Шу ўринда Аллоҳ томонидан юборилувчиларнинг ҳақликларига далил бўлувчи баъзи бир асосий ҳақиқатларни келтирмоқ, сўнг эса у ҳақиқат ва меъёрлар асосида бизнинг Аҳмадия Мусулмон Жамоатимизнинг асосчиси иддаосини текшириб кўрмоқ зарурдир. Зеро, агар юборилувчилардан бирининг ҳақлиги воқеликда рўёбга чиқса, у ҳолда унга иймон келтириш вожиб бўлади. Чунки соғлом ақл бир вақтнинг ўзида бировни ҳам парвардигор томондан юборилган ва ҳам одамларни Аллоҳдан узоқлаштиргувчи, деб ишона олмайди.
Бу ердаги муҳим савол шуки, ўзини Аллоҳ томонидан юборилган, деб иддао қилаётган бизнинг Аҳмадия жамоатимиз асосчисиўз иддаосида ҳақми ёки йўқ? Бас, агар ҳақлиги аён бўлса, унда у кишининг барча иддаолари ҳам ҳақ бўлади. Агар ҳақлиги исботланмаса, уларнинг иддаоларини ўрганиш беҳуда бўлади.
Ҳар қандай пайғамбарнинг ҳақлиги далиллари уч қисмга бўлинади: биринчиси юборилишидан олдинги нарсаларга алоқадор, масалан: олдинги пайғамбарларнинг у ҳақдаги башоратлари каби; иккинчисиюборилганидан кейин содир бўладиган нарсаларга алоқадор, масалан: Аллоҳ таъолонинг унга берган ваъдаларининг рўёбга чиқиши, душманлари устидан ғалаба қозониши ва Аллоҳнинг уларни ҳалок қилиши, Аллоҳнинг унга берган мўжизалари ҳамда амалга оширган диний, ахлоқий ва руҳоний ютуқлари каби; учинчиси унинг вафотидан кейинги нарсаларга алоқадор бўлиб, улардан энг кўзга кўринарлиси, унинг даъвати ва жамоатига берилган Аллоҳнинг ғалабаси, сўнг берилган башоратларнинг доимий рўёбга чиқиб туриши, токим унинг ҳақлигига доимий гувоҳлик берсин.
Қуйида ҳар қандай пайғамбарнинг ҳақлиги исбот қилинадиган далил ва меъёрларни Ҳазрат алайҳиссаломга татбиқ қилган ҳолда мухтасар равишда зикр қиламиз.
Биринчи далил: Пайғамбаримиз Муҳаммад с.а.в.нинг гувоҳликлари
Шубҳасиз, Пайғамбар с.а.в. Имом Маҳдий а.с.нинг чиқиш ҳолатини баён қилиб, диний, иқтисодий, ижтимоий ва сиёсий аҳволлар ҳақида ҳадисларда айтиб ўтганлариниқарийб ҳар бир киши билади.
Ўша замонда бу башоратлар рўёбга чиқди ва Имом Маҳдийнинг келишидан дарак берди. Бу ҳақдаги ҳадислар жуда кўп. Лекин биз бу ерда Рамазон ойидаги ой ва қуёш тутилиши ҳамда Дажжолнинг чиқиши аломатини зикр қилиш билан кифоя қиламиз.
Рамазон ойида ой ва қуёшнинг тутилиши
Пайғамбар с.а.в. Имом Маҳдийнинг чиқиши учун бирон киши қалбакилаштира олмайдиган ёки унгатаъсир қилиб бекор қила олмайдиган муайян аломат белгиладилар.Дора Қутнийнинг Сунанларида Пайғамбар с.а.в.нинг ҳадислари келганки, унда дейдилар: “Маҳдийимизнинг осмонлар ва ернинг яратилишидан бери содир бўлмаган икки аломати бор: Рамазоннинг биринчи тунида ой тутилади ва унинг ярмида эса Қуёш тутилади. Бу–осмонлар ва ер яратилишидан бери бўлмаган ҳолдир”. (Дора Қутний Сунанлари, Икки ҳайит китоби. Ой ва қуёш тутилганда ўқиладиган намознинг сифатлари бобида).
Маълумки, қамарий ҳисоб бўйича ой тутилиши мумкин бўлган кечалар ойнинг 13,14,15-кечаларидир. Яъни, ўша пайтда ер қуёш билан ойнинг ўртасида туради ва унинг сояси ойга тушиб, ой тутилади. Қуёшнинг тутилиши эса қамарий ойнинг 27,28,29-кунларига тўғри келади. Бунда ой ер билан қуёшнинг ўртасида туриб, қуёшнинг нурини тўсади ва шу сабабли қуёш тутилади.
Пайғамбар с.а.в.нинг ҳадисларига биноан, ойнинг тутилиши ой тутиладиган кечаларнинг биринчисида содир бўлади, яъни қамарий ойнинг 13-кечасида;қуёшнинг тутилиши эса қуёш тутиладиган кунларнинг ўртасида бўлади, яъни қамарий ойнинг 28-кунида;шунингдек, ой ва қуёшнинг тутилиши Рамазон ойида жамланади;бу ҳолИмом Маҳдий чиқиб, ўзи ва иддаоси ҳақида эълон қилгач, сўнг эса одамлар уни ёлғонга чиқаргач содир бўлади;шундай қилиб, ушбу астрономик ҳодисалар уни тасдиқлаш ва қўллаб қувватлаш учун содир бўлади ва у киши ўзининг ҳақлигига уларни далил келтирадилар.
Аҳмадия Мусулмон Жамоати асосчиси Имом Маҳдий а.с. келиб,ўзлари ва иддаолари ҳақида эълон қилгач, у кишига ишонганлар ишониб, ёлғонга чиқарганлар ёлғонга чиқаргач, айнан Пайғамбар с.а.в. хабар берган воқеанинг ўзи содир бўлди. У киши ўз жамоатларини Аллоҳнинг буйруғи билан 1889 йилда ташкил қилган эдилар. Ўзларини ўша кутилаётган Имом Маҳдий деб эълон қилгач, мухолифлар “у қандай Имом Маҳдий бўлиши мумкин, ахир Пайғамбар с.а.в.нинг ваъдаларига кўра уни тасдиқловчи ой ва қуёшнинг тутилиши содир бўлмадику?” дедилар. Ҳазрат а.с. Аллоҳнинг ёрдами келмагунича изтиробга тушган ҳолда ва Аллоҳнинг ёрдами ва мададини умид қилишда қалбларини эритиб юборадиган ўта қаттиқ ҳарорат ила Парвардигорларига дуо қилишдан тўхтамадилар. Мелодий 1894 йил 21-март куни Пайшанба кечаси, ҳижрий ҳисобда 1311 йил муборак Рамазон ойининг 13-кечасида ой тутилди. Ана шу пайтда Имом Маҳдий одамларга “Қуёшга боқинглар, у ҳам иншааллоҳ шу муборак ойнинг 28-кунида тутилади”, дедилар. Ҳақиқатан ҳам ўша белгиланган кунда, 1894 йилнинг 6-апрель кунида қуёш тутилди. Шундай қилиб, Пайғамбар с.а.внинг ваъдалари рўёбга чиқди ва Имом Маҳдийни тасдиқлаш учун кўринади деб зикр қилинган ва у киши ўзининг ҳақлигига уларни далил келтирадиган икки аломат кўринди. Бундан олдин бирон киши ўзининг ҳақлигига ушбу икки аломат кабиларни мутлақо далил қилмаганди.
Айни шу ҳодисанинг ўзи кейинги 1895 йил, ер шарининг иккинчи ярмида, Америкада содир бўлди. Шундай қилиб, Пайғамбар с.а.в. айтган ва Қуръони каримнинг Қиёмат сурасида ишора қилинган астрономик мўжиза рўй берди. Ой ва қуёш тутилиши Рамазон ойида жамланди. Астрономик расадхоналар бу воқеани қайд қилдилар ва у абадий рўйхатга қирди.
Ваъда қилинган аломат содир бўлгач, кўп одамлар Имом Маҳдий ҳақида баҳсга шошилдилар ва у кишини тасдиқладилар. Аммо бундан олдин минбарлардан туриб шу мўжизани талаб қилган мухолифларнинг кибру ҳаволари уларни гуноҳга етаклади ва бу мўжизани қаттиқ инкор қилдилар, балки масжидларда “Энди Мирзо одамларни янада кўпроқ адаштира бошлайди”, дея жар сола бошладилар. Шунингдек, ушбу самовий оят-аломат борасида турли эътирозлар билдирдилар.
Дедиларки, ҳадисда ой тутилиши Рамазон ойининг биринчи кечасида содир бўлади дейилган, ой тутиладиган кечаларнинг биринчисида эмас (яъни 13-кеча). Бунга жавобан Ҳазрат а.с. шундай дедилар: “Дора Қутнийнинг иборалари аниқ ва очиқ ишора ила ойнинг тутилиши асло ҳам Рамазон ойининг бошида бўлмаслигига ҳамда бундай бўлиши мутлақо мумкин эмаслигига далолат қилади. Иборада “Ой”, яъни араб тилида “Қамар” сўзи ишлатилган бўлиб, ойга нисбатан бу “Қамар” сўзи ой бошланишидан уч кун ўтгач, то ойнинг охиригача ишлатилади. Уч кун олдин эса “Ҳилол” деб аталади. Бу – ҳозирги замонгача арабларнинг барчаси иттифоқ бўлиб келган нарсадир. Тилшунослардан бирон киши бунга эътироз билдирмаган. Буни фақат басиратини йўқотган ва маърифати ўлган кишигинаинкор қилур. Бунга хилоф сўз фақат жоҳил ва нодон кишининг оғзидангина чиқади. Бундай сўзни ақлли кишилардан эшитмассиз. Пайғамбарлар саййиди, балоғат ва фасоҳат аҳлининг имоми сўзларини бузма ва Аллоҳдан қўрқ, эй мискин! Ажаму арабнинг энг фасоҳатлиси, шарқу ғарбда мақбул бўлган киши борасида журъат қилма. Энг билимдон ва фасоҳатли, каломларнинг комили берилган зот, сўзларининг барчаси фасоҳат ва балоғат дурдоналари, араб тилининг нодир намуналари ҳамдаҳикматли ҳақиқатлари ила тўла бўлган зот шундай хатога йўл қўйишига, фасоҳатли лафзни қўйиб синиғини ихтиёр қилишига, балки балоғат аҳли наздида мақбул бўлган нарсаларга хилофлик қилишига қалбинг ишонадими?Аллоҳга қасамки, бундай очиқ ва паст хато фаҳму фаросати паст кишидан ҳам содир бўлмайди. Унда, қандай қилиб бу майдон чавандози, балки чавандозлар саййидидан содир бўлсин? Эй журъат қилувчилар, сизларга ўзи нима бўлган, нега Аллоҳ ва Пайғамбарининг иззатига боқмайсиз? Пайғамбарларнинг хотамидан кўра сизларга ўз бахилликларингиз афзалми? Сизлар жоҳилларнинг энг жоҳилига ҳам нисбат бермайдиган нарсаларни пайғамбарлар саййидига нисбат бердингиз. Бу журъатдан осмонлар парчаланиб кетай дейди. Аллоҳдан қўрқинг, эй кибр эгалари! Ҳақиқат чақириғига ҳидоят аҳлининг жавобидек жавоб қайтаринг. Воқеа содир бўлди, энди шубҳага тушманг ва ишораси ҳукм, тоати ғанимат бўлган Пайғамбар с.а.в.нинг сўзларига эргашинг. Бадбахтлардан бўлманг! Лафзларни эътиборсиз қолдирманг, балки яхши ниятлар ила ҳақиқатни текширинг ва болалардек диний ишлар билан ўйнашманг!”. (Нурул-Ҳақ, Руҳоний хазиналар, 8-том, 198-201-саҳифалар).
Ҳазрат а.с. шунингдек бу ҳадисни тўқилган ҳадислардан деб гумон қилувчиларга қуйидагича жавоб бердилар: “Қайсар ва мутаассиб уламолар бу ҳадис саҳиҳ эмас дедилар. Бу – ёлғончи ва қўпол кишининг гапидир. Уларнинг бу борада илмлари йўқдир. Уларнинг оғзидан чиқадиган сўз жуда каттадир ва улар ёлғондан бошқа нарсани сўзламайдилар. Улар Аллоҳ ҳақлигини намойиш қилган нарсани ёлғонга чиқардилар. Бу ёлғон ҳадис эмас эди, лекин кўзлари кўр бўлди ва қалбларига муҳр босилди. Саҳиҳлиги ошкор ва покизалиги очиқ бўлган ҳадисни сен ёлғонга чиқарасанми? Қавмнинг наздида заиф ҳадисми? Ёки у маломат қилинадиганми? Ё эса биронта ровийси таъна қилинганми? Бу шак келтириш мақомими ёки сен жинниларданмисан? Аллоҳ уни тасдиқ қилди ва далилни қувватлади, ровийларни шубҳалардан поклади, ҳақлик нурларини ёрқин ва равшан қилиб кўрсатди. Шу буюк белгилардан кейин ҳам шубҳа қолдими? Чошгоҳнинг қуёшидан ҳам шубҳаланасизларми? Нурни зулматга ўхшатасизларми? Кўр бўлиб қолдингизми ёки асли кўрлардан эдингизми? Инсоннинг гувоҳлигини қабул қиласизлару, Роҳманнинг гувоҳлигини қабул қилмай душманлик ила ҳаракат қиласизларми? Аллоҳ Ўз ғайбидан ёлғончи ва туҳматчиларни хабардор қилади деб эътиқод қиладиган сенми? Хабарларнинг ҳақлиги ошкор бўлгандан кейин уларга шубҳа қиласанми? Ҳақиқат ошкор бўлгач, фақат душман бўлган қавмгина шубҳаланади. Бу – шарҳ ва баёнга муҳтож бўлмаган ишдир ва ақлли ва фикр юритувчи ҳар бир кишига сир эмас”. (Нурул-Ҳақ, Руҳоний хазиналар, 8-том, 206-208-саҳифалар).
Сўнг дедиларки, бу оят-аломат бундан илгари ўзини Имом Маҳдий деган кишига жам бўлмаган. Шунинг баёнида дедилар: “Шубҳасиз, ой ва қуёшнинг Рамазон ойида мана шундай ғаройиб ҳолда жамланиши ғайриоддий бир ҳолдир. Шу билан бирга ўзини “Мен ваъда қилинган Масиҳ ва Маҳдийман, Аллоҳ томонидан илҳом ила юборилганман”, деган кишига қарасангиз ва унинг чиқиши мана шу оят-аломат билан боғлиқ бўлса, унда бу –дунёнинг яратилишидан буён қулоқ эшитмаган ишдир. Кимеки даъво қилса, унда шундай бир иш қайси бир замонда содир бўлганини исботламоғи керак.
Сўнг, бу мўжиза ушбу диёр ва мақомда рўй бериб, араб ва шом юртларида унинг асари ҳам кўринмаган экан, бу – бизнинг ҳақлигимизга Аллоҳнинг гувоҳлигидир, эй аҳли ислом! Бас, бир-бир туринглар ва бахиллар ва душманларни тарк қилинг. Сўнг фикр юритинг ва қайсарликни қўйинг, ўзингизни ҳалокатга ташламанг, фасод ила бузуқлик қилманг ва шошилган ҳолда эътироз қилманг.
Эй Аллоҳнинг бандалари, Аллоҳ сизларга раҳм-шафқат қилсин. Аллоҳдан қўрқинг ва такаббурлик қилманг. Фикр ва тадаббур қилингчи, Маҳдий араб ва шом юртларида бўлиб, унинг оят-аломати бу жойда кўринадими? Сизга маълумки, илоҳий ҳикмат тақазоси мўжизани аҳли, соҳиби ва жойидан узоқлаштирмайди. Маҳдий мағрибда бўлса, унинг мўжизаси машриқда нима қилади? Агар толиблардан бўлсангиз, мана шу сизга кифоядир.
Яна сизга сир эмаски, араб ва шом юртлари бундай иддао қилувчилардан холидир. У юртларда бунинг асари ҳам эшитилмайди. Лекин биласизларки, мен бир неча йилдан бери оламлар парвардигорининг буйруғи билан ваъда қилинган Масиҳ ва Маҳдий менман деб юрибман”. (Нурул-Ҳақ, Руҳоний хазиналар, 8-том, 217-215-саҳифалар).
Дажжолнинг чиқиши
Пайғамбар с.а.в. бир неча ҳадисларда васф қилиб берган дажжолнинг чиқиш аломатига келсак, унда чуқур изланишга эҳтиёж йўқдир.Яхшироқ қаралса, дажжолнинг ғарбдаги анави масиҳий қавмлар эканлиги, айниқса мусулмонларнинг юртларини мустамлака қилиб олиш мақсадида уларни насроний қилиш учун улар билан келаётган пасторлари эканлиги аён бўлади. Дажжолнинг ҳадисларда келган сифатлари ўша адаштирувчи пасторлар ва уларни қўллаб-қувватлаётган мустамлака сиёсатчиларига тўғри келади. Модомеки Дажжол чиққан экан, уни қатл қилиш учун ваъда қилинган Масиҳ келиши керак. Ҳақиқат шуки, Масиҳнинг ўзи Маҳдийдир ва қатлдан мурод – фикрий қатл, моддий эмас. Чунки пайғамбарларнинг вазифаси диний, ахлоқий ва ислоҳийдир, сиёсий ва аскарий эмас.
Дажжолнинг бир шахс эмас, балки қавм эканлигига келсак, унда шубҳа бўлмаслиги керак. Чунки пайғамбарларнинг келажак ҳақидаги башоратлари тушлар, кашфлар ва мажозий маънолардан иборат бўлиб, уни таъвил қилмоққа эҳтиёж бор. Улар зоҳирида қабул қилинса, диний ва ақлий ҳақиқатлар билан зиддиятлар ҳосил бўлади. Биз ҳозир пайғамбар с.а.в.нинг Дажжол ҳақидаги ҳадисларини шарҳлаб, уларни анави ғарб масиҳийларига боғламоқчи эмасмиз. Чунки бу нарса Имом Маҳдийнинг чиқиш аломатларини ўз ичига олган “Маҳдий ва Масиҳнинг чиқиши борасидаги очиқ сўз” китобида келтирилган.
Лекин шу ўринда қисқача қилиб, Дажжолнинг эшаги (улови) ҳақида айтиб ўтсак ҳеч қиси йўқ. Пайғамбар с.а.в.нинг ҳадисларида Дажжол чиқиши пайтида ишлатадиган транспорт воситаси ҳақида башоратлар келган. Бу транспорт воситасига “Дажжолнинг эшаги”, деб ном берилди.Айтилганки, Масиҳи Дажжол ушбу улкан эшакда келади. У эшак олов билан озиқланади, ичидан ўт ва тутун чиқувчи тешиклари бор, қуруқлик, ер ва ҳавода улкан тезлик билан ҳаракатланади. Унинг ранги ой рангидек оппоқ, баданида жуни йўқ, ҳар бир қулоғининг узунлиги ўттиз зироъ, (бир зироъ тахминан 60 см) икки қулоғи орасидаги кенглиги етмиш зироъ, бир туёғи билан иккинчи туёғи ораси бир кеча ва кундузда босиб ўтиладиган масофага тенг. Ерни жуда тез суръатда босиб ўтади. Ердаги узунлиги олтмиш қадам ва ранги қизил. Таоми тош ва оловдир. Олди ва кетини бир-биридан ажратиб бўлмас. Олдида тутундан иборат тоғ кўриниб туради. Денгизга ғарқ бўлмай ундан ўтади ва сув унинг белигача ҳам чиқмайди. Унинг чироқ ва туйнуклари ва машриқу мағрибга тарқалувчи шовқини бор. Одамларни унга минишлари учун чақиради.
Пайғамбаримиз Муҳаммад с.а.в.нинг башоратларида келган Дажжолнинг эшаги мана шудир. Ушбу башоратлар олов билан ишлайдиган транспорт воситаларига алоқадор эканлигига ва уларДажжол ҳамда аксарият амаллари олов билан амалга ошадиган ҳамда ҳар бир тепаликдан оқиб келувчи Яъжуж ва Маъжужнинг ихтиро қилган нарсаларидан эканлигига энди бирор шубҳа қолдими?
Энди, Дажжолнинг эшаги замонавий транспорт воситаси эканлигиаён бўлгач, ушбу эшакнинг эгаси ким эканлигини билиш қийинми? Унинг эгаси –мана шу мустамлакачи ғарбий масиҳий қавмлар бўлиб, Пайғамбар с.а.в. унинг фитнасидан бизни огоҳлантирганлар ва унинг фитнасидан нажот топишимиз учун Каҳф сурасининг бошидаги оятларни ўқишни буюрганлар. Бу оятлар очиқ равишда “Аллоҳ Ўзига бола тутди” дейдиган кимсалар ҳақида гапиради.
Агар биров ушбу эшакка алоқадор бу башоратларни зоҳиран қабул қилса, унда сатҳий тушунчага асосан хурофий кўринадиган бу эшакни минувчи Дажжолнинг ўзи ҳақида нима дейиши мумкин? Агар Дажжолнинг чиқиш воқеаси исбот бўлса, унда бу – Имом Маҳдий чиқишининг аломатларидан биридир.
Иккинчи далил: – Иддао қилувчининг иддаосидан олдинги ҳаётининг покизалиги
Аллоҳ юборган пайғамбарларнинг ҳаммалари ҳаётлари давомида ростгўй ва покиза сийрат эгалари эдилар. Бу – зарурий нарсадир. Чунки одамларга ёлғон гапиришга одатланган киши Аллоҳга қарши ёлғон гапиришдан тийилмайди. Аммо кичкина ишларда ҳам ёлғон гапирмайдиган ва ҳаётининг барча соҳасида ростгўй бўлган киши тўсатдан Аллоҳга қарши ёлғон гапиришга қарор қилиши ақлга сиғмайдиган нарсадир.
Пайғамбаримиз с.а.в. ўзларининг ҳақ эканликларининг исботига ана шу нарсани ҳужжат келтирдилар. Имом Бухорийнинг саҳиҳларида Ибн Аббос р.а.дан ривоят қилинадики, у киши дедилар: ““Яқин қариндошларингни огоҳлантир”, ояти нозил бўлгач, Пайғамбар с.а.в. Сафо тоғига чиқдилар ва Қурайш қабиласига юзланиб, улар жамлангунча “Эй Бани Фиҳр, эй Бани Адий”, дея нидо қила бошладилар. Бирор киши чиқа олмаса, нима гаплигини билиб келиш учун бировни юборарди. Абу Лаҳаб бошчилигида Қурайш қабиласи йиғилди. Пайғамбар с.а.в. дедилар: “Агар сизнинг устингизга водийдан бир тўда отлар бостириб келяпти, деб хабар берсам, мени тасдиқлаган бўлардингизми?” “Ҳа, сендан фақат тўғри сўз эшитганмиз”, дедилар. Шунда у киши с.а.в. “Унда Мен сизларни кутиб турган азобдан огоҳлантираман”, дедилар. Абу Лаҳаб деди: “Сен ҳалок бўлгур, шунинг учун бизларни чақирганмидинг?” Шунда “Абу Лаҳабнинг ҳар иккала қўли ҳалок бўлди ва унинг ўзи ҳам ҳалок бўлди. Унинг мол-мулки ва топган барча нарсалари унга асқота олмади” ояти нозил бўлди”. (Саҳиҳи Бухорий, Қуръон тафсири китоби).
Лекин улар бу далил билан қаноатланмадилар ва уни заиф деб билдилар. Аллоҳ таъоло Пайғамбаримиз с.а.в.нинг ҳақликларини исбот қилиш учун ушбу ҳақиқатни таъкидлади:
(Юнус: 17) ﴾ قُل… فَقَدْ لَبِثْتُ فِيكُمْ عُمُرًا مِّن قَبْلِهِ أَفَلَا تَعْقِلُونَ ﴿
“Айт: “…Бас, мен бу пайғамбарликдан аввал ҳам ораларингизда бир умр яшаганман-ку! Наҳотки ақлларингизни ишлатмасангиз?”
Ушбу оятда Аллоҳ таъоло Ўз пайғамбарига дейдики, уларга айт, Аллоҳ таъоло мени юборишидан ва Қуръон нозил бўлишидан олидин ораларингизда узоқ муддат мавжуд эдим. Барчангиз сийратимнинг покизалиги ва содиқлигимнинг камолига гувоҳсиз. Энди Аллоҳга қарши ёлғон тўқишим хаёлимга келиши мумкинми (наҳотки ақларингизни ишлатмасангиз)? Сизларни ҳидоятга бошлаши учун ақлларингизни ишлатмайсизларми? Қуйидаги оятда эса:
(Юнус: 18) ﴾ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الْمُجْرِمُونَ ﴿
“Бас, Аллоҳга қарши ёлғон тўқиган ёки оятларини ёлғонга чиқарган кимсадан ҳам золимроқ ким бор?! Дарҳақиқат, ҳеч қачон гуноҳкорлар муваффақ бўлмаслар”.
Яъни, агар Аллоҳга қарши ёлғон тўқиган бўлсам, гуноҳкор бўламан. Аммо мен ҳақ бўлсаму, Аллоҳнинг оятларини ёлғонга чиқарувчи сизлар бўлсангиз, унда сизлар гуноҳкорсизлар. Модомеки менинг ёлғончи бўлишим мумкин эмас экан, негаки ораларингизда бир умр яшаганман ҳамда мендан бирон ёлғон содир бўлмаган экан, унда Аллоҳнинг оятлари ва пайғамбарини ёлғонга чиқариш билан сизлар гуноҳкор бўлмоқдасизлар.
Бизнинг Имом Маҳдий алайҳиссалом, ҳаётлари давомида ва Аллоҳ таъоло у кишини юборишидан олдинростгўй эдиларми?
У кишининг ростгўй эканлари ҳамда умр бўйи тақводорлик, парҳезкорлик ва омонатдорлик билан танилганликлари аниқланган бўлиб, қуйидагилар буни таъкидлайди:
Таниқли мусулмонларнинг гувоҳликлари
Улар кўпдир, лекин бу ерда баъзи бир гувоҳликлар билан чекланамиз:
- Биринчи гувоҳлик шайх Муҳаммад Ҳусайн Баталовий томонидан берилган бўлиб, бу киши кейинчалик Ҳазрат алайҳиссаломнинг ашаддий душманларига айланган. Бу киши жамоатнинг асосчисини Аллоҳ таъоло юборишидан олдин қуйидагича таърифлайди: “ “Бароҳини Аҳмадия” китобининг муаллифи мисли кўрилмаган шахсдир. Зеро исломга хизмат қилиш ҳамда ҳақ динга молу-жон, қалам ва тил ила ёрдам беришдаги ғаройиб саботида унинг каби киши жуда кам топилади. “Бароҳини Аҳмадия”нинг муаллифи дўсту душманнинг синовига кўра ислом шариати билан амал қилгувчи, тақводор, парҳезкор ва ростгўй шахсдир”. (Очиқ сўз, 145-саҳифа, Суннатни тарқатиш журналидан нақл қилинган).
- Иккинчи гувоҳлик. “Бароҳини Аҳмадия” китоби ёққан яна бир машҳур кишилардан бири Лудҳиёналик сўфий Аҳмаджон бўлиб, у киши ҳам сўфийларнинг машҳур солиҳ кишиларидан эди. Китобга тақриз ёзиб, унинг муаллифини бундай мақтаган эди: “Ушбу китоб исломнинг ҳақлик устунларини мустаҳкамлади ва Муҳаммад с.а.в.нинг пайғамбарликларини тасдиқлади. Шунингдек, Қуръони каримни ҳам тасдиқлади. Буларга далил қилиб, мунозарага ўрин қолдирмайдиган уч юзта кучли далиллар келтирди ҳамда масиҳийлар, орийлар, ҳиндулар ва исломга душманлик қилувчи барча динларнинг ҳужумларини кучли мантиқий далиллар билан рад қилди. “Бароҳини Аҳмадия”нинг муаллифи диннинг оддий уламоларидан эмас, шунингдек, халқ раҳнамоларидан бири ҳам эмас. Балки у мана шу мақсад учун Аллоҳ ихтиёр қилибтанлаган ва Ўз ҳузуридан уни ваҳий билан қўллаб-қувватлаган кишидир.Бу китобда у киши қабул қилганлар жумласидан юзлаб ваҳийлар, башоратлар, содиқ тушлар, раббоний йўл-йўриқлар ҳамда ушбу китобга алоқадор бўлибўз ичига ғалаба, илоҳий мадад ва ҳидоятни олган хушхабарлар бордир. Улар арабча, форсча, урду ва ҳатто муаллифнинг инглиз тилини билмаслигига қарамай, инглизча каби турли тилларда келган. Улар билан бирга уларни тасдиқловчи юзлаб кишилар ҳатто мусулмон бўлмаганларнинг ҳам гувоҳликлари келтирилган. Балки ислом душманларининг ўз ораларидан ҳам. Буларнинг барчаси унинг ҳақлигини таъкидлайди ва шак-шубҳасиз, муаллиф ушбу китобни ёзаётган вақтида Аллоҳнинг йўл-йўриғи ва ҳидояти остида эканлигига далил бўлади. Шунингдек, Пайғамбар с.а.в.нинг ҳадисларига кўра: “Аллоҳ таъоло бу уммат учун ҳар юз йилнинг бошида унинг диний ишларини янгиловчи кишини юборади”. Кўриниб турибдики, бу китобнинг муаллифи 14-асрнинг янгиловчисидир. У киши қадр-қимматли олим ва ислом умматининг комил шахсларидандир. Буни ҳам Пайғамбар с.а.в.нинг бошқа бир ҳадислари тасдиқлайди: “Умматимнинг олимлари худди Бани Исроилнинг пайғамбарларидек”.
- Учинчи гувоҳлик. Бу – Мавлавий Муҳаммад Шарифнинг китобга изоҳ ёзаётиб берган гувоҳлиги бўлиб, у киши “Маншури Муҳаммадий” газетасининг муҳаррири эди. Китобга ёзилган ушбу изоҳга “Айт: “Ҳақ келди ва ботил қочди. Албатта, ботил қочгувчидир””, оятини сарлавҳа қилдива ҳазрат а.с.ни қаттиқ мақтади ва деди: “Бугунги кунда ислом ҳар томондан ҳужумга учрамоқда. Шунинг учун худосизлик тарқалиб, гуллаб-яшнамоқда. Ҳиндулар ўз динларининг буюклиги ва унинг исломдан устунлигини ўз китоблари ва фалсафий мақолалари орқали исбот қилиш учун бор кучларини сарфламоқдалар. Масиҳий биродарлар эса бутун вақт ва кучларини исломни тамоман йўқотиб юбориш учун сарфламоқдалар. Улар аниқ биладиларки, модомеки ислом қуёши дунёга нур сочар экан, уларнинг масиҳийликни тарқатиш учун қилаётган ҳаракатлари чанг-тўзон каби сочилиб кетади. Қисқаси, ҳар бир диннинг эргашувчилари ислом қуёшини ўчириш ва уни бўғиш учун катта куч сарфлайдилар.Узоқ замонлардан бери мусулмонлар орасида Аллоҳ томонидан қўллаб-қувватланадиган бир киши чиқиб, исломни ҳимоя қилишга киришиб кетишини, замонанинг эҳтиёжига муносиб бир китоб ёзиб, унда Қуръоннинг ҳақиқатан ҳам Аллоҳнинг каломи ва ушбу пайғамбар с.а.в. ҳақиқатан ҳам Аллоҳ таъоло бутун олам учун танлаган ростгўй ҳамда омонатдор пайғамбар эканликларини исботлайдиган Қуръоний ва суннатдан олинган ақлий ва мантиқий далиллар келтиришини интиқиб кутиб юрганэдик.Биз Аллоҳнинг буюк фазлу карами учун Унга шукр қиламиз, чунки умидларимиз рўёбга чиқди. Мана ўша таълифи ва нашрини интиқиб кутиб юрган китоб, унинг номи “Бароҳини Аҳмадия”дир. Муаллиф бу китобда Қуръон ва Муҳаммад с.а.в.нинг ҳақлигига уч юзта қатъий даллиллар келтирган. Бу китобнинг муаллифи олимларнинг энг улуғи ва тўғрисидир. У киши жуда чуқур бўлган илм денгизи ва барча Ҳиндистон мусулмонларининг фахри, Аллоҳнинг танлагани, Мавлавий Мирзо Ғулом Аҳмад, Қодиённинг Пинжобдаги Гурдоспур раисидир”.
Душманлари томонидан ёлғон билан айбланмаганлиги
Душманлар у кишини кофирга чиқариш учун гапларидан бошқача маъно чиқаришга ҳаракат қилиб юрган вақтларида ҳам у кишини ёлғон билан айблай олмадилар. Агар у кишининг ҳаётларининг бир лаҳзасида ҳам ёлғон топганларида эди, албатта унга ёпишиб олар эдилар. Душманлар Имом Маҳдий а.с.ни мустамлакачининг малайи, шариат олиб келган пайғамбарликни даъво қилувчи, худоликни даъво қилувчи дегантурли айблар билан айблашларига қарамай, улардан биронтаси у кишини олдинги ҳаётларида ёлғон билан айбламади. Бас, гапиришга эҳтиёж бўлганда, сукут сақлашнинг маъноси бордир.
Уларга чақириқ ташлашлари
Бизнинг Имом Маҳдий а.с. ёлғонга чиқарувчиларга у кишини ёлғон ила айблай олмасликлари борасида чақириқ ташладилар ва дедилар: “Ҳаётим ҳаққи, сизнинг орангизда яшаган ҳаётим бошида мени ёлғон ёки бўҳтон ва уйдирма ила айблай олмайсиз. Кимеки ҳаётида ёлғон ва бўҳтонларга одатланган бўлса, бу ишни ўзи ўйлаб топгани эҳтимолдан узоқ эмас, деб ўйлайди. Лекин сизлардан бировингиз менинг ҳаётим ишларидан биронтасини танқид қила оладими? Мени ёшлигимдан бери тақво асосида қоим қилиши Аллоҳнинг фазлу марҳаматидан бошқа нарса эмас! Фикр юритувчилар учун бунда оят-аломатлар бор”.(Тазкиратуш Шаҳодатайн, (Икки шаҳидни хотирлаш), Руҳоний хазиналар, 20-том, 64-саҳифа).
Учинчи далил:- Оят-мўжизалар ила илоҳий мадад берилиши
Имом Маҳдий а.с. учун кўплаб мўжизалар зоҳир бўлди. Бу ўринда жуда қисқа суратда улардан баъзиларини зикр қилиб ўтамиз.
Вабо ўлати
Аллоҳ таъоло Имом Маҳдий а.с.нинг ҳақликлари учун вабо ўлати шаклидаги мўжиза намоён қилди.Кўп ойлар олдин вақтидан илгари Аллоҳ таъоло у кишига вабо тарқалишини туш орқали хабар қилганди. Ўшанда у киши тушларида фаришталарнинг хунук ва қўрқинчли шаклдаги дарахтлар экаётганини кўрдилар ва фаришталар бу дарахтлар,тарқалишига яқин қолган вабо эканлигинихабар бердилар. Шунингдек, вабо у кишининг тушларида ер юзида ҳалокат ва вайрона ила ғазаб сочаётган фил суратида намоён бўлди.Лекин Ҳазрат а.с.нинг олдиларига келиб, итоаткор ва ювош ҳолда ўтирди. Бу тушнинг маъноси шуки, вабо фаришталари Ҳазрат а.с.га ёрдам беришга буюрилганлар. Бу хусусда у кишининг Аллоҳ таъолодан “Мен сенинг ҳовлингдаги барча кишини асрайман”, деб қабул қилган ваҳийси ушбу маънони тасдиқлади. Яна Аллоҳ таъоло дедики: “Бу мақомнинг шарафи бўлмаганида, у ҳалок бўларди”.
Шундай қилиб Ҳазрат а.с. Аллоҳнинг ваҳийсини вабо чиқмасдан олдин тарқатдилар ва у кишининг издошлари бошқалардан кўра Аллоҳнинг фазли ила бу вабодан кўпроқ ҳимояланганларини эълон қилдилар. Шунингдек, Ҳазрат а.с. Қодиёнга бошқа шаҳар ва қишлоқлардан кўра вабо кириши кўпроқ ман қилингани ва унинг бошқа минтақалар каби ҳалокатли вабонинг нишонига айланмаслиги ҳамда у киши а.с.нинг ҳовлиси тамоман ҳимоялангани ва у ерга ҳеч қандай вабо етмаслигини эълон қилдилар.
Одатдагидек мухолифлар томонидан устидан кулинадиган бу эълонлардан кейин вабо Ҳиндистон аҳлига жуда қаттиқ ҳужум қила кетди ва ҳар йили улардан юз минглаб одамларни ҳалок қиларди. Лекин шунга қарамай, Ҳазрат а.с. ўз жамоатларини бу ҳалокатли касалдан ҳимояланишнинг ишончли ягона иложи бўлмиш вабога қарши эмлашдан қайтардилар. Бу ишни Масиҳи Мавъуд а.с. ва у кишининг жамоатини қўллаб-қувватлашини таъкидлашни хоҳлаган Аллоҳнинг ваҳийсига биноан қилдилар.
Бу – ақл эгаларини хотиржамлик ва қаноатга ундайдиган энг ажойиб мўжизадир. Эҳтиёткорликда ҳаддидан ошадиган табиблар бу вабодан қутила олмадилар ва шунингдек аҳолидан ажралган ҳолда улкан қасрларда истиқомат қилувчилар ҳам касалландилар ва унинг дастидан халос бўла олмадилар. Вабога қарши эмланганлар ҳам нажот топгувчилардан бўлмадилар. Лекин Ҳазрат а.с.нинг ҳовлиларида яшовчилар, ҳимоя ва дори-дармон каби зоҳирий воситалар йўқлиги, ҳовлидан қочиб кетмай унда доимий туришлари ҳамда ҳар куни у ерга оқиб келаётган қочоқлар сабабли яшовчилар сони кўплигига қарамай бу ўлатдан нажотда эдилар.
Агар вабо Қодиёнга умуман кирмаганида эди ёки кирсада, Ҳазрат а.с. ҳовлиси атрофидагиларга етмаганида эди, буларни тасодиф деса бўларди. Лекин Ҳазрата.с. фаришталар у кишини ҳимоя қилиши ва қўллаб-қувватлашини олдиндан эълон қилгач, вабонинг Қодиёнда тарқалиши ҳамдаҲазрат а.с.нинг ҳовлисидаги одамлар ва ҳатто ҳайвонлар ҳам нажот топиб, атрофдаги уйларга эса касалликнинг юқиши – фаришталарнинг у кишига бўй сундирилгани ва у кишини ҳимоялашига энг кучли далилдир.
Шунингдек, жамоат аъзоларининг умуман вабо ҳалокатидан нажот топиши Аллоҳнинг яна бир мўжизаси эди. Вабо пайтида одамлар бу жамоатга тўда-тўда бўлиб кирдилар.
Вабо мўжизасининг тафсилотларини Имом Маҳдийнинг “Раҳмоннинг инъомлари” ва “Кўзи очиқлар учун ҳидоят ва басират” китобларидан топиш мумкин.
Мубоҳалалар
Ҳазрат а.с.ни мухолифлар ёлғонга чиқаргач ва уларнинг душманликлари кучайиб эътирозлари катталашгач, уларни мубоҳалага чақирдилар, токим Аллоҳ таъоло у киши ва улар ўрталарида ҳақиқат ила ҳукмини чиқарсин ва Ўз лаънатини золимларга туширсин. Ўша мубоҳалалар орқали Аллоҳ таъоло Ҳазрат а.с. учун кўпгина мадад ва ёрдам мўжизаларини намоён қилди. Натижада масиҳийлар, ҳиндулар ва баъзи машойихлардан иборат у кишининг душманларини ҳалок ва хор қилди.
Ҳазрат а.с. ҳар бир мубоҳала пайтида агарда душманлари саркашлик ва туғёнларида давом этсалар уларнинг оқибати нима бўлиши ҳақида Аллоҳ хабар берган нарсаларни эълон қилар эдилар.Охир оқибатда ўша хабарларнинг барчаси ажойиб бир тарзда рўёбга чиқар эди.
Бу мубоҳалаларнинг рўйхати жуда узундир ва шунингдек уларнинг натижалари ҳам ишончли ва шубҳасиздир. Лекин бу ўринда уларнинг тафсилотларини келтириш имкони йўқ бўлиб, у тафсилотлар Ҳазрат а.с.нинг китобларида, хоссатан “Истифто” ва “Раҳмоннинг инъомлари” китобларида мавжуд.
Мубоҳалани эълон қилиш ва оят-аломатларнинг намоён бўлиши фақат Ҳазрат а.с.нинг ўз замонлари билан чекланиб қолмай, балки бу иш у кишининг халифалари замонида ҳам давом этди. Раҳматли тўртинчи халифанинг генерал Зиё Ул-Ҳақга қарши мубоҳаласи яқин ўтган замонда, бир неча йил илгари барча одамлар кўрган очиқ мўжиза эди.
Генерал Зиё Ул-Ҳақ Покистонни ундан олдин мисли кўрилмаган золим ҳарбий низом ила бошқарган эди. У аҳмадий мусулмонлар ўз диний урф-одатларини бажаришлари, калимайи шаҳодатни айтишлари, уларга салом бериш ва ҳар қандай йўл билан бўлмасин уларнинг исломга мансуб эканликларига ишора қилишниман қиладиганпрезидентлик қарорини чиқарди.Бу қонун ҳукумат ва омма одамлар томонидан қонунни бузди деган баҳона ила аҳмадийларни таъқиб қилиш ва уларни жазолашга рухсат бериш ҳукмида эди. Натижада тинчликпарвар ва заиф бўлмиш аҳмадийларга нисбатан қатағонлар силсиласи бошланди ва улардан ўнлаб, балки юзлаб кишилар шаҳид бўлдилар, масжидлари ва уйлари бузилди. Тарози палласи ёлғон, бўҳтон, куфрга чиқармоқ ва қатағон билан тўлиб-тошгач, жамоатимизнинг ўша пайтдаги раҳбари раҳматли Мирзо Тоҳир Аҳмад жаноблари шу генералга ҳамда унинг ортида турган муллаларга мубоҳала эълон қилдилар ва ҳар икки гуруҳ ўз Парвардигорига дуо қилиб, улардан қайси бирлари ёлғончи ва золим бўлса, ўшани ибрат бўладиган даражада қаттиқ жазолашини сўрашни таклиф қилдилар. Бу 1988 йил 10 июнь кунидаги жума хутбасида бўлган эди.
Сўнг уч ҳафтадан кейин 1988 йил 1 июль кунидаги жума хутбасида Ҳазрат дедилар: “Аллоҳ таъоло Покистон президенти борасида намоён қиладиган қисматни кутишда давом этмоқдамиз. Лекин қатъий ишонингларки, у хоҳ чақириғимни қабул қиган бўлсин ёки қабул қилмаган бўлсин, Аллоҳ таъоло уни албатта жазолайди, чунки у бизни кофирга чиқараётганларнинг бошлиғи ҳамда бегуноҳ аҳмадийларга етаётган ҳар бир зулм ва душманлик учун энг биринчи масъулдир”.
Сўнг 1988 йил 12 август кунидаги жума хутбасида Ҳазрат эълон қилиб дедилар: “Аллоҳ таъоло кеча менга хабар бердики, тақдир тегирмони айлана бошлади ва У Зот бу золимни тилка-пора қилади ва чангу-тўзонга айлантиради. Ишончингиз комил бўлсинки, унинг жазоси яқин ва дунёдаги ҳеч бир куч уни қутқаза олмайди”.
Жамоатимиз раҳбари тилидан чиққан бу илоҳий огоҳлантиришдан атиги беш кун ўтгач, 1988 йил 17 август куни бу диктаторга Аллоҳнинг тақдир чақмоғи тушди. Унинг самолёти ҳавода портлади.У ва у билан бирга бўлганамерикалик шериклари ёниб кетдилар. У шамол учириб кетган кулга айланди ва жасади топилмади. Барча билганидек, қабрига дафн қилинган бирта тилла тишигина топилди холос.
Бир кечада араб тилини ўрганишлари
Ҳазрат а.с. араб тилини Қуръон тили бўлгани учун кўпинча улуғлар эдилар. Аввалида таъбир ва гапириш маҳоратидан етарлича ҳисса олмаганлари боис бу тилда заифликлари бор эди ва бу ҳол мухолифлар томонидан у кишини танқид қилинишига сабаб бўлган эди. Ана шунда Аллоҳ таъолога шу камчиликдан шикоят қилибюзландилар. Бас, Аллоҳ таъоло бу нуқсонни тузатди ва бир кечада у кишига араб тилини ўргатди. Бу иш ҳадиси шарифда келган хабарнинг тасдиғи бўлди. Али р.а.дан ривоят қилинадики, Пайғамбар с.а.в. дедилар: “Маҳдий биздандир, оиламиз аъзосидир. Аллоҳ уни бир кечада тузатади”.(Аҳмад Ибн Ҳанбал (1/84) ва Ибн Можа (4085) ривоятлари).
Ҳазрат а.с. бу борада дейдилар:“Менинг мўжизаларимдан бири шуки, менга араб тили борасида ғайритабиий малака берилди, токим ақлу фаросати бор кишилар учун оят-аломат бўлсин. Бунинг сабаби шуки, мен араб тилидан бирозгина билардим холос ва уҳам бўлса илмий малака эмасди. Натижада уламолар менинг хабарларимни синдирдилар ва илму маърифатимга шубҳа сола бошладилар… Бу одам араб тилидан ҳеч нима билмайди, деган хабарни тарқатдилар. Шунда Аллоҳдан мана шу тилда мени мукаммал қилиши ва балоғатда замонада ягона қилишини сўрадим. Унга муножот ва илтижолар қилдим ва Унинг қаршисида кўплаб тазаррулар қилдим. Тамоман жаҳд ва ихлос ила дуо қилишда давом этдим. Натижада дуо ижобат бўлди ва хоҳлаган нарсам менга берилди. Менга араб тилининг нодир ва нозик адабий иборалари очилди. Ҳатто унда ажойиб рисола ва китоблар ёза бошладим.Сўнг уларни уламоларга кўрсатдим ва дедим: “Эй муҳтарам адиблар, сизлар мени саводсиз ва жоҳил деб ўйладингиз, Аллоҳ таъоло томонидан ёрдам келмаганида, аҳвол сиз айтгандек эди. Энди У Зот томонидан мадад олдим ва Парвардигорим Ўз фазлу марҳамати билан менга Ўз ҳузуридан таълим берди. Энди мен адабиётда ягоналардан бўлдим ва ниҳоятда балоғату фасоҳатли рисолалар ёздим. Бу–ақл эгалари ва инсофли кишилар учун Правардигорим томонидан мўжизадир. Устингизда буюк ва азиз бўлмиш Аллоҳнинг ҳужжати қоимдир. Агар менинг ҳақлигим ва тилимнинг комиллигига ҳамда чиройли баёним ва таъбиримда шак-шубҳа қилувчилардан бўлсангиз, шунингдек менинг бу оят-аломатимга ишонмасдан уни уйдирма десангиз ва бу гапимда мени ёлғончилардан деб ўйласангиз, унда гапингиз рост бўлса, шунга ўхшаш бир китоб келтиринг. Сиз ўйлагандек ҳақиқат сиз томонда бўлса, унда Аллоҳ шон-шуҳратингизни намоён қилади ва мағлуб бўлмайсиз ва зарар кўрмайсиз. Ўшандан кейин сизни биров айблай олмайди ва одамлар сизларни ишончли ва солиҳ кишилар дея ишонч ҳосил қиладилар. Агар илму-фаросатингизнинг камлигидан бунга қодир бўлмасангиз, унда туринг ва ўз ораларингиздан гапириш, ёзиш ва адабиётда энг машҳур ва таниқли кишиларни чақиринг. Мен сизга шундай ишни таклиф қилдимки, унда ростгўй иззат топгуси ва ёлғончи эса хор бўлгусидир. Тезда ёлғончилар хор-зорлик ва қаттиқ азобга дучор бўлгусидирлар. Агар мўмин бўлсангиз Аллоҳдан қўрқингиз! Бас, менинг каломимга ўхшаш нарсани келтира олмайдилар ва мен устун бўлгач эса тавба ҳам қила олмайдилар. Юзлари қуриб,сўлиб ва қорая бошлади. Уларни ўлим ва ҳалокат қамраб олди. Мақтанганлари эсларидан чиқиб, тилларида сўз қолмади. Улардан тавба қилгувчи бир гуруҳ менга келди. Кўпларининг устларида эса Хотамун-Набиййин с.а.в. айтган азоб қоим бўлди”. (Нажм ул-Ҳудо (Ҳидоят юлдузи), Руҳоний хазиналар, 14-том, 107-113-саҳифа).
Илҳомий хутба
Қурбон ҳайитларидан бирида Ҳазрат а.с. тайёрланмасдан илҳом ила хутба ўқидилар ва у мўжизалардан бири бўлди
Хутба ўқишдан олдин Ҳазрат а.с. саҳобаларидан иккитасига дедилар: “Кеча Аллоҳ таъоло менга тайёрланмасдан араб тилида хутба ўқишимни буюрди ва Унинг Ўзи мени гапиртиришни менга ваъда берди. Шунинг учун қаршимда ўтириб ёзинглар. Бирор нарсани ёзолмай қолсангиз, дарҳол мендан сўранг, чунки эҳтимол кейинроқ уни билмай қолишим мумкин. Сўнг “илҳомий хутба” деб атаган ўша хутбани ўқидилар. Унда уммат уламолари олдин эшитмаган маърифатларни келтирдилар. Хутбани қуйидагича васф қилдилар: уни “илҳомий хутба”, деб номладим ва унда менга Парвардигорим томонидан таълим берилди ва у мўжиза бўлди. Хутбада айтилганларидан бири: “Эй Аллоҳнинг бандалари, мана шу қурбонлик кунингизустида фикр юритинглар. Унда ақл эгалари учун сир-асрорлар жамлангандир. Биласизларки, бу кунда кўплаб чорва моллари, туялар, ҳўкизлар ва қўйлар Парвардигорнинг розилиги учун сўйилади. Исломнинг ибтидоий замонидан ҳозиргача шундай қилинмоқда. Менинг гумонимда бизнинг шариъатимизда қурбонликнингтурлари сон-саноқсиздир. Олдин ўтиб кетган пайғамбарлар умматларининг қурбонликлари ҳаддан ошиб, қурбонликлар сонининг кўплиги ер юзи қон ила тўлгудек даражага етди. Ҳаттоки агар уларнинг қони жамланиб оқизилса, ундан дарё ва денгизлар ҳосил бўларди. Бизнинг динимизда бу амал Аллоҳга яқин қиладиган амаллар жумласидан ҳисобланди.Шунинг учун сўйиладиган моллар ихлос ҳамда иймон ила яқинликни хоҳлаган ҳар бир киши учун яқинликни зиёда қилгани сабабли қурбонлик деб аталди (“қаруба”, яъни яқин бўлмоқ). Бу – шариъатнинг энг буюк нусук, яъни тоатларидандир.Шунинг учун “насика” деб аталди. “Нусук” араб тилида тоат ва ибодатдир. Шунингдек “нусук” сўзи “сўймоқ” ва “қурбонлик қилмоқ” маъноларида ҳам келган. Бу икки маънонинг муштараклиги, яъни тоат ва қурбонлик маънолари, ҳақиқатда шунга далолат қиладики, ҳақиқий тоат-ибодат қилувчи киши Парвардигорнинг розилиги учун нафси ва куч-қудратини қурбон қилган кишидир, токим ҳавойи нафс эриб, кўздан йўқолсин. Кимеки бу икки муштарак маъно устида фикр юритса ва ушбу мақомни очиқ кўз ила тадаббур қилса, бунда нафс ҳақиқий ўлимдан қутилиши учун нажот берувчи ҳақиқий ибодат–Аллоҳнинг йўлида нафси амморани сўймоқ ва турлича машаққатлар чекмоққа ишора борлигига шубҳаси қолмайди.Бу эса исломнинг маъноси ва комил итоатдир. Мусулмон эса ўзини Аллоҳга таслим қилган, нафс туясини Унинг учун сўйган ваҳар доим ўлимни унутмаган кишидир.
Гапнинг хулосаси шуки, исломдаги ибодат ва қурбонликлар ана шу мақомни эслатиш, унга эришмоққа ундаш ва комил сулукдан сўнг мақсадга етиш учундир. Шунинг учун Аллоҳнинг ризосини истаган ҳар бир мўмин ва мўмина бу ҳақиқатни тушунмоғи ва уни мақсадга айлантирмоғи ҳамда вужудининг ҳар бир заррасида оқиши учун уни ўз ичига киритмоғи зарурдир. Аллоҳ учун Ушбу қурбонликни адо қилмай туриб тинчланмасин ва жоҳилу кўрлардек юзаки нарсалар ила қаноатланмасин, балки қурбонликнинг ҳақиқатини адо қилсин. Соликлар йўлининг ниҳояси, ва орифлар мақсадининг ғояси мана шу бўлиб, барча тақводорлар, сиддиқлар ва авлиёларнинг йўллари шу билан тугайди.
Агар шу даражага етсанг, интилишинг ниҳоясига етибди ва фано мартабасига эришибсан. Ана шунда сулук дарахтинг ўсишда камолига етади. Бас, бу мақом ва қурбонликларда мавжуд бўлган сирдан ғофил бўлманг эй инсонлар! Қурбонликларни ўша ҳақиқатларни кўрсатадиган ойнага айлантиринглар. Бу васиятларни унутманг ва Парвардигорларини унутиб қўйганлар каби бўлманг. Кимеки қиладиган қурбонлигининг ҳақиқатини билган ҳолда, чин юракдан ва холис ният ила қурбонлик қилса, батаҳқиқ, нафси, ҳаёти, болалари ва невараларини қурбон қилибди ва унинг учун Парвардигори ҳузурида Иброҳим а.с.нинг ажри каби буюк ажр бор. Тақводорлар имоми ва пайғамбарлар хотами Пайғамбаримиз с.а.в. ана шунга ишора қилиб дедилар: “Қурбонликлар Аллоҳга олиб борувчи улов бўлиб, хатоларни ўчиради ва балоларни даф қилади”. Инсонларнинг яхшиси с.а.в.дан бизларга етган ва унда биз учун қимматли сўзлар ила қурбонликнинг ҳикматига ишора қилинган нарса мана шудир.
Афсуслар бўлсинким, одамларнинг кўплари бу сирли жиҳатларни билмайдилар ва бу васиятга амал қилмайдилар. Уларнинг наздида ҳайит ғусл, янги кийим, оила аъзолари ва яқинлар ила емоқ-ичмоқ, сўнг эса зийнатланиб сайрга чиқишдан бошқа маъно касб қилмайди. Ўша кунда улар қувончларининг ниҳояси лаззатли таомлар емоқ ва энг катта мақсадлари эса қавмга кўрсатиш учун нафис либослар киймоқдир. Қурбонлик нима эканлигини ва молу чорвалар нима учун сўйилишини билмайдилар. Уларнинг ҳайитлари эртадан кечга қадар фақат емоқ-ичмоқ, чиройли киймоқ, улов минмоқ ва тоза гўшт емоқдир. Ўша кунда уларнинг амалларидан фақатгина ясаниш, тараниш, атир-упа сепиш, сўнг намозда руҳан ҳозир бўлмай туриб ва васвасаларга учраган ҳолда товуқнинг ер чўқишидек ер чўқиш, сўнг эса турли емакларга мойил бўлиб чорва моллари каби қоринларини тўлдиришлари ҳамда бутун кунни беҳуда нарсаларга сарфлаш, молларнинг гўштлари ила фахрланиш, хурсандчилик, кулмоқ ва қаҳқаҳа отмоқ, енгилтак аёллар билан рақсга тушмоқ, сўнг уларни ўпмоқ ва қучмоққа муштоқ бўлмоқдан бошқасини кўрмайсан. Аллоҳ таъоло исломнинг мусибатини кўтарсин. Қалблар ўлди, гуноҳлар кўпайди ва ғам-ташвиш кучайди. Мана шундай қоронғу тун ва зулматгоҳда Аллоҳнинг раҳмати осмондан нур тушишни тақазо қилди. Бас, ўша нур ва буюрилган мужаддид, ғолиб банда, ваъда қилинган Маҳдий ва Масиҳ менман”. (Илҳомий хутба, Руҳоний хазиналар, 16-том, 31-51-саҳифа).
У киши а.с. орқали исломнинг барча динлар устидан ғолиб бўлиши
Жамоат асосочисининг ислом ва Пайғамбар с.а.в.ни ҳимояси учунолиб борган буюк курашига келсак, Аллоҳ таъолонинг у кишига ёрдам ва мададини беришда намоён қилган энг кўринарли мўжизаларидан эди. Ҳаёт сийратларининг барчаси дин учун ғалаба қозонилган ва баён қилиш узундан-узоқ бўладиган воқеалардан иборатдир.
Бу масала хусусида тақводор ва адолатли бўлган ва бизнинг жамоатимиздан бўлмаган ҳамда ёзиб қолдирганлари ҳозирги кунга қадар далил бўладиган баъзи мусулмонларнинг эътирофларини келтириш билан чекланамиз.
- Биринчиси.Жанобимиз Аҳмад а.с. вафот қилган пайтда Ҳиндистондаги машҳур олимШайх Абу Калом Озод дейди: “Ўша шахс! Ҳа, ўша буюк шахс қалами сеҳрли ва тили тилсим, ақлоний ажойиботлар тимсоли, назари инқилоб ва овози ҳашр ҳамда қўллари электр батареяси эди; ўттиз йилга қадар динлар оламида зилзила ва тўфон ҳукмида бўлиб келди ва қиёмат шовқин-суронига айланди, аллақачон ўлиб бўлган руҳоний ўликларни уйғотиб келди, ўзи аччиқ заҳарли қадаҳ бўлсада, лекин аччиқ ўлимининг хотиралари минглаб, балки юз минглаб одамларнинг тилларида қолади”.Сўнг дейди: “Дин ёки ақл оламида инқилоб қилувчилар жуда ноёбдирлар, балки тарихнинг энг машҳур намояндалари бўлган ўша кишилар жуда нодир ҳолатларда олам саҳнасига чиқадилар. Лекин чиққан пайтларида дунёда инқилоб пайдо қиладилар.
Баъзи эътиқод ва даъволари хусусида қаттиқ ихтилофларга қарамай, жаноб Мирзонингбуюклиги мусулмонларга, ҳа, зиёли мусулмонларга у кишининг вафоти пайтида уларнинг бир катта одами уларни тарк қилганини сездирди. У киши муваффақиятли раҳбар сифатида ислом душманларига қарши ўз вазифасини адо қилиб келди. Бир муддат мобайнида ислом душманларини оёқ ости қилиб, пачоғини чиқарган ўша буюк ҳаракат келгусида ҳам давом этиши учун у кишининг нодир хусусиятлари бизларни уларни очиқ суратда тан олишга мажбур қилади.
Жаноб Мирзонинг масиҳийлар ва ҳинду орийларига қарши ёзган китоблари кенг эътироф қозонди.Ҳазрат ушбу жиҳатдан таърифга муҳтож эмаслар. Бугунги кунда биз ўз вазифасини адо қилган ушбу китобларни қадрлашимиз ва уларнинг буюклигини чин юракдан тан олишимиз керак. Зеро, ислом унинг душманлари томонидан барча жабҳаларда ҳужумга учраган ва ҳақиқий ҳомий бўлмиш Аллоҳ таъоло томонидан уни ҳимоя қилишга буюрилган мусулмонлар камчиликлари учун жазо сифатида фиғон чекиб ҳамда исломнинг фойдасига бирор ҳаракат қилишга қодир бўла олмай юрган ўша қийин вақтларни қалб саҳифаларидан ўчира олиш мумкин эмасдир. Ислом ва мусулмонларни ҳимоя қилиш сабаблари шу даражада заиф эдики, ҳатто тўплар қаршисида бир найза ҳам топилмас эди. Ўша пайтда ҳимоя ёки ҳужум деб аталадиган нарсанинг ўзи йўқ эди.Лекин ушбу буюк ҳимоя (яъни Ҳазрат бажарган ҳимоя) воқеликда инглиз ҳукумати соясида мадад олаётган масиҳий ғазотнинг таъсирини парчалаб ташлади. Ана шу тарзда минглаб, балки юз минглаб мусулмонлар катта хатарга эга масиҳий ҳужумдан нажот топдилар ва ана шундай қилиб масиҳийлик сеҳрининг ўзи ҳавога тутун каби тарқалиб кетди. Ҳазрат жаноблари ҳимоя услубини ўзгартириб мағлубни ғолибга айлантирдилар”. Яна қўшимча қилиб дейди: “Шунингдек, муҳтарам Мирзо жаноблари орийларнинг заҳарли тишларини синдириш билан исломга катта хизмат кўрсатди. Орийларга қарши ёзган бу китоблар, ҳимоямиз доираси нақадар кенг бўлмасин, улардан беҳожат бўла олмаслигимизни таъкидлайди. Келажакдаҳиндистондаги диний доиралардан динни ўрганиш учун ўз хоҳиш-истакларини қурбон қиладиган ушбудек шахснинг чиқишига умид йўқдир”. (Амритсарнинг “Вакил” газетасида 1908 йил июн ойида Қодиён “Бадр” газетаси 1908 йил 28 июн сонининг 2,3-саҳифалардан нақл қилинган). - Иккинчиси. “Вакил” газетасининг 1908 йил 30 май сонида жанобимиз Аҳмад а.с. ҳақидачоп қилинган мақолада шундай дейилади: “Фикри зикри фақат исломда эди. Бир сафар орийлар билан баҳслашса, кейинги сафар эса исломни қўллаб қувватлаш ва унинг ҳақлигини исботлаш учун батафсил китоб ёзар эди. Ҳанузгача Ҳушёрпур шаҳрида 1986 йилда ўтказган баҳсларининг лаззати қалбдан кўтарилган эмас. Шунингдек, бошқа динларга рад жавоб тарзида ва исломни қўллаб қувватлаш учун ёзган нодир китобларини ўқиганда қалбда ҳосил бўладиган руҳий таасурот ҳанузгача кетгани йўқ”.
- Учинчиси. “Карзан озат” газетасининг мудири Мирзо Ҳайрат Деҳлавий газетанинг 1908 йил 1 июн сонида Аҳмад а.с.нинг ёзганлари ва уларнинг таасуротлари ҳақида мақола ёзди. Унда дейди: “Марҳумнинг орийлар ва масиҳийлар билан курашда ислом учун кўрсатган буюк хизматлари ҳақиқатан ҳам катта эътиборга лойиқдир. У мунозара йўналишини бутунлай ўзгартириб юборди ва Ҳиндистонда диний китоблар учун янги асос ташкил қилди. Фақат мусулмон бўлганимдан эмас, балки изланувчи бўлганим учун ҳам тан оламанки, орий ёки масиҳийлардан бирортаси марҳумга карши тура олмас эди. Орийлар ва масиҳийларга рад жавоб тарзида ҳамда ислом мухолифларига қарши ёзган нодир китобларига ҳанузгача бирон кишининг маъқул бир жавоб ёзганини кўрганимиз йўқ. Унинг қалами шундай қувватга эга эдики, нафақат Панжобда, балки бутун Ҳиндистонда бирон киши бундай куч ила ёза олмас эди. Унинг онгини доимо жуда кўп ва кучли луғавий иборалар қамраб олган эди. Ҳар сафар китоб ёзишга киришганида, у кишига шундай уйғун тарздаги сўзлар келар эдики, инсон уни баён қилишга ожизлик қилади. Ҳақиқатан ҳам унинг баъзи китобларини ўқиган киши руҳий таасурот олади”.
- Тўртинчиси. Лоҳурда чиқадиган “Аёллар тарбияси” газетасида жаноб Мумтоз Али шундай ёзади: “Ҳазрат Мирзо обид, покиза ва жуда тақводор инсон эди. Яхшилик қилишда шундай қувватга эга эдики, жуда қаттиқ қотиб кетган қалбларни бўйсундирар эди. Кучли, олий ҳиммат, ислоҳ қилгувчи ва покиза ҳаёт намунаси бўлган олим эди. Биз уни диний жиҳатдан ваъда қилинган Масиҳ деб қабул қилмаймиз, лекин таълимот ва раҳбарлиги ҳақиқатан ҳам ўлик руҳлар учун Масиҳ ҳукмида эди”. “Хотиралар чархи”тўплами, 3-том, 1908 йил, 10-сон, 383-саҳифа.
- Бешинчиси. Мавлавий Нур Муҳаммад Нақшбандийнинг ёзганларидан иқтибос келтирамиз: “Ўша кунларда Ҳиндистонга Англиядан пастор Лефрой ўзи билан катта бир гуруҳ пасторларни олиб келган ва саноқли кунларда Ҳиндистонни масиҳийликка айлантиришга қасам ичган эди. Англия томонидан берилган улкан молиявийёрдам воситасида Ҳиндистоннинг барча жойларида зилзила пайдо қилди. Бу пастор Масиҳ а.с.нинг осмонда жасади ила тирик тургани ва шу вақтнинг ўзида барча пайғамбарлар вафот қилиб ер остида ётгани масаласини омий одамларга қарши қурол қилиб олди. Ана шунда шайх Ғулом Аҳмад Қодиёний бу жамоага чақириқ ташлади ва деди: “Сиз айтаётган Ийсо а.с. аллақачон ўлиб кетган ва бошқа инсонлар каби ерга дафн қилинган. Аммо келиши ваъда қилинган Ийсога келсак, у менман. Бас, бахтиёрлардан бўлсангиз мени тасдиқланг”. Ана шу тадбир ила пастор Лефрой ва унинг жамоасини шундайин қисиб қўйдики, ҳатто у кишининг қўлидан қутулишга ожизлик қилди. Мана шу ҳужжат ила Ҳиндистондан Англияга қадар барча пасторларни мағлубиятга учратди”. (Муҳаммад Ашраф Тҳонавийнинг “Қуръони Карим маъноларининг Урдуча таржимаси” китобига ёзилган муқаддимадан).