بسم اللہ الرحمن الرحیم
Ҳазрат Мирзо Ғулом Аҳмад Қодиёний алайҳиссалом ҳижрий 1250 (милодий 1835) йилда Ҳиндистондаги Панжоб вилоятининг чекка қишлоқларидан бири бўлмиш Қодиёнда таваллуд топдилар. Келиб чиқишлари эса Бобурийлар ҳукмдорлиги даврида Ҳиндистонга ҳижрат қилган атоқли форс оиласидандир. У кишининг аждодлари Самарқанддан Панжобга кўчиб келганлар. У ерда Султон Бобур улар учун бир неча қишлоқ ва овуллар ажратиб берган.
Бобурийлар давлатининг нуфузи пасайганда,Панжоб минтақаси Бобурийларга қарши исён кўтарган Сингхлар қўл остига ўтди. Мусулмонлар ПанжобдаСингхлар қўл остида кўп азиятлар чекдилар. Сингхлар уларни ўлдирар, уй-жойсиз қолдирар ҳамда масжидларини молхоналарга айлантирардилар.
Ўша даврда Британия Ҳиндистонга ҳужум бошлаган эди. Тез орада унинг ҳукумати Панжобга етиб келди. Бу ҳол Сингхларнинг зулми кўтарилгани сабабли мусулмонларнинг аҳволи яхшиланишига олиб келди. Лекин инглизлар масиҳийлик динини Ҳиндистонда тарқатиш учун тиришиб ҳаракат қилганпастор (руҳоний)ларни олиб келишди. Масиҳийликнинг Ҳиндистонда тарқалиши Британиянинг ўша мамлакатда ўз нуфузини тарқатиш ва унинг аҳолисини абадул-абад ўзигабўйсундиришвоситаларидан эди.Ўша пасторлар Исломга ва Жанобимиз Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи ва салламнинг обрўларига мисли кўрилмаган адоватли услубда ҳужум қила бошладилар. Бир қатор эси паст муллалар масиҳийликни қабул қилдилар ва Исломга ғазаб билан ҳужум қила кетдилар. Бу масиҳий ҳужум бошқа динларга эргашувчиларни ҳам Исломга тил теккизишга ундади.Натижада тарихда биринчи бор Исломга ҳужум қилувчи ва ҳинд мусулмонларни ота-боболарининг динига қайтишга чақирувчи ҳиндулар ҳаракатлари пайдо бўлди.
Ана шу пайтда Ҳазрат Мирзо Ғулом Аҳмад алайҳиссалом Ислом ва Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи ва салламнинг обрўларини ҳимоя қилиш учун бел боғлаб, уларнинг таъна-шубҳаларига рад жавоб бера бошладилар. Рад жавобларини газета мақолалари ва мактублар орқали бера бошладилар. Сўнг “Бароҳини Аҳмадия” деб номланган китоб ёзишга киришдилар. Унга Исломнинг ва Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳақликларига оид далил-ҳужжатларни жойқилдилар ва бошқа динларга эргашувчиларга чақириқ ташладилар.Буюк китоблардан бирин-кетин жилдлар таълиф қила бошладилар, ҳатто уларнинг сони саксондан ошиб кетди.
Ҳазрат ўша динларнинг муқаддас китобларини ўрганишга юзландилар, айниқса масиҳий динининг китобини ўрганиб чиқиб, унда жуда кўп миқдорда зиддиятлар топдилар. Бу эса у кишини мунозара, китоб ва мақолаларда уларнинг овозларини ўчиришга қодир қилди.
У кишининг Исломни ҳимоя қилишлари Ҳиндистондаги барча мусулмонларнинг эътиборини қозонган эди.Исломга қилинаётган ҳужумларга жавоб бера оладиган ва душманларнинг овозини ўчиришга қодир ягона шахс сифатида у кишига “Ислом қаҳрамони” деб лақаб қўйган эдилар. Ҳиндистондаги мулла ва уламолар у кишини мақтадилар ва “Бароҳини Аҳмадия” китобларини Исломнинг энг буюк китобларидан, дея таъриф қилдилар.
Ҳазрат ўзлари Аллоҳ таоло у кишига охир замонда келиши ваъда қилинган Имом Маҳдий эканлигини хабар берганини эълон қилдилар. Бу сўз умумий тарзда мусулмонлар томонидан қабул қилинган эди ва қаттиқ қаршиликка учрамади. Бунга сабаб – уларнинг у кишига ишончлари ҳамда у кишининг тарих ва покиза сийратларини билганлари эди. Лекин Аллоҳ таоло у кишига Исо ибни Марям алайҳиссаломнинг вафот қилганлари ва у киши эса Ибни Марям тимсоли эканини хабар берганини эълон қилишлари биланоқ, мухолиф муллалар у кишига қарши бўлиб қолдилар. Ҳатто душманликда уларнинг кўплари масиҳий ва ҳиндулар билан бир сафда турдилар. У кишини кофир, деб фатволар чиқардилар.Ҳазрат бу шубҳаларга ўз китобларида жавоб қайтардилар ва иддаоларини очиқ ҳамда равшантарзда баён қилдилар.
У кишининг Исломни ҳимоя қилишлари, насронийларнинг у кишига хос бир тарзда қарши бўлишларига сабаб бўлди. Пасторлар у кишини қамоққа олиш учун турли ботил туҳмат тошларини отишга жон-жаҳдлари билан ҳаракат қилдилар. Лекин Аллоҳ таоло уларнинг ҳаракатларини доимо натижасиз қолдирар ва режаларини бузар эди. Натижада ҳар сафар умидсизлик ва зарарга гирифтор бўлар эдилар. Шунингдек,Ҳиндистонни насронийликка айлантириш борасидаги режалар ҳам у кишининг Исломни ашаддий ҳимоя қилишлари сабабли муваффақиятсизликка учради.
Душманлар томонидан бўлган мухолифлик ва қаршиликларга қарамай, Аллоҳ таоло у кишини уларга қарши қўллаб-қувватлади ва Ислом душманлари устидан ғалаба қозонишларига муваффақ қилди. Шунингдек, Аллоҳ таоло у киши хабар берган башоратларни ҳам рўёбга чиқарди. Ҳазрат Масийҳи Мавъуд алайҳиссалом Аллоҳнинг буйруғи билан бугунги кунда дунёнинг турли жойларида тарқалган Аҳмадия Мусулмон Жамоатига асос солдилар. Буларнинг барчаси у кишининг ёлғиз бир инсон бўла туриб, бутун дунё у кишига қарши тургани ҳолда юз берди. Бу Жамоатнинг ҳозирги вақтда очиқ кўриниб турган ва мунтазам равишда тарқалиши ҳамда гуллаб-яшнаши, Аллоҳ таолонинг ана шу Жамоат билан бирга эканлигига далил бўлади. Акс ҳолда, ўша ноқулай вазиятлар ҳамда қийинчилик ва қаршиликларга қарамай,Жамоат нажот топа олмас эди.
Иддаолари:
Ҳазрат Масийҳи Мавъуд алайҳиссалом ўз иддаоларини баён қила туриб, шундай дейдилар:
“Одамларга такрор-такрор баён қилдим ва очиқ изҳор қилдимки, ваъда қилинган Масийҳ ва Маҳдий менман. Шунга буюрилдим ва Раббимнинг амрига қарши чиқиб, жиноятчи бўлишни хоҳламайман. Менга қарши ҳукм чиқаришга шошилмангиз. Агар Худодан қўрқувчи бўлсангиз, мен ҳақимда яхшилаб фикр юритинг. Эҳтимол, Аллоҳ томонидан юборилган бир кишини ёлғончига чиқармоқдасиз. Эҳтимол, солиҳлардан бўлган бир кишини фосиққа чиқармоқдасиз”. (Эъжози Аҳмадий (Масиҳнинг мўъжизаси), Руҳоний хазоин. 18-том, 7-9-саҳифа).
Шу мавзуда Ҳазрат Масийҳи Мавъуд алайҳиссалом яна дейдилар:
“Мени Аллоҳ таоло ўз раҳмати билан тарбиялаган ва комил инъом этган кишиман. Мени бирор нарсадан кам қилмади ва мени илҳом билан гапирувчилардан қилди. Менга Ўз ҳузуридан илми ладуний ўргатди, мени Ўзи рози бўлган ҳамда тақво йўлларига ҳидоят қилди ва менга олий сирларини очди. Баъзан беғубор, шубҳасиз ва очиқ бўлган сўзлашувлар билан қўллаб-қувватласа, баъзида чошгоҳ нурига ўхшаш кашф нури билан мунаввар қилди. Энг буюк неъмати эса, мени бу аср ва замоннинг Имоми ва Халифаси қилди ҳамда одамларни зулматдан нурга чиқариш учун мени ушбу юз йиллик бошида Мужаддид (динни янгиловчи) қилиб жўнатди.
Аллоҳнинг муборак оят-аломатларидан бири шуки, насронийликни қабул қилганларнинг фасоди пайдо бўлиб, улар дин йўлида тўсиқ бўлаётганлариҳамда Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва салламни ҳақоратлаётганларини ва Ибни Марямни улкан мақтов билан мақтаётганларини кўргач, Аллоҳ қаттиқ ғазабланиб, рашки жўшди ва менга нидо қилиб: “Мен сени Исо ибни Марям қилмоқчиман”, – деди. Аллоҳ таоло ҳар нарсага қодир бўлган Зотдир. Бас, мен айни вақтида отилиб чиққан Аллоҳнинг рашкиман, токиИсо алайҳиссалом борасида ғулув қилганлар билсинларки, Исо алайҳиссалом Аллоҳдек ягона Зот эмасдир ва Аллоҳ таоло Исо алайҳиссалом ни Ўз Пайғамбари умматидан бири қилишга қодирдир. Бу – амалга оширилувчи ваъда эди”.
Ҳазрат Масийҳи Мавъудалайҳиссалом дедилар:
“Эшитинглар, эй, жаноблар! Аллоҳ сизларни саодат йўлига ҳидоят қилсин. Бу мен –ўша фатво бергувчиман. Мен иддао қилгувчиман. Мен ҳижоб ортидан сўзлашмайман, балки ато қилгувчи Парвардигортомонидан равшан далил устидаман. Аллоҳ мени юз йилликнинг бошида жўнатди, токи динни янгилайин, миллат юзини мунаввар қилайин, хочни синдириб насронийлик оловини ўчирайин, энг яхши инсоннинг суннатини барпо қилайин ва бузилган нарсани тузатайин ҳамда тўхтаб қолган нарсани ривожлантирайин. Мен ўша ваъда қилинган Масийҳ ва Маҳдийман. Аллоҳ менга ваҳий ва илҳом ато қилиб, мен билан худди обрў-эътиборли пайғамбарлари каби сўзлашди. Менинг ҳақ эканлигимга сизлар кўражак оят-аломатлар билан гувоҳлик келтирди. Қиёфамни сизлар танийдиган нурлар билан нурлантирди.
Сизларга: “Мени далилсиз қабул қилинглар ва ҳужжатсиз менга иймон келтиринглар”, – демайман, балки сизларга: “Аллоҳ учун адолат билан туринглар”, – дея нидо қиламан. Сўнг Аллоҳ таоло менга нозил қилган оят-аломатлар, далиллар ва гувоҳликларга боқинглар. Агар менинг оят-аломатларимни Аллоҳнинг содиқ бандалари билан тутган одати каби ва Унинг аввалги пайғамбарлар билан тутган йўли каби топмасангиз, эй, инкор қилгувчилар, у ҳолда мени рад қилинглар ва қабул қилманглар”.(Ал-Истифто, Руҳоний хазоин. 22-том, 641-саҳифа).
Ҳаётларининг охиргибир лаҳзалари:
Жанобимиз Аҳмад алайҳиссалом завжалари ҳамда баъзи оила аъзолари ва саҳобалари ҳамроҳлигида Лоҳўрга етиб келган эдилар. Ўша ердаги олижаноб Жамоат аъзоларидан бирининг уйига қўндилар. Ҳазрат Масийҳи Мавъуд алайҳиссалом баъзи-баъзида қайталаниб турадиган дизентерия касалига чалинган эдилар. Ҳижрий 1326-йил, Рабиъус-сонийойининг 23-кунида (милодий 1908 йил, 25-май) кассалликлари яна қайталанди. Шом ва хуфтон намозларини қўшиб ўқидилар ва бироз таом тановвул қилдилар. Сўнг қазойи ҳожатга эҳтиёж сездилар. Ҳожатхонадан қайтиб келгач, бироз дам олиш учун ўз хоналарига кирдилар ва бир муддат ётдилар. Оила аҳллари ҳам ётди. Лекин тун давомида бир ё икки марта қазойи ҳожат учун уйғондилар. Ўша тунда соат ўн бир атрофида яна бир бор уйғондилар. Қаттиқ ҳолсизлик сезганлари учун завжаларини уйғотдилар. Бироздан сўнг ҳолсизлик ҳиссиёти кучайди. Шу онда завжалари Ҳазрат Мавлавий Нуриддин разиялло анҳуни чақиришга у кишидан рухсат сўрадилар. Ҳазрат Мавлавий Нуриддин разиялло анҳу тажрибали табиб ҳамда у кишининг энг яқин ва суюкли саҳобаларидан эдилар. Ҳазрат Масийҳи Мавъуд алайҳиссалом у киши ва ўз ўғилларини (Жанобимиз Маҳмуд Аҳмад разиялло анҳу ўша пайтда19 ёшда эдилар) чақиришга рози бўлдилар.
Мавлоно Нуриддин разиялло анҳу ҳамда у киши билан бирга доктор Муҳаммад Ҳусайн ва доктор Ёқуббеккелдилар. Ҳазрат Масийҳи Мавъуд алайҳиссалом уларга ўзларининг дизентерия касалига чалинганларини айтиб, бирортадаво чорасикўришларини сўрадилар. Сўнг яна дедилар: “Ҳақиқатда эса даво осмондадир. Шунинг учун сизлар ҳам даво, ҳам дуо қилинглар”. Табиблар у кишини муолажа қила бошладилар. Лекин ҳолсизлик кучайиб борар эди ва Ҳазрат Масийҳи Мавъуд алайҳиссалом тиллари ва ҳалқумлари қуриб бораётганини сездилар. Баъзи-баъзида:“Илоҳим, Ҳабибим!” дер эдилар. Эҳтимол, бу ҳолат Жанобимиз Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ўлим кассалликларидаги ҳолатларини эслатар.“Саҳиҳи Бухорий”да мўминлар онаси Оиша разияллоҳу анҳодан ривоят қилинадики, у киши дедилар: “Пайғамбар саллаллоҳу алайҳи ва салламнинг бошлари сонимнинг устида эди. Ҳушларидан кетиб қолдилар. Сўнг ҳушга қайтгач, кўзларини шифтга қадаб: “Илоҳим, Рафиқул-Аъло”, – дедилар”.
Жанобимиз Аҳмад алайҳиссаломнинг саҳобалари ва барча ҳозир бўлганлар хавотир ва изтиробли ҳолда эдилар. Баъзилар у кишининг хизматида эди ва баъзилари эса таҳажжуд намозини адо қилар эди. Ўғиллари Мирзо Башир Аҳмад бундай деб ёзади: “Ўша куни тонгда отамнинг юзларига боққанимда, хавотирга тушдим ва “Бу–ўлим касаллигидан бошқа нарса эмас” деган ҳиссиёт мени чулғаб олди”.
Тонгда соат беш атрофида Наввоб Муҳаммад Али разиялло анҳу етиб келдилар. У киши Ҳазрат Масийҳи Мавъуд алайҳиссалом қизларининг эри ва таниқли саҳобалардан эдилар. Жанобимиз Аҳмад алайҳиссаломнинг ҳузурларига киргач, салом бердилар. Жанобимиз Аҳмад алайҳиссалом у кишига алик қайтариб, сўнг дедилар: “Бомдод намозининг вақти кирдими?” “Ҳа”, дейилди. Шунда икки кафтларини тўшакка уриб, таяммум қилдилар ва бомдод намозини ўқий бошладилар. Лекин намоз пайтида ҳушларидан кетдилар. Бироздан кейин ҳушга қайтиб, яна сўрадилар: “Бомдод намозининг вақти кирдими?” “Ҳа”, дейилди. Шунда бомдод намозини иккинчи бор ният қилдилар ва намозни адо қилиб охирига етказдилар. Сўнг: “Илоҳим, Ҳабибим”, – дея яна ҳушларидан кетдилар.
Эрталаб соат саккизда у кишини муолажа қилиб турган табиблардан бири у кишидан таналаридан бирор жойи оғримаяптими, деб сўради. Лекин ҳолсизликнинг кучлилиги сабабли жавоб бера олмадилар. Ҳозир бўлганларга ишора қилиб, қоғоз-қалам келтиришларини сўрадилар ва қаттиқ ҳолсизлик ҳис қилаётганларини ва шу сабабли уларга жавоб бера олмаётганларини ёздилар. Эрталаб соат тўққизда аҳволлари ёмонлашди ва нафаси шарифлари узун бўлди. Ҳозир бўлганларга аён бўлдики, Ҳазрат Масийҳи Мавъуд алайҳиссалом ҳаётларининг охирги лаҳзаларини кечираётган эдилар. Ўша куни пешин намозидан олдин, соат ўн бирда, тўшакда ётган пайтларида покиза руҳлари ўз Ҳабибига учрашиш учун чиқди ва жаннат томон Рафиқи Аълога кўчди. Инна лиллаҳи ва инна илайҳи рожиъун. Ана шундай қилиб, муборак умрлари етмиш беш ярим йилда ниҳоясига етди.