door Maha Dabbous
The Review of Religions, Februari 1992
De Islam verleent aan vrouwen alle politieke en sociale rechten die de man geniet. Ze heeft recht op alle privileges die aan de man worden verleend. Naast wereldlijke zaken zijn vrouwen ook in spirituele zin gelijk aan mannen. Allah zegt in de Koran:
Voorwaar, de Moslims en de Moslima’s en de gelovige mannen en vrouwen, de gehoorzame mannen en vrouwen, de waarachtige mannen en vrouwen, de standvastige mannen en vrouwen, de mannen en de vrouwen die nederig zijn, de mannen en de vrouwen die aalmoezen geven, de mannen en de vrouwen die vasten, de mannen en de vrouwen die hun kuisheid bewaren, de mannen en de vrouwen die Allah vaak gedenken – voor zulken heeft Allah vergiffenis en een grote beloning bereid (33:36)
Wanneer de Koran spreekt over de zielen van mensen, maakt het geen onderscheid tussen man en vrouw.
O, gij mensen, vreest uw Heer, Die u van één enkele ziel schiep en daaruit haar gezellin schiep en uit hen beiden mannen en vrouwen verspreidde en vreest Allah in Wiens naam gij een beroep op elkander doet en (weest plichtsgetrouw) betreffende de familiebanden. Voorwaar, Allah is Bewaker over u (4:2)
De woorden ‘één enkele ziel’ in dit vers betekenen man en vrouw samen. Ze worden als één genoemd omdat het twee dingen zijn die gezamenlijk één functie vervullen. Deze vers bevestigt dat vrouwen en mannen tot dezelfde soort behoren en dat ze dezelfde neigingen hebben.
De ketenen van het fysieke lichaam zijn gebroken in de spirituele sfeer en man en vrouw worden als één beschouwd. De gelijkheid van de status van de zielen van man en vrouw wordt verder benadrukt wanneer Allah ook verwijst naar het feit dat man en vrouw elkaar aanvullen.
En hun Heer verhoorde hen, zeggende: “Ik zal het werk van iedere werker onder u, hetzij man of vrouw, niet verloren doen gaan. – Gij behoort tot elkander. – En Ik zal van hen, die hun land verlieten en van hun huizen zijn verjaagd en voor Mijn zaak zijn vervolgd en die hebben gevochten en zijn gedood, de fouten zeker bedekken en zal hen tuinen doen binnengaan, waar doorheen rivieren stromen: een beloning van Allah en bij Allah is de beste beloning” (3:196)
De Koran stopt niet op dit niveau, het blijft deze feiten op verschillende manieren en vanuit verschillende invalshoeken verklaren. De Koran noemt de visie Hazrat Moses (vrede zij met hem) en als een verklaring van een van de incidenten in zijn visie lezen we:
En wat de jeugdigheid betreft, zijn ouders waren gelovigen, en we vreesden dat hij hen in moeilijkheden zou brengen door rebellie en ongeloof.
Hier verwijst de uitdrukking ‘zijn ouders’ naar het lichaam en de ziel van de mens omdat de ouders of de bron waaruit alle morele eigenschappen voortkomen, de combinatie is van het menselijk lichaam en de menselijke ziel die de mens zelf is.
Allah heeft de mens geschapen als een vrij iemand. Hij schonk hem grote natuurlijke krachten om hem in staat te stellen de hoogste daden van deugd te volbrengen. De mens kan het grote doel van zijn leven vervullen door gebruik te maken van deze krachten die voortkomen uit een combinatie van lichaam en ziel. Maar als deze krachten niet onder controle worden gehouden, leiden ze hem tot ongeloof en overtreding. Deze machten zijn onder de juiste controle gebracht en hun overmatige heftigheid wordt beteugeld door de geboden en verordeningen die Allah in Zijn religie aan de wereld heeft geopenbaard. Ieder mens is vrij om te kiezen of hij de leiding van Allah al dan niet volgt. Zijn vrijheid bestaat uit twee componenten. De vrijheid van denken beheerst door de geest en de vrijheid van voelen beheerst door het hart. Het gevoel van het hart is een gevolg van de gedachten van de geest. De eerste is ondergeschikt aan de laatste. Dit is waarom de twee componenten van het innerlijk van de mens figuurlijk kunnen worden uitgedrukt door de woorden zijn ouders waar de geest wordt vergeleken met de vader die het hoofd van de familie is en het hart wordt vergeleken met de moeder die zijn lichaam is.
Omdat de vrede en de kalmte van de kinderen in het gezin afhangen van de relatie tussen de vader en de moeder en de gezamenlijke inspanningen van beiden, hangen ook de vrede en de kalmte van een persoon af van de harmonie tussen zijn geest en hart en vertegenwoordigen zij zijn spirituele ouders.
De moraal en het gedrag van een persoon zijn het resultaat van de combinatie van de acties van zijn geest en hart. Als hij de religie van Allah niet volgt, dan is deze combinatie, in goddelijke waarden, een verboden relatie die onwettige vruchten voortbrengt. De persoon wordt van Allah afgeworpen en hij leeft in een verwoestende hel. Maar wanneer hij de roep van Allah beantwoordt en Zijn religie omarmt en zich aan Hem onderwerpt, spelen zijn geest en hart samen om het doel van zijn bestaan te vervullen. Dan wordt deze relatie legaal en draagt ze legitieme gezegende vruchten. De persoon wordt naar een nieuw spiritueel leven gebracht en bereikt de vrede en harmonie van zijn innerlijke zelf en hij wordt beloond door de liefde en nabijheid van Allah.
Allah heeft verwezen naar deze gelijkenis wanneer Hij naar vrouwen verwijst:
Zij zijn een gewaad voor u en gij zijt haar een gewaad. (2.188)
Om dit goed te begrijpen, moeten we de betekenis begrijpen van het woord ‘gewaad’ dat hier wordt genoemd. De Koran zelf verklaart de betekenis van dit woord:
O kinderen van Adam! Wij hebben u inderdaad kleding nedergezonden om uw schaamte te bedekken, ook om sierlijk te zijn, doch het kleed van godvruchtigheid is het beste. Dit is een teken van Allah, opdat zij er lering uit mogen trekken.(7:27)
Hier is het Arabische woord dat als kleding is vertaald ‘libaas’. Een kledingstuk wordt gebruikt om onze naaktheid te bedekken en ook om te dienen als decoratie en verfraaiing en om ons er elegant uit te laten zien. Maar dit vers vertelt ons meer. Het vertelt ons dat de kleding van vroomheid in feite het enige fijne kledingstuk voor ons is. Gewone kleding dekt onze fysieke naaktheid, terwijl de kleding van vroomheid onze spirituele en morele naaktheid bedekt. Dus het vers herinnert ons eraan dat wanneer we het nodig achten om goede kleding te hebben om onze fysieke naaktheid te bedekken en elegante kleding te gebruiken om er gracieus uit te zien, we des te meer bezorgd moeten zijn om onze morele en spirituele naaktheid te bedekken. En de beste kleding voor ons is de kleding van gerechtigheid en vroomheid.
Het woord kleding wordt verder uitgelegd in een ander vers van de Koran:
En Allah heeft van hetgeen Hij heeft geschapen dingen voor u gemaakt die schaduw geven, en Hij heeft in de bergen schuilplaatsen voor u gemaakt; Hij heeft klederen voor u gemaakt die u tegen hitte beschermen en harnassen die u in uw oorlogen beschermen. Zo volmaakt Hij Zijn gunsten aan u, opdat gij u moogt onderwerpen. (16:82)
Het vers laat zien dat kleding wordt gebruikt voor bescherming tegen hitte en ook voor bescherming tijdens veldslagen. Maar nogmaals, het vers vertelt ons meer. Het vers eindigt met de zin,‘Zo volmaakt Hij zijn gunsten aan u’, zodat je je aan Hem kunt onderwerpen. Dit vestigt onze aandacht op het feit dat het echte doel van deze gunst van Allah is om ons in staat te stellen zich aan Hem te onderwerpen. Daarom beginnen we na te denken over dit vers in de geestelijke zin. De hitte waartegen onze kleding ons beschermt, kan worden begrepen als de verwoestende hel in het innerlijk van iemand die ongehoorzaam is jegens zijn Schepper. Hij schept deze hel zelf uit zijn eigen keuze en hij heeft het vermogen om zichzelf ertegen te beschermen door de leiding van Allah te volgen.
Ook kan de bescherming in oorlogen worden beschouwd als bescherming in spirituele veldslagen. Islamitische Jihad (het streven voor de zaak van Allah) betekent niet alleen doden en gedood worden, maar ook hard strijden om het plezier van Allah te winnen. Dit kan het beste worden gedaan door de oorzaak van de waarheid te dienen met al zijn macht onder het bevel en de leiding van een goddelijk benoemde hervormer. Dit is Jihad in de ware zin van het woord. Het kan de vorm aannemen van prediking en verspreiding van de leer van de Islam door vreedzame middelen of door het zwaard te verdediging tegen vernietiging door zijn vijanden. Maar de Grote Jihad zoals genoemd door de Heilige Profeet van de Islam (vrede en zegeningen van Allah zij met hem) is de Jihad tegen iemands lagere zelf, d.w.z. tegen iemands slechte verlangens en neigingen of tegen Satan.
Dus wanneer we onszelf beschermen tegen onze vijanden in deze geestelijke strijd, kunnen we de overwinning behalen in de vorm van ware onderwerping aan Allah.
Als we nu de betekenis van dit vers combineren met de betekenis in het eerder genoemde vers, begrijpen we dat Allah ons het vermogen heeft gegeven om rechtvaardig en vroom te zijn, zodat we ons kunnen beschermen tegen alle kwaad waardoor onze zielen zich niet aan Allah kunnen overgeven.
We kunnen ook zien dat het woord kledingstuk wordt gebruikt om de kleding van vroomheid aan te duiden, die ons het middel geeft om de ziel te beschermen tegen alle kwaad en daarom is het, het middel om ware onderwerping aan Allah te bereiken.
Met dit begrip van het woord kledingstuk kunnen we nu terugkeren naar de oorspronkelijke citaat:
Zij zijn een gewaad voor u en gij zijt haar een gewaad. 2.188
In het licht van het bovenstaande kunnen we nu afleiden dat deze uitdrukking kan worden toegepast op de twee componenten van het menselijke innerlijke zelf. Precies zoals de man en de vrouw elkaar aanvullen en elkaar beschermen tegen de vijanden die de vrede van hun gezin bedreigen, vullen de twee componenten van het innerlijk van de mens elkaar aan en beschermen ze elkaar tegen alle kwaad in hun Grote Jihad. Gerechtigheid zal voorkomen dat iemand goddeloos denkt en daarom zal het zijn hart beschermen tegen neigingen naar het kwade en tezelfdertijd zal gerechtigheid hem tegen slechte verlangens verhinderen die zijn geest met het kwaad kunnen vergiftigen.
Aldus beschermt gerechtigheid een persoon tegen de verwoestende hel die door hem kan worden geschapen door zijn ongehoorzaamheid aan zijn Schepper.
De twee componenten van zijn innerlijke zelf beschermen elkaar en versieren elkaar met de kleding van vroomheid en dit zal hem leiden tot volledige onderwerping aan Allah.
Na het bereiken van ware onderwerping aan Allah en na het volgen van Zijn leiding, wacht een persoon natuurlijk op enkele resultaten en winsten. Dit is opnieuw vergelijkbaar met het geval van een man en een vrouw die, na het vestigen van hun huwelijk, verlangen naar kinderen. In dit verband zegt Allah:
Uw vrouwen zijn een akker voor u – komt daarom tot uw akker, zoals het u behaagt en doet goed voor uzelf en vreest Allah en weet, dat gij Hem zult ontmoeten en geef goede tijdingen aan de gelovigen. (2:224)
Het woord ‘akker’ betekent een stuk land dat wordt geploegd voor het zaaien of dat wordt ingezaaid met een gewas. Het betekent ook het bewerken of een product van een grond. Het wordt ook gebruikt om winst, verwerving of verdiensten aan te duiden en ook als beloning en vergoeding. De vrouw wordt hier vergeleken met een ‘akker’ omdat ze als een ‘akker’ is waarin het zaad van het nageslacht wordt gezaaid om gewassen te dragen in de vorm van kinderen.
Een verstandige man selecteert de beste grond, bereidt de beste ‘akker’ voor, beveiligt het beste zaad en kiest de beste tijd en wijze om het te zaaien. Evenzo moet een man een vrouw selecteren die het best geschikt is als een ‘akker’, d.w.z. vroom en goed gekwalificeerd en van een liefhebbende natuur voor het welzijn van zijn kinderen. Hij zal van haar moeten houden en haar goed behandelen en voor haar zorgen, zodat haar leven gelukkig en tevreden zal zijn en ze het best geschikt zal zijn om kinderen goed op te voeden. Ten slotte moet hij zichzelf in een staat van goede fysieke en morele gezondheid houden zodat zijn zaad voor zijn ‘akker’ in alle opzichten ook gezond kan zijn. Dan zal hij ervoor zorgen dat hij een goede oogst zal oogsten in de vorm van vrome en rechtschapen kinderen.
Als we deze vers in spirituele zin beschouwen, zien we dat het advies geeft voor het bereiken van een ware en volledige onderwerping aan Allah. Het vertelt een persoon om voorzichtig te zijn met zijn ideeën en meningen, want wat goed of kwaad dat hij in zijn hoofd verbergt, zal dienen als een zaadje voor zijn neigingen en daden en het zal goede of slechte vruchten voor zichzelf dragen. Dus de woorden ‘en doet goed voor uzelf’, betekenen iets goeds voor jezelf: plant een zaadje in je ‘akker’ voor het welzijn van jezelf. De middelen voor het bereiken van het ‘goed voor uzelf’, vinden we in de woorden “vreesAllah”, waaruit blijkt dat als iemand een goede oogst voor zijn daden wil oogsten, hij het kwaad van zijn wortels moet voorkomen door rechtschapen te zijn.
De uitdrukking ‘en weet, dat gij Hem zult ontmoeten’ kan worden opgevat als een voortzetting van de woorden “vrees Allah” wat betekent dat je Allah moet vrezen omdat je op een dag Hem zult ontmoeten, op de Dag des Oordeels.
De uitdrukking kan ook als blijde tijdingen worden beschouwd, want degenen die rechtvaardig zullen zijn, zullen de eer hebben Allah te ontmoeten in dit leven, wat het doel is van elke ware en oprechte dienaar van Allah. Dit wordt gevolgd door de woorden ‘en draagt blijde tijdingen aan hen die gehoorzamen’, wat betekent dat dit goede getijden voor de ware gelovigen bedoeld zijn. Dit betekent dus dat degenen die oprecht geloven en het bevel opvolgen en rechtvaardig worden, zichzelf de beste resultaten en voordelen zullen verzekeren. Ze zullen goede vruchten oogsten en ze zullen genieten van de liefde en nabijheid van Allah en de ware relatie met Hem. De kinderen zullen naar een nieuw leven worden gebracht als een pasgeboren kind en ze zullen genieten van een leven van vrede, rust en innerlijk paradijs.
Wanneer een persoon goede vruchten verkrijgt door de leiding van Allah te volgen, wordt hij aangemoedigd en probeert hij verder op dit pad te streven, zodat hij meer resultaten kan bereiken en het goede kan vergroten dat hij eruit heeft kunnen halen. Zijn innerlijke zelf bereikt de fase van het ouderschap. Zijn wil en gedrag combineren zich om voor zijn geloof te zorgen en het te beschermen. Precies zoals de ouders die hun inspanningen combineren om voor hun kinderen te zorgen en hen te beschermen. Zijn wil onderwerpt zich volledig aan zijn Schepper en hij wordt toegewijd aan de religie van Allah en beschermt en voedt het als de moeder die haar jonge kinderen met liefde en zorg voedt.
De Koran heeft ons een praktisch voorbeeld gegeven van dit gevorderde stadium van menselijke geestelijke opgang in de persoon van Maria, de moeder van Jezus (vrede zij met hem):
Toen zeiden de Engelen: “O, Maria, Allah heeft u uitverkoren en u gereinigd en u boven de vrouwen aller volkeren uitverkoren.” (3:43)
Maria is het voorbeeld van een rechtvaardige gelovige en een oprechte volgelinge van de leiding van Allah. Opnieuw lezen we over Maria:
Alsdan bracht zij het kind tot haar volk. Dit zeide: O Maria, gij hebt iets vreemds gedaan.O Zuster van Aäron, uw vader was geen verdorven man noch was uw moeder een onkuise vrouw. Dan wees zij naar het kind. Zij zeiden: “Hoe kunnen wij tot een wiegekind spreken? Hij (Jezus) zeide: “Ik ben een dienaar van Allah. Hij heeft mij het Boek gegeven en mij tot een profeet gemaakt; Hij heeft mij gezegend waar ik mij ook moge bevinden; en heeft mij het gebed en het geven van aalmoezen zolang ik leef opgelegd. En dat ik gehoorzaam zou zijn jegens mijn moeder. Hij heeft mij noch een onderdrukker, noch een slecht mens gemaakt.” (19:28-33)
Deze verzen vertellen ons het verhaal van Maria toen ze naar haar volk ging, Jezus dragende (vrede zij met hem). Het woord ‘dragen’ betekent dat Maria in Jezus geloofde (vrede zij met hem) en hem hielp in zijn missie. Toen haar mensen haar vertelden dat ze iets vreemds heeft gedaan, wees ze in stilte naar Jezus (vrede zij met hem) die zijn religie aan hen ging invoeren.
In spirituele zin betekent Maria een ware gelovige en een oprechte volgeling van een profeet van Allah, die handelt op de leiding die door deze profeet wordt geleverd en die zijn religie aan anderen predikt.
De woorden die hem dragen, betekent dat ze zijn religie heeft omarmd en weerspiegeld in haar persoon. Toen ze dit aan haar volk verklaarde en haar religie aan hen predikte, verwierpen ze het omdat het vreemd en onbekend voor hen was. Dus begon ze stilletjes haar geloof te introduceren.
Ze wees naar de waarheid door haar gedrag en houding, door haar volledige onderwerping aan Allah en haar ware toewijding aan Zijn dienst.
Ze werd een manifestatie van de Eenheid van Allah.
De ongelovigen konden het spirituele stadium zien dat ze had bereikt. De vruchten die ze bereikte en won, bewezen de waarheid van haar overtuigingen en de profeet die ze volgde. Ze leerde de mensen om de leiding van Allah te volgen door haar acties die volledig in overeenstemming waren met de geboden en verordeningen van haar religie.
De verzen verklaren ons de perfecte manier om een religie te prediken. Maria staat voor elke oprechte en ware volgeling van een profeet van Allah of deze volgeling een man of een vrouw is. Een vrouwelijk voorbeeld wordt gebruikt omdat zij een persoon vertegenwoordigt die dit spirituele niveau bereikte door oprecht het voorbeeld van een profeet van Allah te volgen en als een weerspiegeling van de profeet. Maria wordt ook voorgesteld als een moeder om aan te geven dat zij de ware gelovige vertegenwoordigt die al de echte onderwerping aan Allah heeft bereikt en die al Zijn vruchten heeft vergaard. Hij kreeg een nieuw geestelijk leven en heeft een sterke relatie met Allah. Hij is nu zover dat hij voor zijn geloof zorgt en het beschermt en voedt. Dus heeft hij geestelijk het stadium van het moederschap van zijn religie bereikt.
Dit feit is uitgelegd in de Koran:
Allah vergelijkt de ongelovigen met de vrouw van Noah en met die van Lot. Zij behoorden aan twee Onzer rechtvaardige dienaren maar zij waren hun ontrouw. Daarom baatten haar echtgenoten haar niet tegen Allah, en er werd tot hen gezegd: “Gaat het Vuur in tezamen met degenen die er binnengaan.” En Allah vergelijkt de gelovigen met de vrouw van Farao toen zij zeide: “Mijn Heer! bouw voor mij een huis bij U in het Paradijs, verlos mij van Farao en zijn daden en verlos mij van het onrechtvaardige volk.” En met Maria, de dochter van Imraan, die haar kuisheid bewaarde; Toen ademden Wij haar Onze geest in – zij geloofde in het Woord van haar Heer en Zijn Boeken en behoorde tot de gehoorzamen. (66:11-13)
In dit vers kunnen we drie voorbeelden herkennen van drie verschillende toestanden van het innerlijke zelf van een mens. De vrouwen van Noah (vrede zij met hem) en Lot (vrede zij met hem) vertegenwoordigen de ongelovigen die de waarheid verwerpen en niet gebruik maken van het gezelschap van een rechtvaardig man of een profeet van Allah. Hun innerlijke zelf verkeert in een staat die de ziel tot het kwaad aanspoort. De vrouw van Farao staat voor die gelovigen die, hoewel ze hartstochtelijk verlangen en bidden om van de zonde af te komen, zich toch niet volledig kunnen afscheiden van kwade invloeden, vertegenwoordigd door Farao, en aangekomen in het stadium van de zelf beschuldigende ziel, soms falen en wankelen. Maria vertegenwoordigt die rechtschapen dienaren van Allah, die alle wegen van zonde hebben gesloten en vrede hebben gesloten met Allah en als gevolg daarvan zijn ze gezegend met Goddelijke inspiratie. Ze hebben het stadium van de ziel in rust bereikt.
Maria vertegenwoordigt hier degenen die de ware onderwerping aan Allah hebben bereikt. Haar voorbeeld kan worden gevolgd door zowel mannen als vrouwen. Het menselijk ras is geschapen voor één doel, de aanbidding van Allah. Elke persoon, een man of een vrouw, is verantwoordelijk om het doel van zijn bestaan te vervullen. Te beginnen met zichzelf, zou hij de inspanningen van zijn innerlijke zelf moeten combineren om ware onderwerping aan Allah te bereiken. Wanneer hij de staat van vrede en rust van zichzelf bereikt, kan hij dit paradijs naar zijn eigen huis en familie brengen. Dit kan worden bereikt door de gezamenlijke inspanningen van de leden van het gezin, die allen, individueel en samen als één eenheid, waarlijk Allah dienen. Wanneer dit is bereikt, kunnen de inspanningen worden uitgebreid tot andere leden van de samenleving die op dezelfde manier hun krachten moeten bundelen om meer mensen tot de ware onderwerping aan Allah te brengen. Daarom kan de hele wereld tot ware onderwerping aan Allah gebracht worden en vrede en rust kunnen zich verspreiden op aarde waardoor het paradijs naar de aarde wordt gebracht.
Dit is de essentie van Khilafat die voortkomt uit de innerlijke diepten van het menselijke zelf. Khilafat combineert de inspanningen van de ware dienaren van Allah onder één leiding om de hele wereld tot de ware onderwerping van Allah te brengen.
Wij die in deze tijd leven hebben veel geluk. We zijn getuige geweest van de wedergeboorte van de Islam, de ware religie van Allah, die door de beste profeet van de mensheid (de vrede en zegeningen van Allah zij met hem) aan de wereld werd gebracht. De Beloofde Messias (vrede zij met hem) heeft deze religie nieuw leven ingeblazen door de stappen van de Heilige Profeet (vrede en zegeningen van Allah zij met hem) te volgen en hij plantte het zaad van Khilafat dat groeit in een gezegende boom door de inspanningen van zijn oprechte volgelingen onder leiding van zijn ware opvolgers. Deze boom heeft de gecombineerde inspanningen nodig van zowel mannen als vrouwen om het te laten groeien. Moge Allah ons allen in staat stellen om deze boom te voeden en om een van de gelukkigen te zijn die de hele wereld tot de ware onderwerping aan Allah zal brengen en Zijn eenheid door het universum zal verspreiden. Amen.