ و ئاخفتنێت پێغەمبەری دا، گەهشتنە وی ئەنجامی كو مەبەست ژ هاتنا خوارا عیسایێ كورێ مریەمێ ئەوە هاتنا زەلامەكی وەكی عیسایێ كورێ مریەمێ یە ژلایێ رێز و پایە بلندی یێ ڤە، هەرووسا زانا سیراج ئەلدین بابێ حەفصی عومەرێ كورێ وەردی د پەرتووكا خو (خریدة العجایب و فریدة الغرائب) دا د بێژیت “برەكا موسلمانا دگووت: هاتنا خوارا عیسایێ كورێ مریەمێ ئەوە كو زەلامەكێ وەكی عیسایە ژ لایێ رێز و بهای ڤە، دەمێ دبێژنە زەلامێ باش فریشتە و دبێژنە یێ نەباش شەیتان مەبەستا وان كو وەكی فریشتەیە یان وەكی شەیتانی یە نە ئەو بخویە” (لاپەرێ -205).
بەرسڤا چارێ:
پێغەمبەری (سلاڤێت خودێ لسەر بن) یا دیاركری سالوخوتێ مەسیحێ ژڤاندار یێ جودایە ژ سالوخەتێ مەسیحێ ناسری، دەمێ خودێ پێغەمبەر ب شەڤێ بریە عەسمانا، وی عیسا و مووسا و ئیبراهیم (سلاڤێت خودێ لسەر وان بن) دیتن، بەحسی عیسای كر و گووت” هندیكە عیسایە یێ سورسورەیە و پرچ خەلەكە و سنگ فرەهە، (صحیح البخاري) مەسیحێ ژڤاندار سالوخەت ددەت و دبیژیت ” شڤێدی دخەونێ دا من خو ددیت ئەز یێ لدەف كەعبێ و زەلامەك لوێرێ بوو یێ ئەسمەر بوو و پرچا سەرێ دگەهشتە ملێت وی و زەلامەكێ ب موی بوو وئاڤ ژ پرچا وی دكەت و دەستێت خو دانا بوونە سەر ملێت دوو زەلاما و لدوور خانی دزڤری، من گووت، ئەڤە كی یە؟ گووتن ئەڤە مەسیحێ كورێ مریەمێ یە” (صحیح البخاري – پەرتووكا دەسپێكرنا ئافراندنێ، مژارێ- دپەرتووكێ دا لسەر مریەمێ باخڤە).
نە وەكهەڤیا هەر دوو سالوخەتا بەلگەیە كو مەسیحێ ژڤاندار یێ مللەتێ محەمەدی نە مەسیحێ عیسایێ كورێ مریەمێ یێ ناسری یە (سلاڤێت خودێ لسەر هەردوویا بن).
بەرسڤا پێنجێ:
خودێ یێ مەزنتر لسەر مەسیحێ ناسری (سلاڤێت خودێ لسەر بن) دبێژیت: {وَرَسُولًا إِلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ} ئانكو: “و هنارتی یە بو مللەتێ ئیسرائیل” (آل عمران: 50) ومەسیح بخو ژی دبێژیت {يَابَنِي إِسْرَائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ} ئانكو: “هەی مللەتێ ئسرائیل ئەز هنارتی یێ خودێ مە بو هەوە” (الصف: 7) ئانكو مەسیحێ ناسری بو مللەتێ ئسرائیلی بتنێ هات بوو هنارتن. ئەگەر ئەم هزركەین كو عیسایێ ناسری ب خو دێ ڤەگەریێت و ژ عەسمانا ئێتە خوار ودێ بیتە دویڤگرێ هێژایێ مە محەمەد پێغەمبەری (سلاڤێت خودێ لسەر بن) و محەمەد پێغەمبەر بو هەمی مروڤا یێ هاتیە هنارتن، چەوا خودێ یێ مەزنتر دبێژیت {قُلْ يَاأَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعًا} ئانكو: “بێژە، گەلی مروڤا ئەز هنارتی یێ خودێ مە بو هەوە هەمیا” (الأعراف: 159)، ئەگەر مەسیحێ ناسری بێت یا فەرە ئەو بێژیت ئەز بو هەوە هەمی مروڤا یێ هاتیمە هنارتن، و ئەو گووتنە بەرووڤاژی گووتنا خودێ یە ئەڤا دبێژیت {وَرَسُولًا إِلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ} ئانكو: “هنارتی یە بو مللەتێ ئسرائیل” (آل عمران: 50) ئەڤ گووتنە بەرووڤاژی وێ چەندێ یە كو ناما خودێ بگەهینیتە هەمی مروڤا، و هوسا بو مە دیار بوو كو ناچێبیت مەسیحێ ژڤاندار مەسیحێ ناسری بیت، تڤیا ژ مللەتێ محەمەدی بیت.
بەرسڤا شەشێ:
خودێ یێ مەزنتر دبێژیت {إِنَّا أَرْسَلْنَا إِلَيْكُمْ رَسُولًا شَاهِدًا عَلَيْكُمْ كَمَا أَرْسَلْنَا إِلَى فِرْعَوْنَ رَسُولًا} ئانكو: “مە هنارتی یەك بو هەوە هنارت، دا ببیتە دیدەڤان لسەر هەوە، چوا مە بو فرعەونی ژی هنارتی یەك هنارت بوو” (المزمل: 16). د ڤێ ئایەتێدا، خودێ مەزنتر، پێغەمبەرێ مە (سلاڤێت خودێ لسەر بن) وەكی مووسا پێغەمبەری لێ دكەت (سلاڤێت خودێ لسەر بن)، كا چەوا خودێ مەزنتر محەمەد (سلاڤێت خودێ لسەر بن) وەكی مووسای (سلاڤێت خودێ لسەر بن) لێكر، هەر ووسا مللەتێ محەمەدی وەكی مللەتێ مووسای لێ دكەت، و دبێژیت: {وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ} ئانكو: “خودێ سوز دا ئەوێت باوەری ئینای و كارێت چاككرین، كو لسەر ئەردی ژ وان بكەتە دویڤگر، كا چەوا ژ یێت بەری وان كربوونە دویڤگر ” (النور: 56) و دڤێ ئایەتێ دا سوزێ ددەتە باوەردارا كو دێ هندەك ژ وانا كەتە دویڤگر كا چەوا ژ مللەتێ مووسای كربوونە دویڤگر، ئانكو دویڤگرێت مللەتێ محەمەدی دێ وەكی دویڤگرێت مللەتێ ئسرائیلی بن، و هوسا یا فەر بوو مللەتێ محەمەدی مەسیحێ خو هەبیت كا چەوا مللەتێ مووسای مەسیحێ خو هەی، داكو وەكهەڤی دناڤ هەر دوو دویندەها دا، بدرستی وەكی ئێك بیت.
زنجیرەیا پێناسینا
مەسیح (عليه السلام)
(بەشێ ئێكێ)
نبوئەتێن دەربارەی هاتنا مەسیحی ژ نەوەیێ ئیسڕائیلی دا
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
خودایێ مەزن دەربارەی بەحسێ پێغەمبەراندا دبێژت: ﴿لَقَدْ كَانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبَابِ…﴾ (يوسف)
ئانكو: “ب راستی دسەرهاتیێن پێغەمبەراندا پەند و ئاموژگاری هەبون بو كەسێن ژیر و هوشمەند.”
ب شێوەكێ گشتی د چێروكێن پێغەمبەراندا دوو وانەیێت مەزن تێدا دیاردبن:
یا ئێكێ: ڤەگێرانا مێژویا پێغەمبەران هەروەكی خو و دەرئێخستنا مەزنیا پێغەمبەران.
یا دووێ: ئەو چێروكێن كو د ڕابردویدا رویدایین هەروەكی وان ل داهاتویژیدا رویددەن.
بەنی ئیسڕائیل چاڤەرێی هاتنا مەسیحی بوون:
گومان تێدا نینە نەوەیێ ئیسڕائیل هەتا هاتنا عيسای (عليه السلام) چاڤەرێی دەركەفتنا سێ كەسايەتیان بوون.
ئەوژی:-
- هاتنەخارا پێغەمبەر ئيلييا [ئەلیاس] ژ ئاسمانا.
- هاتنا مەسیحێ چاڤەرێ بو دكرین یێ ئیسڕائیلی.
- هاتنا پێغەمبەرەكێ (هەفشێوەیێ مووسا عليه السلام).
جوهی چاڤەرێ بوون “ئیلییا” ژ ئاسمانا بێتە خار، و لديفڕا مەسیحەكێ قورتالكەر بێت، هه ر ل وی وه ختی بوو دەمێ عیسایێ كورێ مەریەمێ هاتی و گوت ئەزم ئەو مەسیحم یێ كو هین چاڤەرێی هاتنا وینە.
جوهیانژی گوت: باشە ئەگەر تو ئەو مەسیحی یێ كو ئەم چاڤەرێی هاتناوينە بوچی “ئیلیا” ژ ئاسمانا نەهاتیە خار؟!!
عیسای گوتەوان: هیچ كەس ژ ئاسمانا ناهێتە خار
بەلكو مەبەست ژ هاتنەخارا “ئیلیا”ی هاتنا یەحیایە. ئانكو: یوحەننای
ب ڤێ چەندێ جوهی گەلەك عاجس و دلگران بوون و گوتن ڤی عیسای گوهۆڕینا دەقێ پیروز یێ كری و دڤێت بێتە خاچدان (ب خاچێ ڤە بێتە هلاویستن)
دئنجیلا مەتتادا هاتیە، مەسیح دبێژت: “شەریعەت و هەمی پێغەمبەران، هەتا هاتنا _”یەحیای”_ پێشبینی یا كرین، (14) ئەگەر هین باوەربكەن ئەڤ “یەحیا”یە هەر ئەو “ئەلیاس”ە یێ كو هین چاڤەرێی ڤەگەراناوینە (15) ئەڤێ گوهـ هەی بو گوهدانێ بلا گوە بدەت. (مەتتا 11 : 13-15)
ئەگەر نوكە ئەم پسیارێ ژ خو بكەين!، ئەگەر ئەم بایینه! ئەرێ ئەم دا ژ عیسای (عليه السلام) باوەركین و دا باوەریاخو پێ ئینین كو ددەمەكیدا ئەلیاس ژ ئاسمانا نەهاتیە خار!!
كو عیسای (عليه السلام) دگوت ئەس مەسیحم یێ كو هین چاڤەرێی هاتناوی!! یان ئەمژی دا گوهداریا وان زانایێت جوهیان كەين و پشتاوان گرين یێن كو عیسا كافردكرین و دگوتن عیسا درەوادكت حاشا!! و دگوتن دڤيا بێتە خاچدان (ب خاچێ ڤە بێتە هلاویستن)
دیسا ئەم پسیارێ ژ خو بكین: ئەرێ مەدشیا وێ تەئویلا عیسای (عليه السلام) قەبیل بكین كو ددەمەكیدا ئەم چاڤەرێی هاتنا پێغەمبەرەكێنە ژ ئاسمانا بێتەخار، بەلێ عیسای دگوت مەبەست ژ هاتنا پێغەمبەری ژ ئاسمانا _”یەحیا”_یە و چ پێغەمبەر ژ ئاسمانا ناهێنەخار.
باشە، ئەگەر ئەڤرو هەروەكی وێ چێروكا عیساى (عليه السلام) دوبارەببیت
ئانكو: ئەگەر كەسەك بێت و بێژت: ئەزم ئەو مەسیحەمە یێ كو هین چاڤەرێی هاتناوینە ژ ئاسمانا بێتەخار! ئەرێ خەلك دێ باوەر ژێكەت؟؟؟
(بەشێ دووێ)
ژ دایك بوونا مەسیحی بێ باب
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
قورئانا پیروز فەرمانێ ب مە دكەت كو هەركەسەكێ ب ناڤێ بابێ وی ب ناڤ بكەین، حەتا ئەوكەسێن كو د ڕابردویدا كربونە (تَبَنّي)، ئانكو كەسەك زاروكێ كەسەكێ دی خودان بكەت. ئەڤەژی نابت ناڤێ بابێ وی كەسێ هاتیە خودانكرن بگوهورن. قورئانا پیروز دبێژت: ﴿ادْعُوهُمْ لِآبَائِهِمْ هُوَ أَقْسَطُ عِنْدَ اللهِ…﴾، ئانكو هین ئه وانا ب ناڤێ بابێت وان گازی بكەن و ئەڤە لدەف خودێ دروستترە.
بەلێ دەمێ بەحسا عیسای دهێت؛ خودایێ مەزن بەردەوام ب عیسایێ كوڕێ مەریەم ﴿عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ﴾ بەحس دكەت؛ لێ ئەگەر عیسای باب هەبا بێگومان ڤورئانا پیروز دا ب ناڤێ بابێ وی بناف كەت یان لایەنێ كێم ب ناڤێ دەیكا وی بەحس نە د كر.
هەروەسا قورئانا پیرۆز دا بەحسا مەسیحی دا دبێژت: ﴿وَإِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسَّاعَةِ﴾، گروپەك ژ (یەهوود)یان ب ناڤێ (الصدّوقيين) باوەڕی ب قیامەتێ نەبوون ڤێجا ژ دایك بوونا مەسیحی “بێ باب” بەڵگەبو بوو وان لسەر هەبوونا قیامەتێ، وەكی د ئنجیلا (مەرقۆس 12 : 18_27)دا ئاماژە پێ هاتیەكرن دبێژت: “ڤێجا هندەك ژ سەدوقییان كو باوەڕ ب زیندیبونا پشتی مرنێ ناكەن، لێ هاتن پێش و پرسیار ژێكر…..”.
هەروەسا وەكی بەری نوكە مەگوتی بەنی ئیسڕائیل چاڤەڕێ بوون، پشتی هاتنا مەسیحی پێغەمبەرەك وەكی/نمونێ مووسای بیت؛ و ئەو پێغەمبەرە پشتی مەسیحی دئێت؛ ڤێجا ژ دایك بوونا مەسیحی بێ باب بەڵگە بوو لسەر وێ چەندێ كو‌ئێدی هیچ پێغەمبەرەك ژ نەوەیێ ئیسڕائیل نائێت، بەڵكو پێغەمبەرێ داهاتوو كو وە كی مووسای یە دێ ژ نەوەیێ ئیسماعیلی بیت.
هەروەسا د ئایەتەكادیدا ژ سورەتا (مریم) د بەحسێ مەسیحی دا دبێژت: ﴿وَلِنَجْعَلَهُ آيَةً لِلنَّاسِ﴾ ئانكۆ: ” ژ بۆ دا بكه‌ین نیشانه‌ك بۆ خه‌ڵكی”. ئانكو ژ دایك بوونا مەسیحی بێ باب د ڕابردوویدا بەڵگە بوو بۆ هەبوونا قیامەتێ یان بەڵگە بوو بۆ قوتبوونا وەحیێ ژ نەوەیێ ئیسڕائیل
ل دوماهیێ دا مەدڤێت بەرسڤا وێ گومانێ بدەین ئەوا كو مەسیحی دبێژن : “بتنێ عیسا بێ باب ژدایك بویە؛ ئەڤێ ژی دكنه بەلگە بو هندێ كو حاشا عیسا كورێ خودێ یە.”
بەرسڤ: ئەگەر ژ دایك بوونا مەسیحی بێ باب بسەلمینت كو عیسا كورێ خودێ یە حاشا!!!
پا ئێكەمین مرۆڤێ كو دروست بووی نە دایك هەبوو و نە باب، ئەرێ ئەوژی كوڕێ خودێ یە؟؟!!!
قوڕئانا پیرۆز دبێژتە مە نموونا عیسای وەكی نموونا ئادەمی یە،ڤێجا هەر كەسەكێ نموونەیەك هەبت؛ ئانكو نە ب تنێ یە دسالووخه تێ بێ بابیێ دا:
﴿إِنَّ مَثَلَ عِيسَى عِنْدَ اللَّهِ كَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ﴾، ئانكو: “ب ڕاستی وێنه‌یێ (دروست بوونا) عیسای ژلایێ خودێڤە وه‌ك وێنه‌یێ ئاده‌میە كو دروستكر و پاشی گوت: ببه، ئه‌وژی بوو.”
(بەشێ سیێ)
ئاخفتنا مەسیحی د زاروكینیێ دا
بسم الله الرحمن الرحيم
دگەل وێ چەندێ كو مەسیحی گەلەك موبالغێ دكەن لسەر وەسفێت مەسیح (عليه السلام)، بەلێ ئەوان باوەڕی نینە كو مەسیح (عليه السلام) دزاروكینیێ دا ئاخفتبیت، بەلكو ل دیف ئينجيلا لۆقا مەسیح (عليه السلام) ئێكەمجار دگەل مامۆستایێن شارەزا یێت جوهیان ئاخفتیە دژیێ 12 سالیێ دا، د وی دەمیدا ب شكلەكێ وه سا ئاخفت كو ماموستا گەلەك حێبەتی بوون، بەلێ ب هیچ شێوەكێ بەحسێ پێغەمبەراتیێ نەكر… دەمێ مەریەم و یوسفێ دارتاش عیسا ئینات بوونە قودسێ و ل وان بەرزەبوی: “(46) پشتی سێ ڕۆژان ڤە گەڕان ل پەرستگەهێدا دیتن، سەحكرنێ یێ رینشتیە ل ناڤبەرا ماموستایێن شەریعەتیدا، گوهێ خودانێ و پسیار ژێكرن. (47) هەمی ئەوێن كو گوهداریكرین، حێبەتی بوون ل تێگەهشتنو و بەرسڤداناوی…” (ئينجيلى لۆقا 2: 46_47)
بەلێ جارا دووێ مەسیح (عليه السلام) تەمەنێ وی ببوو 32 ساڵ دەمێ ب شكلەكێ وەسا سەرنجراكێش ئاخفتی و پێغەمبەراتیاخو راگەهاند (ئينجيلى لۆقا 21).
بەلێ پتریا شروڤەكارێت قورئانا پیروز وەسا باوەردكەن كو عیسا (عليه السلام) د زاروكینیێ دا یێ ئاخفتی وی دەمێ كو هێشتا شیرخوربی!! بەڵگەیێت وان ئەف چەند ئایەتەنە كو د سوڕەتا (مریم)دا هاتینە:
﴿فَأَتَتْ بِهِ قَوْمَهَا تَحْمِلُهُ قَالُوا يَامَرْيَمُ لَقَدْ جِئْتِ شَيْئًا فَرِيًّا (27)﴾
ڤێجا پاشی مەریەم دگەل مەسیح دا هات بو لایێ كەسوكارێت خو و مەسیح هلگرتبو، كەسوكارێن وێ گوتنێ براستی تە تشتەك زێدە خراب و نەبوی یێ كری
د ڤێرێدا پەیڤا ﴿تَحْمِلُهُ﴾ دهێتە رامانا هڵگرتنا ماددی، ئانكو: مەریەمێ مەسیح یێ هلگرتی د باوەشاخودا، هەروەسا دهێتە رامانا مەعنەویژی، ئانكو: مەریەمێ بیروباوەڕێت مەسیحی هلگرتینە و مەریەم پشتەڤانیا مەسیحی دكەت و باوەری ب گوتنێت وی هەیە…
قوڕئانا پیرۆز پەیڤا (حمل) ب ڤێ رامانێ بكارئینایە دبەحسێ ئەهلێ كیتابێدا دبێژت: ﴿مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوهَا…﴾ (الجمعة) ئانكو: “نموونا وان ئەوێت لسەر وان هاتیەدانان كو كار ب تەوراتێ بكەن، ﴿ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوهَا﴾ پاشی نە هلگرتن ئانكو كار پێ نەكرن و ژ فەرمانێت وێ دەركەتن…”.
ڤێجا داكو بزانین پەیڤا ﴿تَحْمِلُهُ﴾ ب كیش رامانێ هاتیە، ل ئایەتێن دیڤدا دێ بومە رون بیت.
﴿يَاأُخْتَ هَارُونَ مَا كَانَ أَبُوكِ امْرَأَ سَوْءٍ وَمَا كَانَتْ أُمُّكِ بَغِيًّا (28)﴾
جوهیان ب ترانەڤە گوتن ئەی خوشكا هارونی نە بابێ تە یێ خراببو و نە دەیكاتە یا دەهمەن پیس بوو
ئانكو: مەبەستا وان ئەوبوو ئەی مەریەم تە (دەهمەن پیسی یا كری) چنكی دەیك و بابێن تە هوسا نەبوون.
د شەریعەتیدا ئەگەر كەسەك تومەتا دەهمەن پیسیێ بدەتە پاڵ كەسەك دی (القذف)؛ ئەڤە دڤێت ئەو كەسە 80 جەلدا لێ بدەت ئەگەر چار شاهد هەبن… د ڤێرێدا جوهیان ب شێوەكێ راستەوخو نەگوتن مەریەمێ تو یا دەهمەن پیسی بەلكو ب شێوەك نە راستەوخو گوتنێ.
ئاها ل وی دەمێ جوهیان ترانە ب مەریەمێ دكرن و تومەن پێڤەكرین، مەریەمێ ئاماژە بو مەسیحی كر:
﴿فَأَشَارَتْ إِلَيْهِ قَالُوا كَيْفَ نُكَلِّمُ مَنْ كَانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا (29)﴾
ڤێجا مەریەمێ ئیشارەت كرە عیسای، ئەوانژی ب ترانەڤە گوتن: ئەم چەوا دگەل بچیكەكێ دلاندكێ دا باخڤین!.
﴿قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا (30)﴾
مەسیحی (عیسای) گوت: ب راستی ئەز بەندەیێ خودێمە، نڤێساردایە من و ئەز یێ كریم پێغەمبەر.
دڤێ ئایەتێدا باش رون دبیت كو ئە و دەمێ عیسای ئاخفتی پێغەمبەربوو، و گومان تێدا نینەبچیكێ د لانكێدا نابیتە پێغەمبەر لەوا مەبەست ژ پەیڤا ﴿تَحْمِلُهُ﴾ ئانكو هلگرتنا فكری و مەعنەوی.
ئەگەر پسیار بكین بوچی خودایێ مەزن ئەف پەیڤە بكار ئینایە؟
بەرسڤ: چونكی ئینجیل تۆمەتێ ددەتە پاڵ مەریەمێ و دبێژت كو باوەری ب عیسای نەبوو!!! هەروەكی دبێژت: “(31) پشتی هنگێ دەیك و برایێت عیسای هاتین، ژ دەرڤە ڕاوەستان و هنارتنە دیفرا. (32) د وی دەمیدا خەلكەكێ زور ل دورماندورێ وی رینشتبوون، ئێك هات و گوتیێ: (ئەو دایكا تە و برایێن تە ژدەرڤە ڕاوەستاینە و گازی تە دكەن). (33) عیسای گوت: (دایكا من كیە و برا یێت من كینە؟) (34) ڤێجا سەحكرە وان ئەوێت ل دورماندورێ وی رینشتی و گوت: (ئاها ئەڤێن هە دەیك و برایێت منن، (35) هەر كەسەكێ لدیف رێكا خودێ رەفتارێ بكەت، ئەو برا و خوشك و دەیكێت منن)”. (ئینجیلی مەرقۆس 3: 31-35)
ئانكو ل دیف ئەڤی دەقی بیت مەریەمێ باوەڕی ب عیسای نەكریە و پشتەڤانا وی نەبوو و ل دیف رێكا خودێ رەفتار نەكرنە. بەلێ قوڕئانا پیرۆز ڤێ تۆمەتا ئینجیلێ ڕەت دكەت و مەریەم ب ئێك ژ باوەڕداران هژمار دكەت.
﴿وَجَعَلَنِي مُبَارَكًا أَيْنَ مَا كُنْتُ وَأَوْصَانِي بِالصَّلَاةِ وَالزَّكَاةِ مَا دُمْتُ حَيًّا (31)﴾
و ئەز یێ پیروز كریم ئەز ل كیڤەبم، و ئەمرێ من یێ ب نڤێژ و زكاتێ كری هندی ئەز یێ ساخ بم.
دڤێ ئایەتێژیدا روندبیت كو مەسیح (عليه السلام) نە زاروكەكێ د لانكێدا بوو. بەلكو ب پێت خو رێڤە دچوو و خودایێ مەزن فەرمان لێكربو كو نڤێژا بكەت و زەكاتێژی بدەت.
﴿وَبَرًّا بِوَالِدَتِي وَلَمْ يَجْعَلْنِي جَبَّارًا شَقِيًّا (32)﴾
ئه ز یێ كریمه چاكساز و باشكار بو دەیكاخو، و نەكریمەخو مەزنكەر و نەگوهدار و ئەز ژ رەحما خو بێ هیڤی نەكریمە.
دڤێ ئایەتا پیروزدا دیاردبت كو مەسیح (عليه السلام) ل زاروكینیێ دا نە ئاخفتیە….
بەلێ هندەك ژ موسلمانان ئایەتەكادی وەك بەلگە دئینن و دبێژن: ئەف ئایەتە بەحسێ موعجیزەیا عیسای دكەت كو ل زاروكینیێ ئاخفتیە!: ﴿وَيُكَلِّمُ النَّاسَ فِي المَهْدِ وَكَهْلًا وَمِنَ الصَّالِحِينَ (46)﴾ آل عمران
ئەژی پسیاردكەم: گریمان پەیڤا (المهد) د ڤێرێدا بێتە رامانا زاروكێ بشیر و موعجیزە بت! باشە، ئەرێ ئاخفتنا مەسیح د ژیێ (الكهل)دا دیسان ئەوژی موعجیزەیە؟؟!! (الكهل) ژیێ 33 بۆ 50 ساڵییە.
ڤێجا بێگومان ئەف ئایەتە بەحسێ موعجیزەیا ئاخفتنا مەسیح ناكت، بەڵكو بەحسێ وێ چەندێ دكەت كو مەسیح (عليه السلام) هەر ژ دەسپێكا ژیاناخودا بەردەوام ب شێوەكێ سەرنجراكێش دئاخڤیت… و ئەڤه ئایەتەكە بەحسێ جۆرێ ئاخفتنا مەسیحی دكەت نه‌ك خودانێ ئاخفتنێ.
هەروەسا گوتنە كا مەشهور هەیە دبێژت: “اطلبوا العلم من المهد إلى اللحد”. ئانكو داخازا زانستی بكە یان لدیف زانستی هەرە هەر ژ دەستپێكا ژیاناخو تا مرنێ…. دڤێرێژیدا هیچ كەسەك ناهێت نابێژت: دیف زانستی بگەڕە دەمێ تو د لانكێدا و ب شیر!!!!
(بەشێ چوارێ)
زیندی كرنا مریان
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
قوڕئانا پیروز بەحسێ دوو جۆرێت مرنێ دكەت:
یا ئێكێ: مرنا حەقیقی، ئانكو: دەرچونا روحێ ژ لەشی.
یا دووێ: مرنا ڕووحانی، ئانكو: ڤەقەتیانا پەیوەندیا مرۆڤی دگەل خودێ.
بەڕێزان، زیندیكرنا مروڤا ب تنێ كارێ خودایێ مەزنە.. هیچ كەسەك نەشێت مریان ساخبكەت،
فەرمون دا بزانین قورئانا پیروز چ دبێژت:
﴿اللهُ الذِي خَلَقَكُمْ ثُم رَزَقَكُمْ ثُم يُمِيتُكُمْ ثُم يُحْيِيكُمْ هَلْ مِنْ شُرَكَائِكُمْ مَنْ يَفْعَلُ مِنْ ذَلِكُمْ مِنْ شَيْءٍ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَما يُشْرِكُونَ﴾ (الروم 40)
ئانكو: “خودێ یە یێ هوین دایین پاشی رزقێ هەوە دای، پاشی دێ هەوە مرینیت، پاشی دێ هەوە ساخكەتەڤە، ئەرێ ئێك ژ بوتێن هەوە (ئەڤێن هەوە كرین هەڤپشك بو خودێ) دشێت ئێك ژ وان كاران بكەت؟! خودێ یێ پاك و پاقژە ژ وێ شركا ئەو دكەن.
﴿هُوَ يُحْيِي وَيُمِيتُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ﴾ (يونس 56)،
ئانكو: “و هەر ئەوە (خودایێ مەزن) یێ زیندی دكەت و دمرینیت و ب راستی هوین هەر دێ ب بال وی ڤە زڤرن”.
﴿رَبيَ الذِي يُحْيِي وَيُمِيتُ..﴾ (البقرة 258)،
ئانكو: “خودایێ منە یێ ژیانێ ددەت و دستینیت..”.
﴿فَيُمْسِكُ التِي قَضَى عَلَيْهَا الْمَوْتَ وَيُرْسِلُ الأُخْرَى﴾ (الزمر 42)، ئانكو: “ڤێجا ئه و رحا بریارا مرناوێ دای نازڤرینته ڤه ویادی دزڤرینت.”
﴿وَحَرَامٌ عَلَى قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا أَنهُمْ لا يَرْجِعُونَ﴾ (الأنبياء 95)،
ئانكو: “و ل خەلكێ وی گوندی ئەوێ مە ب هیلاك بری، حەرامبیت ئەو جارەكادی بزڤرنە دنیایێ.”
﴿ثُم إِنكُمْ بَعْدَ ذَلِكَ لَمَيتُونَ (*) ثُم إِنكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ تُبْعَثُونَ﴾ (المؤمنون 15 – 16)،
ئانكو: “پاشی براستی پشتی ڤێ هه میێ هوین دێ مرن (*) پاشی براستی روژاقیامه تێ هوین دێ ژ مرنێ رابنه ڤه.”
پشتی ئەڤان ئایەتێن پیروز ئیدی پشتراست دبین كو هیچ پێغەمەبەرەك مریێ حەقیقی زیندی نه كریه، بەلكو پێغەمبەر ل دەمەكیدا دهێنە فرێكرن ژ لایێ خودێڤە دەمێ كو خەلك گەلەك ژ خودێ دویر كه فتینه و وەكی مریان لێهاتینه ئانكو مرنەكا روحانی و ژ خودێ دویر…
بێگومان بەری هاتنا ئایینێ پیرۆزێ ئیسلامێ خەلك گەلەك سەرداچوبوون و مری بوون بەلێ خودایێ مەزن ب قورئانا پیروز ئەو زیندیكرن، وەكی خودایێ مەزن نموونا بێ باوەڕ و باوەڕداران بۆ مە بەحس دكەت و دبێژت: ﴿أَوَمَنْ كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا كَذَلِكَ زُيِّنَ لِلْكَافِرِينَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ﴾ (الأنعام: 122)،
ئانكو: “ما ئەوێ مری بیت (دلێ وی ب گاوریێ مری بیت) و پاشی مە زیندیكری (ب باوەریێ) و مە روناهیەك بو چێكربیت پێ دناف خەلكیدا بچیت، ما وەكی وی یە یێ دناف تاریستانێدا (تاریستانا گاوریێ) كو قەت ژێ دەرنەكەڤیت [ئەرێ وەكی ئێكن؟ قەت وەكی ئێك نابن] ئاها هوسا ئەوێ گاوران دكر بو هاتییە خەملاندن.
خودایێ مەزن ئەمرێ مەدكەت كو ل دیف رێكا خودێ بچین داكو زیندی بین، ب دەقێ قورئانێ پێغەمبەر (صلى الله عليه وسلم) باوەڕداران زیندی دكەت: ﴿يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ…﴾ (الأنفال: 24)،
ئانكو: “گەلی خودان باوەران بەرسڤا خودێ و پێغەمبەری بدەن (ئانكو بلەز گوهداریا خودێ و پێغەمبەری بكەن) دەمێ بو وی تشتی گازی هەوەدكەت یێ هەوە زیندی دكەت…”.
لەوا؛ هەمی پێغەمبەر مریێت ڕووحانی (ئەڤێن ژ خودێ دیر) زیندی دكەن ئانكو دلێت وان ساخدكن داكو ل رێكا خودێ بزڤرن، بەلێ ئەڤێن دبێژن: مەسیح مریێت حەقیقی ساخدكەت ئەو یێت كەفتینە ژێر كاریگەریا باوه‌ڕیا مەسیحییان… ژخۆ ئەگەر درستبا مریێت حەقیقی ڤەگەرا بانە بۆڤێ دونیایێ؛ بێگومان پێغەمبەرێ مە محمد (صلى الله عليه وسلم) دا پتریا هەڤالێن خو و باوەڕداران زیندی كەت.
(بەشێ پێنجێ)
خاچدانا مەسیح (عليه السلام) د بیرو ڕایێن جیاوازدا
بسم الله الرحمن الرحيم
پشتی وێ چەندێ كو جوهی چاڤەرێ بوون ئیلییا ژ ئاسمانا بێتە خار، و دیڤدا شنیكا مەسیح بێت… بەلێ ئەوبی كو ئیلییا ژ ئاسمانا نەهات خار چنكی چ راستی بو وی تشتی نەبوون و عیساێ كورێ مەریەمی راگەهاند: كو ئەوە، ئەو مەسیح یێ كو خەلك چاڤەرێی هاتنا وی… یێ (بەنی ئیسرائیلی) و گوتەوان كو ئیلییا ژ ئاسمانا ناهێتە خار!!
ڤێجا جوهی گەلەك دلگران بوون و عیسا ب مروڤەكێ فێلباز ل قەلەم دان و داخاز ژ دەستهەلاتدارێن رومانی كرن كو ب توندترین شێوە سزایێ عیسای بدەن….
هەلبەت توندترین شێوەیێ سزایێ ئەوبو: كو ل خاچێ بدەن و بكوژن دانەعلەتێن خودێ لسەر بارن….
دكتێبا پیروزدا هاتیە: “(23)…هلاویستن لسەردارێ [ل خاچدان] ژ لایێ خودێڤە نەعلەت لێ كرینە.” (گوتن [التثنية] 21 : 23).
جووهیا باوەریا وان ئەوە كو عیسا نه مەسیحێ درستە ئەوێ چاڤەڕێی ویبون.
ژ بەركو ئەو شیان ئەوی خاچدەن ئو لسەر خاچێ بكوژن ڤێجا خودێ مەزن نەعلەتێن خۆ لسەر باراندینه (پەنا ژ خودێ)
هندی مەسیحینە، ئەوان ژی باوەریا هەی كو مەسیح یێ هاتیە خاچدان و نەعلەتێن خودێ یێ لسەر بارین!! (پەنا ژ خودێ) بەلێ ئەو دبێژن: مەسیح بو وێ چەندێ یێ هاتی كو خو بكەت فیدا بو هەمی مروڤایەتیێ؛ چونكو ئەودبێژن: گونەها ئادەمی یامای دگەل مروڤان هەتا ئەو دەمێ مەسیح هاتی و خو كریە فیدا بومە، پوڵس د نامەكێدا دبێژت: “(13)مەسیح ئەم ژ لەعنەتا شەریعەتی قورتالكرین، و ئەو ل ڕێ یا مە بویە لەعنەتی (پەنا ژ خودێ) – چونكی نڤیسیە: {هەر كەسەكێ ب دارێڤە بێتە هلاویستن ئەو یێ هاتیە نەفرەت كرن}. (14)تاكو ژ عیساێ مەسیحدا بەرەكەتا ئیبراهیم بو نەتەوەیان بیت، بو هندێ كو ژ ئەگەرێ باوەری و سوزداریا روحا پیروز بدەستڤە بینت.” (نامەیا پۆڵس بۆ كڵێسایێت گەلاتیا 3: 13- 14)
ب كۆرتی: جوهی و مەسیحی دبێژن: عیسا یێ هاتیە خاچدان و ب خاچێ ڤە یێ مری…. بەلێ دوو تەفسیرێن جیاواز بوڤێ رویدانێ هەنە:
جوهی دبێژن: مادەم عیسا مر، ئانكو ئەو نەیێ راستگۆ بو و ئەم باوەر ژێ ناكین.
بەلێ مەسیحی دبێژن: مە باوەری یێ پێ هەی؛ چونكی مەسیح بخۆ بو هندێ هاتبو داكو خو بكەتە فیدا بومە.
بەلێ قورئانا پیروز ب توندی رەدا جوهیا و مەسیحیان دكەت و ب یەقین ڤە دبێژت مەسیح ب خاچێ ڤە نەهاتیە كوشتن، بەلكو هەردوو لا دگومانێدانە و هیچ بەلگەیەك ژی نینن.
دناف پتریا موسلماناندا ئەوچەندە یا هەی كو كەسەك شێوەیێ وی هاتە گوهورین و نافچاڤێن وی وەك یێت مەسیح لێ هاتن و جوهیان ئەو كەسە یێ خاچدای (ب خاچێ ڤە كوشتین) و یاشوانڤە مەسیحە!!
بەلێ قورئانا پیروز پشتگریا ڤێ بوچونێ ناكەت… و دهیچ فەرمودەكێ ژیدا ئاماژە پێ نەهاتیە كرن…. هەروەسا ئەس پسیاردكەم ئەگەر شێوەیێ كەسەكێ هاتبیتە گوهورین… ئەرێ جوهیان مافێ خو نینە كو باوەر ژ عیسای نەكن د دەمەكیدا ب چاڤێت خو یێت بینن كو مەسیح ب خاچێڤە یێ مری؟؟!! و ئەرێ مەسیحیان مافێ خۆ نینە باوەر ب وێ چەندێ بكەن كو مەسیح ب خاچێڤە مر و خۆكرە فیدا بو مروڤایەتیێ؟؟!!
ل دوماهیێ دێ شروڤەكرنا ڤێ برگێ كەین كو د ئایەتەكا قورئانا پیروزدا هاتیە: ﴿…وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلَكِنْ شُبِّهَ لَهُمْ..﴾ (سورة النساء) ئانكو: “..نەهاتیە كوشتن و ب خاچێڤەژی نەمریە، بەڵكو لبەر وان تێكچووە..”.
ئەگەر پسیاربكین چ ل بەر وان تێكچوویە؟ گەلەك ژ شروڤەكاران دبێژن: مەسیح ل بەر وان تێكچوە بو كەسەكێ دی!!! بەلێ ئەگەر سەحكرنەكێ بو ئایەتێ بكەین بەحسێ تێكچونا هیچ كەسەكێ تێدا ناكەت ژبلی راناڤێ كو، ئەوژی بو جوهیان دزڤریت د گەل راناڤێ تاك ئەو بو مەسیح دزڤریت…. لەوا شروڤەكرنا درست بو ئایەتێ ئەڤەیە: جوهیان مەسیح گرت و ب دارێڤە هلاویستن و وان هزركر كو مەسیح ب دارێڤە مریە و هاتیە خاچدان بەلێ دراستیدا مەسیح (علیە السلام) ب خاچێڤە نەمربو… ب زیندی ژ خاچێ قورتالبو و ماوەكێ دگورێ خۆدا مایەساخ [هەلبەت گورێت وی سەردەمی ژورەكا بچیكبوو و لژێر عەردیدابوو] پاشی مەریەم و قوتابیێن مەسیح (علیە السلام)، رابون مەسیح قوورتالكرن و پاشی وان شیا بەرەف ناوچەكادی ببەن و كوچبكەن ژ جهێ خۆ، هەروەكی ئەف ئایەتە بەحسا كوچكرنا وان كریە: ﴿وَجَعَلْنَا ابْنَ مَرْيَمَ وَأُمَّهُ آيَةً وَآوَيْنَاهُمَا إِلَى رَبْوَةٍ ذَاتِ قَرَارٍ وَمَعِينٍ﴾ (المؤمنون) ئانكو: “و مە عیسایێ كورێ مەریەمێ و دەیكاوی مەریەم كرنە موعجیزە و نیشانەكا ئاشكرا و مە ل جهەكێ بلند و دەشت و ب داروبار ئاكنجی كرن.”
(بەشێ شەشێ)
ئەرێ مەسیح (عليه السلام) بەرزبوویە بۆ ئاسمانا و پشتی هنگی دمریت؟ یان ژی یێ مری و پایەدارە ل نك خودێ؟
بسم الله الرحمن الرحيم
دناف موسلماناندا ئەوچەندە یا بەربەلاڤە كو مەسیح (عليه السلام) نە مرییە بەلكو ب جەستەیێ خوڤە یێ بلندبوی بو ئاسمانا،
بەلێ دەمێ ئەم ل دیف بەلگەیان بگەرین بو راستیا ڤی بابەتی، هیچ ئایەتەك یان فەرمودەك نینە كو بەحسی فرینا یان بلندبوونا مەسیحی بكەت كو ب”جەستەڤە” چۆبیتە ئاسمانا.
دڤان سێ ئایەتاندا بەحسی مرن و بلندبونا مەسیح (عليه السلام) هاتیە كرن:
1. ﴿إِذْ قَالَ اللَّهُ يَاعِيسَى إِنِّي مُتَوَفِّيكَ وَرَافِعُكَ إِلَيّ…﴾ (آل عمران: 55)
سەرنج بدەن، دەستپێكێ بەحسی مرنێ دكەت پاشی بلندبوونێ، هەلبەت بلندبوون پشتی مرنێ دهێت، و بلندبونا پلە و پایا عیسا (عليه السلام) نەك جەستەیێ وییە.
2. ﴿بَلْ رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَيْهِ﴾ (النساء: 158)
د ڤێرێدا (رفع) د بەرامبەر وێدایە كو جوهییان دڤیا مەسیح (عليه السلام) ب خاچێڤە بكوژن، ئانكو: پلە و پایا مەسیح (عليه السلام) لنك خودێ بلندبویە.. ئەڤەژی ب بەلگەیا وێ ئایەتا بەری ڤێ بەحسێ پیلانا جوهیان دكەت كو دڤیان مەسیح (عليه السلام) ب خاچێڤە بكوژن و نەفرەت لێكرییە: ﴿وَقَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا الْمَسِيحَ عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ رَسُولَ اللَّهِ وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلَكِنْ شُبِّهَ لَهُمْ…﴾.
3. ﴿وَكُنْتُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا مَا دُمْتُ فِيهِمْ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنْتَ أَنْتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ..﴾ (المائدة: 117)
مەسیح (عليه السلام) ل روژاقیامەتێ بەحس دكەت و دبێژت هندی ئەس لناف خەلكیدابووم…. من بانگەوازی ژبوو ئێكتا پەرستی یێ كرییه…. و دەمێ خودێ ئەو مراندی ئێدی ئەوی ئاگەهـ ژێ نینە هەتا روژا دوماهیێ.
هۆكارێت شروڤەكرنا پەیڤا (رفع) ب بلندبونا پلە و پایێ نەك جەستەی:
1. قوڕئانا پیرۆز ب شێوەكێ دیار و ئاشكرا پشتی مرنێ شنیكا بەحسێ بلندبونێ دكەت.
2. د قوڕئان و فەرموودێدا پەیڤا (رفع) كو بۆ مرۆڤی بكارهاتیە مەبەست پێی بلندبونا پلە و پایێ یە، ئەڤەژی چەند نموونەكن:
أ- ﴿تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ مِّنْهُم مَّن كَلَّمَ اللّهُ وَرَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجَاتٍ…﴾ (البقرة: 253)
ب- ﴿وَتِلْكَ حُجَّتُنَا آتَيْنَاهَا إِبْرَاهِيمَ عَلَى قَوْمِهِ نَرْفَعُ دَرَجَاتٍ مَّن نَّشَاء إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٌ﴾ (الأنعام: 83)
ج- ﴿.. وَرَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ..﴾ (الأنعام: 165)
د- ﴿وَاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ إِدْرِيسَ إِنَّهُ كَانَ صِدِّيقاً نَّبِيّاً * وَرَفَعْنَاهُ مَكَاناً عَلِيًّا﴾ (مريم: 56-57)
هـ_ ﴿يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ..﴾ (المجادلة: 11)
د_ فەرمودەكێژیدا هاتییە: “مَا تَوَاضَعَ أَحَدٌ لِلَّهِ إِلَّا رَفَعَهُ اللهُ”. (صحيح مسلم).
ئانكو: “هیچ كەس نینە كو بۆ خودێ خاك و خۆە ب كێم دانت ئیللا خودێ دێ وی بلند كەت”.
3. خودایێ مەزن جهـ و دەم یێ دروستكری و وی پێدڤی ب جهـ و دەمی نینە… لەوا ئەم نەشێن بێژین: مەسیح (عليه السلام) ب جەستەیێ خو یێ بلندبووی بو لایێ خودێ.
ئەوێن دبێژن: مەسیح (عليه السلام) ب جەستەیێ خوڤە یێ ل ئاسمانا، ئەگەر ئەم پسیار ژ وان بكەین ئەرێ خودایێ مەزن (عز وجل) پێتڤی ب جهی هەیە؟ د بەرسڤێدا دێ بێژن، نەخێر: دێ ئەگەر هوسابیت ئیدی بوچی هین دبێژن مەسیح (عليه السلام) یێ ل ئاسمانا؟!
خو ئەگەر هندەك ژ موسلمانا بێژن: خودایێ مەزن یێ لسەر رویێ ئاسمانا و مەسیح ژی بو لایێ خو یێ بلندكری…. بو وان دبێژم؛ لدیف فەرمودەكا (صحیح البخاري) پێغەمبەرێ خودێ (صلى الله عليه وسلم) د میعراجێدا مەسیح دیت ل ئاسمانێ دووێ بوو!!
ئانكو مەسیح (عليه السلام) ب جەستەیێ خوڤە بلند نەبویە بوو لایێ خودێ.
هەر د فەرموودەیێن بەحسێ میعراجێدا پێغەمبەرێ خودێ (صلى الله عليه وسلم) كومەك ژ پێغەمبەران دیتن (علیهم السلام)، دناف واندا مەسیح و یەحیا ژی دیتن… ئەرێ ڤێجا ئەو هەمی پێغەمبەرێن دیتین ب جەستەیێ خوڤە بلندبووینە ئاسمانا؟!!
ئەرێ هیچ بەلگەیەك هەیە كو مەسیح (عليه السلام) جودا بكەت ژ پێغەمبەرێن دی؟؟!
بێ باوەران داخاز ژ پێغەمبەرێ خودێ (صلی الله علیه وسلم) كر كو بلندبیت بو ئاسمانا!! خودایێ مەزن ژی فەرمان ب پێغەمبەری كر كو ب ڤی جوری بەرسڤا وان بدەت: ﴿سُبْحَانَ رَبِّي هَلْ كُنتُ إَلاَّ بَشَراً رَّسُولاً﴾ (الإسراء: 93)
ژ بەر ڤێچەندێ ئەگەر بلندبونا مروڤا بو ئاسمانا ب جەستەڤە كارەكێ مومكن با،
دا خودایێ مەزن پێغەمبەری بلندكەت بو ئاسمانا داكو وان بێ باوەرا باوەری ئیناتبان.
ل دوماهیێ ژیدا دێ بەرسڤا گومانەكێ دین، دبێژن: ڕاستە، پەیڤا (رفع) ب رامانا بلندبوونا پلە و پایێ ژی دگەهینیت، بەلێ دەمێ پەیڤا (إلی) دیڤدا دئێت ئەو هنگی دبیتە رامانا بلندبوونا جەستەی.
بەرسـڤ:
پەیڤا (إلی) ئەگەر دوماهیێ دا ناڤێ خودایێ مەزن بێت، یان ڕاناڤەك بێت كو بو خودایێ مەزن ڤەگەریت؛ ئەو هنگی ب رامانا (لایێ خودێ) دگەهینیت ب مەجازی، و مەبەست پێ جهـ نینە،
فەرمون ئەڤەژی چەند ئایەتەك:
* ﴿فَفِرُّوا إِلَى اللَّهِ إِنِّي لَكُم مِّنْهُ نَذِيرٌ مُّبِينٌ﴾ (الذاريات: 50)
﴿فَفِرُّوا إِلَى اللَّهِ﴾ بلەز هەرن بۆ لایێ خودێ… هیچ كەسەك ناهێت نابێژت: بلەز بلندببن بۆ ئاسمانا!!!
* ﴿فَآمَنَ لَهُ لُوطٌ وَقَالَ إِنِّي مُهَاجِرٌ إِلَى رَبِّي إِنَّهُ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ﴾ (العنكبوت: 26)
﴿إِنِّي مُهَاجِرٌ إِلَى رَبِّي﴾ رامانا وێ ئەونینە كۆچ دكەم بۆ ئاسمانا بۆ لایێ خودێ!!، بەڵكو ل دیف هندەك تەفسیران، إبراهيم (عليه السلام) ژ بابل كۆچكر بۆ شامێ.
* ﴿وَقَالَ إِنِّي ذَاهِبٌ إِلَى رَبِّي سَيَهْدِينِ﴾ (الصافات: 99)، ئانكو: “ئیبراهیمی گوت ئەز دێ بەر ب خودایێ خو ڤەچم، پشتراستم دێ من راستەرێ كەت.”
(بەشێ حەفتێ)
خرابی و مەترسیا بیروباوەرێن ب بلندبونا جەستەی یا مەسیح (عليه السلام) بۆ ئاسمانا
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
قورئانا پیرۆز دبێژت: {إِذْ قَالَ اللَّهُ يَا عِيسَىٰ إِنِّي مُتَوَفِّيكَ وَرَافِعُكَ إليّ}
د ئێك ژ تەفسیرێن كوردیدا بو ڕاڤەكرنا ڤێ ئایەتێ هاتییە:
“سەبارەت رامانا ڤێ ئایەتا پیروز پتریا تەفسیر نڤیسان وەسا ددانن كو خودایێ مەزن عیسا ب زیندی بلندكریە بو ئاسمانا و نوكە ئەو دگەل مەلائیكەتان د ژیانەكا تایبەتدایە، هەتا وێ روژێ یا كو خودێ بریارا هاتنە خوارا وی بدەت، و ل وی دەمی دێ ئێتە خوار و باوەریێ ب پێغەمبەرێ ئیسلامێ (صلى الله عليه وسلم) دئینت. بەلێ هندەك دی ژ موفەسران دبێژن؛ عیسا د دەمێ خودا مرییە، مەبەست ژ ڤێ بلندكرنێ بلند كرنا قەدر و حورمەت و گیان پاكیا وییە هەروەكو پێغەمبەرێن دی، چونكو خودێ دبێژت: {إِنِّي مُتَوَفِّيكَ وَرَافِعُكَ إليّ…} ئەم دبینن كو بەحسێ مرنێ ئێخستیە بەری بلندبونێ……”
پاشی موفەسسیر دبێژت: “زانینا حەقیقەتا ڤێ مەسەلێ هەر ل لایێ خودێ بخویە، لەوا موسلمانا باوەری ب كیش ژ ڤان دوو رەئیا هەبیت دروستە و زیان نینە.”
دەستپێكێ سوپاسیا وی موفەسسیرێ بەرێزدكەم، كو دبێژت دبیت ئەو رئیەژی درست بیت كو مەسیح (عليه السلام) ل دەمێ خودا مرییە.
بەلێ دەربارەی مەترسیا باوەریا ب بلندبونا مەسیح (عليه السلام) ب جەستەڤە بو ئاسمانا، دامەزرێنەرێ كوما ئیسلامییا ئەحمەدی دبێژت:
“هەلبەت مەسەلا ژیانا عیسای ل دەستپێكێ ب تنێ خەلەتیەك بوو، بەلێ ئەڤرو ئەف خەلەتیە یابوویە ئەژدەهایەك كو دڤێت ئیسلامێ بخوت.. ول وی دەمێ كو مەسیحی دەركەفتین [ئانكو بەرێ خودان ولاتێن موسلمانان و و تەبشیردكرن].. مەسیحیان ژیانا عیسای كرنە بەلگەیێن هێزدار لسەر خودایەتیا مەسیحی، و ئاریشە بویە ئاریشەكا گەلەك مەزنتر.
ئەوان ب جورەكێ وەسا ئەف بابەتە ئێخستنە پێش چاڤ ب بەلگەیا وێ چەندێ كو ئەگەر عیسا نە خودا بت ئەو چەوا بلندبویە و چویە ئاسمانا و نوكە لسەر عەرشی رینشتیە، و هەكەر دەست دان هەبا بو مروڤی كو ب زیندی بچیتە ئاسمانا…. ئەرێ بوچی ژ سەردەمێ ئادەمی هەتا ئەڤرو هیچ مروڤەك نەچویە ئاسمانا… دیارە ئەڤرو ئیسلام د لاوازی و ژنافچونێدایە، و پرسا ژیانا مەسیح چەكەكە كو مەسیحیان هلگرتیە بو هێرشكرنا دژی ئیسلامێ، و هوسا موسلمان بونە نێچیرا مەسیحیان… لەوا خودایێ مەزن ڤیا دنوكەدا موسلمانا ژ ڤێ چەندێ ئاگەهداربكەت.” (الملفوظات).
بێگومان دامەزرێنەرێ كوما ئیسلامییا ئەحمەدی ئوممەتا ئیسلامێ گازیكریە بو دەست ژێبەردانا ڤێ بیروباوەرێ؛ ئەڤە وەك بەڕەڤانیەك ژ ئایینێ پیروزێ ئیسلامێ و بەڕەڤانی ژ پلە و پایا پێغەمبەرێ مە محمد (صلى الله عليه وسلم).
هەروەسا بو وێ چەندێ داكو موسلمان ل دژی خو بەلگا نەدن ب دەست مەسیحیان، بەرێز دامەزرێنەرێ كوما ئیسلامییا ئەحمەدی ل دەمێ گوتاردانا موسلماناندا دبێژت: ”بهێلن كو مەسیح (عليه السلام) ب مریت داكو ئیسلام بژیت.”
هەروەسا دبێژت: ”سیند ب خودێ ژیانا ڤی ئایینی و ژیانا مەسیحێ كورێ مەریەمێ (عليه السلام) پێكڤە كوم نابن.”
ئاها ب ڤی شێوەی ب ڤان دوو رستا ب گوتنەكا كورت و پوخت ئەڤ مەترسییە یا كورتكری كو دەورێ ئیسلامێدابوو ڤێ بیروباوەرا خراب.
لەوا خێر د بیروباوەرەكێدا نینە كو دژی قورئانا پیروزبیت.. هەكەر ژ دەستپێكێ هەست ب مەترسیا ڤێ بیروباوەرێ نەبوون، بەلێ ئەڤرو ئەف بابەتە بویە بابەتەك مەترسی… لەوا ئەی موسلمانێن بەرێز دەست ژ بیروباوەرەكێ بەردەن كو دژی قورئانا پیروز بیت.
(بەشێ هەشتێ)
هاتنەخارا مەسیح (عليه السلام)، و پەیوەندیا وی ب مەهدی ڤە
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
دناف موسلمانادا یا بەربەلاڤە كو ل دەستپێكێ دێ مەهدی دیاربیت و دەست پ كوشتنا خەلكی كەت و پاشی مەسیح (عليه السلام) دێ ژ ئاسمانا هێتەخار و هاریكاریا مەهدی كەت دشەری و دكوشتنێدا!!!
بەلێ د راستیێ دا ئەڤە نە سوننەتا خودایێ مەزنە د هنارتنا پێغەمبەراندا… بەلكو خودایێ مەزن پێغەمبەران ب بەلگەیێت رون و ئاشكرا فرێدكەت… و چجارا ژ دەستپێكێ پێغەمبەر شەری ناكەن دگەل گەلێ خو، بەلكو ژ دەستپێكێ بانگەوازیێ دكەن بو ئێكتاپەرستیێ… بەلێ دەمێ بێ باوەر سنورێت خو دەرباسدكەن و هێرشێ دكەن، ل ویدەمی پێغەمبەر بەرگریێ ژ ئاینێ خودێ دكەن.
ئيبن قەييم دناف كتێبا (المنار المُنيف)دا بەحسێ چوار ڕەئیا دكەت كو دناف موسوڵماناندا هەبون دەربارەی مەهدی و مەسیح:
یا ئێكێ: مەهدی مەسیحە. ئانكو: بتنێ ئێك كەسێ ڕزگاركەر دئێت بۆ ڤێ ئوممەتێ.
یا دووێ: مەهدی ئەو مەهدییە كو ژ نەوەیێ عەبباس بوو و والی بوو و دەمێ وی بسەر چوو… ئانكو: چافەرێی هیچ مەهدییەكێ دی نینن.
یا سیێ: مەهدی كەسەكە ژ (أهل البیت) و ژ نەوەیێ حەسەنێ كوڕێ عەلییە، و ل ئاخر زەماندا دەردكەڤیت.
یا چوارێ: مەهدی، موحەممەدێ كوڕێ حەسەنێ عەسكەرییە.
هەرسێ رئیێن دەستپێكێ یێت سوننانە، بەلێ ئەف ڕەئییا دوماهیێ یا شیعەیانە.
پشتی كو ل بەشێن بەری نوكە مە بەحسێ وێ چەندێ كریە كو مەسیح (عليه السلام) مرییه و بلند نەبیە بو ئاسمانا، و پشت بەستن ب چەند بەلگەیەكا دبێژم: رەئییا ئێكێ ژ هەمیا درستترە و بەلگەیێن وێ ژ هەمیا بهێزترن…. دبیت هندە كەس بێژن باشە بوچی د فەرمودەیاندا پەیڤا (نزول) بو مەسیح (عليه السلام) بكارهاتییە؟ ئەرێ ما ئەڤە نە رامانا هندێ یە كو مەسیح (عليه السلام) ژ ئاسمانا دهێتەخار؟
بەرسڤ:
بو بەرسڤ دانا ڤێ پرسیارێ پێتڤیە ڤان تشتا بزانین:
* پەیڤا (نزول) زێدەتر ژ رامانەكێ هەیە و نەمەرجە ئیلا ب رامانا هاتنەخارێ بیت ژ ئاسمانا بو سەر عەردی.
* د هیچ فەرموودەكێدا نەهاتیە بێژت مەسیح (عليه السلام) ژ “ئاسمانا” دهێتەخار بو سەر عەردی.
* عیسایێ كورێ مەریەم (عليه السلام) پێغەمبەر بو بۆ نەوەیێ ئیسڕائیل و یێ مری، و چجارا نازڤریتەڤە بۆ ڤێ دونیایێ.
* هیچ بەڵگەیەك نينه خودایێ مەزن ب شێوەیەكێ تایبەت مەسیح (عليه السلام) ساخ بكەت و فرێكەت بو سەر عەردی.
* هیچ بەڵگەیەك نینه بێژت عیسا (عليه السلام) ب جەستەیێ خوڤە یێ بلندبووی بو ئاسمانا.
* دروسته ناڤ كرن د تشتەكی كو هاوشێوەیێ وی بت ب زێدە د سیفەتەكێ یان زێدە د تایبەتمەندیەكێدا، بەڵكو ئەو دەربڕینه شێوازەك ڕەوانبێژییه دبێژنێ لێكچواندن، ب شێوەیەك وسا كو ئامرازی ژێببەی و بەحس لێ نەهێتەكرن، هەروەك چەوا كەسەك مەرد بیت دبێژنێ: “حاتەمی طائي”، ئانكو: هەفشێوەیێ یان وەك حاتەمه د مەردینیێ و قەدرگرتنێدا.
* نابت واتایا وان فەرموودان ب شێوەیەك وەربگرین كو دگەل قورئانا پیرۆزدا وەكهەڤی نەبیت، هەروەك خودایێ مەزن دبێژت: ﴿أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلَافًا كَثِيرًا﴾ (النساء: 82).
پەیڤا “نزول” نە مەرجە رامانا هاتنەخارا ژ سەری بو خارێ بیت، قوڕئانا پیرۆز دبێژت: ﴿وَأَنْزَلَ لَكُمْ مِنَ الْأَنْعَامِ ثَمَانِيَةَ أَزْوَاجٍ﴾ (الزمر: 6). ئانكو: (هەشت جوت ژ تەرش و كەوالان یێت چێكرین).
هەروەسا قوڕئانا پیرۆز پەیڤا “نزول” بۆ پێغەمبەرێ مە محمد (صلى الله عليه وسلم) بكارئینایە و دبێژت: ﴿فَاتَّقُوا اللَّهَ يَا أُوْلِي الْأَلْبَابِ الَّذِينَ آمَنُوا قَدْ أَنزَلَ اللَّهُ إِلَيْكُمْ ذِكْرًا(*) رَّسُولاً يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِ اللَّهِ مُبَيِّنَاتٍ﴾. الطلاق.
دڤێ ئایەتێدا ﴿رَّسُولاً﴾، بەدەلا (بَدَل) بۆ ﴿ذِكْرًا﴾. ئانكو: خودایێ مەزن ڕەسولەك یێ بومە فرێكری (نزول).
پێغەمبەرێ خودێ (صلى الله عليه وسلم) پەیڤا (ینزل) بۆ دەججالی بكارئیناتیە، ئەرێ دەججالژی دێ ژ ئاسمانا هێتەخوار؟!!: “يَنْزِلُ الدَّجَّالُ حِينَ يَنْزِلُ فِي نَاحِيَةِ الْمَدِينَةِ..”. (مسند أحمد بن حنبل).
عەرەب دبێژن: نزلتُ ضيفًا على أخْوالي. أي حل وجاء.
فەرمودا پێغەمبەری (سلاڤێن خودێ لسەربن) دبێژت: (ابن مریم) ژ ئوممەتا ئیسلامێ:
“كَيْفَ أَنْتُمْ إِذَا نَزَلَ فِيكُمْ ابْنُ مَرْيَمَ فَأَمَّكُمْ مِنْكُمْ؟” (صحيح مسلم)
ڕاوی دبێژیت: (ابن أبي ذئب): كو (ئەوزاعی) یێ بۆ من گوتی ژ (زوهری)ی، ئەوژی ژ (نافع)ی، ئەوژی ژ (أبو هریرة)ی فەرموودە ب ڤی شێوەی یە: (وإمامكم منكم) (ابن أبي ذئب) دبێژت: تو دزانی رامانا (أَمّكم مِنكُم) چییە؟ گوتی: بێژەمن چییە!، گوت: پێشەواییاهەوە ژ هەوە بخویە.
هەروەسا ب ئاشكرا د بوخاریدا دوو وەسفێت جیاواز هەردوو مەسیحان ژێك جودادكەت:
یا ئێكێ: مەسیحێ ئیسڕائیلی ڕەنگێ وی سوورە، هەروەك د میعراجێدا هاتیە دیتن: “رأيتُ عيسى وموسى وإبراهيم، فأما ((عيسى فأحمر)) جعْدٌ عريض الصَّدر، وأما موسى فآدم جسيمٌ سَبطٌ.”
یا دووێ: مەسیحێ ڤێ ئوممەتێ، ئەسمەرە: “بَينا أنا نائمٌ رأيتني أطوف بالكعبة، فإذا رجلٌ آدم سَبط الشعر، بين رجلين ينطُف رأسه ماءً، فقلت من هذا، قالوا ابن مريم”.
خودایێ مەزن د بەحسا مەسیحێ بەنی ئیسڕائیلدا دبێژت، پێغەمبەرەكە بۆ بەنی ئیسڕائیل، بەلێ نابیت ژ ئاسمانا بێتەخار و ببیت پێغەمبەرەك بۆ هەمی جیهانێ! ﴿ورسولاً إلى بني إسرائيل..﴾.
مەسیحێ ژڤاندار ئەو ئیمامێ مەهدیيە:
1. ئیمامێ ئەحمەد د موسنەدا خودا ژ ئەبو هوڕەیرەی ڤەدگوهێزیت كو پێغەمبەری (صلى الله عليه وسلم) گوت: “يُوشِكُ مَنْ عَاشَ مِنْكُمْ أَنْ يَلْقَى عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ إِمَامًا مَهْدِيًّا وَحَكَمًا عَدْلًا…” ئانكو: “نێزیكه هەر كەسەك ژ هەوە بژیت بگەهت عیسایێ كوڕێ مەریەم كو ئیمامێ مەهدییە و ئەو یێ دادپەروەرە…”.
(شوعەیب ئەڕنەئووط دبێژت: سەنەداوێ دروسته لسەر هەردوو مەرجێن فەرموودەناس بوخاری و موسلیمە).
2. هەروەسا (ابن ماجه) ڤەگوهاستیە ژ ئەنەسێ كوڕێ مالیك، پێغەمبەر (صلى الله عليه وسلم) گوت: “…لَا تَقُومُ السَّاعَةُ إِلَّا عَلَى شِرَارِ النَّاسِ، وَلَا الْمَهْدِيُّ إِلَّا عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ.” ئانكو: “…قیامەت نائێت لسەر خەڵكێ خراپ نەبیت ومەهدی نینه ژ غەیری عیسایێ كوڕێ مەریەمێ.
(بەشێ نەهێ)
هاتنا وەكهەڤیا مەسیح (عليه السلام)
د كتێبا پیرۆزدا
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
پتریا موسلمانان باوەردكەن كو مەسیح (عليه السلام) ژ ئاسمانا دێ ئێتە خوار… بەلێ د راستیدا هاتنەخارا پێغەمبەرا ژ ئاسمانا نەسونەتتا خودێ یە، بەلكو خودایێ مەزن وەكهەڤیێ پێغەمبەری فرێدكەت…. هەروەكو مەبەحس كری ل بەشێ ئێكێ د ڤێ زنجیرێدا.
كو ئیلییا ژ ئاسمانا نەهاتە خار، بەلكو یەحیا وەك نموونێ ئیلییا ی بو، هنارتیێ خودێ بو نەوەیێ ئیسرائیل.
ئەڤرو، خەلك یێت كەفتینە د هەمان خەلەتیادا وەك جوهیان ئەون كو پتڕی ژ 2000 سالا كەفتینە تێدا!! لەوا هشیاربن! هیچ پێغەمبەرەك بلندنەبویە بو ئاسمانا و هیچ پێغەمبەرەك ژ ئاسمانا نائێتە خوار.
پێغەمبەرێ خوشتڤی (صلى الله عليه وسلم) د فەرمودەكێدا بومە رونكریە كو ئەم موسلمان پێنگاڤ ب پێنگاڤ و مل ب مل لدیف جوهیان و مەسیحیان دكەڤن، هەتا ئەگەر بچنە كونجێت بزنمشكادا (الضّب)؛ ئەمژی دێ لدیف وان كەڤین و چاف ل وانكین! (صحيح البخاري)
لەوا دا ئەم لدیف شینپێ جوهیان نەچین و ((ژبەر نەهاتنا خوارێ یا ئیلییا باوەڕ ب یەحیای ژی نەكەین))!! كەرەمكەن گەلەك ب رونی د كتێبا پیروزدا هاتییە كو وەكهەڤیێ مەسیح (ابن إنسان) دێ ئێت و چجارا عیسایێ كورێ مەریەم ژ ئاسمانا نائێتە خوار، د (كتێبا پیرۆزا پەیمانی، پەیمانا كەڤن)، د كتێبا (دانیاڵ 7 : 13_14)دا هاتییە:
(13 «كُنْتُ أَرَى فِي رُؤَى اللَّيْلِ وَإِذَا مَعَ سُحُبِ السَّمَاءِ ((مِثْلُ ابْنِ إِنْسَانٍ)) أَتَى وَجَاءَ إِلَى الْقَدِيمِ الأَيَّامِ، فَقَرَّبُوهُ قُدَّامَهُ. 14 فَأُعْطِيَ سُلْطَانًا وَمَجْدًا وَمَلَكُوتًا لِتَتَعَبَّدَ لَهُ كُلُّ الشُّعُوبِ وَالأُمَمِ وَالأَلْسِنَةِ. سُلْطَانُهُ سُلْطَانٌ أَبَدِيٌّ مَا لَنْ يَزُولَ، وَمَلَكُوتُهُ مَا لاَ يَنْقَرِضُ).
ئانكو: “(13) د دیتنا شەڤێدا من دیت، ئڤە ئێكە دگەل عەورێن ئاسمانادا یێ هەی ((وەك كوڕێ مرۆڤ)) هاتبوو، بۆ لایێ دێرینا ڕۆژان هات و برنە بەردەڤی. (14) ڤێجا دەستهەڵات و شكۆ و پاشایەتی دایێ هەتا هەمی گەل و نەتەوە و زمان خزمەتا وی بكەن. دەستهەڵاتاوی دەستهەڵاتەكا هەتاهەتاییە و ژناف ناچیت، پاشایەتیاوی بنبڕ نابت”.
ئەف دەقە گەلەكا ڕوونە كو ئەو كەسێ چاڤەرێی هاتناوی دئێتە كرن د ئاخر زەماندا، نە مەسیح بخویە، نە (كوڕی مرۆڤ)یە، بەڵكو وەكهەڤیێ مەسیحی یە: (مِثْلُ ابْنِ إِنْسَانٍ، وەك كوڕی مرۆڤ).
هەروەسا مەسیح (عليه السلام) د ئینجیلا یۆحەننادا دبێژت: (24 اَلَّذِي لاَ يُحِبُّنِي لاَ يَحْفَظُ كَلاَمِي. وَالْكَلاَمُ الَّذِي تَسْمَعُونَهُ لَيْسَ لِي بَلْ لِلآبِ الَّذِي أَرْسَلَنِي. 25 بِهذَا كَلَّمْتُكُمْ وَأَنَا عِنْدَكُمْ. 26 وَأَمَّا الْمُعَزِّي، الرُّوحُ الْقُدُسُ، الَّذِي ((سَيُرْسِلُهُ الآبُ بِاسْمِي))، فَهُوَ يُعَلِّمُكُمْ كُلَّ شَيْءٍ، وَيُذَكِّرُكُمْ بِكُلِّ مَا قُلْتُهُ لَكُمْ). (يوحنا 14: 24_26).
ئانكو: “(24) ئەڤێ ئەس خوش نەڤێم پەیڤێت منژی ناپارێزیت. ئەف پەیڤێن وە گوهـ لێ دبیت نەیێت منن، بەڵكو یێ وی بابییە كو ئەس هنارتیمە. (25) ئەڤە من گوتەهەوە كو هێشتائەز لنافهەوە دا (26) بەلێ هاریكار [الْمُعَزِّي]، ڕۆحا پیرۆز، ئەو باب ((بناڤێ من)) فرێ دكەت، ئەو دێ هەوە فێری هەمی تشتا كەت و هەمی ئەو تشتێن من بوهەوە گوتین دێ ئینتە بیراهەوە.”
“الَّذِي سَيُرْسِلُهُ الآبُ بِاسْمِي، ئەوێ باب ب ناڤێ من فرێدكەت”. دڤی دەقێدا ب روونی یا ئاشكرایە، كو خودایێ مەزن دێ كەسەكێ دی بناڤێ (مەسیح) هنێریت، هەروەكی چەوا بەری نوكە مەسیح فرێكری.. لەوا مەسیح بخو یێ بەنی ئیسڕائیل نازڤریتەڤە. مەسیحێ ڤێ ئوممەتێ ژی دامەزرێنەرێ كۆما ئیسلامییا ئەحمەدییە.
والحمد لله رب العالمين