Agjërimi - një ndër shtyllat e Islamit
Me emrin e Allahut, të Gjithëmëshirshmit, Mëshirëbërësit.
Nuk ka të adhurueshëm tjetër përveç Allahut, Muhammedi është i Dërguari i Allahut.
Muslimanët që besojnë se Hazret Mirza Ghulam Ahmedi a.s.,
është Imam Mehdiu dhe Mesihu i Premtuar.

Agjërimi – një ndër shtyllat e Islamit

Nga: Muhammad Ashraf Zia, teolog dhe dijetar

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ﴿١٨٣﴾ أَيَّامًا مَّعْدُودَاتٍ ۚ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ ۚ وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ ۖ فَمَن تَطَوَّعَ خَيْرًا فَهُوَ خَيْرٌ لَّهُ ۚ وَأَن تَصُومُوا خَيْرٌ لَّكُمْ ۖ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿١٨٤﴾ شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَىٰ وَالْفُرْقَانِ ۚ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ ۖ وَمَن كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ ۗ يُرِيدُ اللَّـهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ وَلِتُكْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُوا اللَّـهَ عَلَىٰ مَا هَدَاكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿١٨٥﴾

O ju që besuat! Ju obligohen agjërimet ashtu siç u ishin obliguar atyre që ishin para jush, që të bëheni të druajtur. Janë pak ditë të numëruara. Pra, kushdo që është i sëmurë prej jush, ose që gjendet në udhëtim, le ta plotësojë numrin në ditë të tjera. Ata që kanë mundësi, le të ushqejnë një të varfër si shpagim. Pra, kushdo që bën mirësi shtesë, bën mirë për veten e tij. Dhe nëse agjëroni, është mirë për ju, në qoftë se e dini.

Muaji i ramazanit është ai në të cilin u zbrit Kurani si udhërrëfyes për njerëzit dhe me shenjat e qarta që përbëhen nga shpjegimet e udhëzimit dhe çështjet dalluese (të së vërtetës nga e rrema). Kushdo nga ju që dëshmon këtë muaj, le të agjërojë në të. Kurse ai që është i sëmurë, ose që gjendet në udhëtim, le të plotësojë numrin në ditë të tjera. Allahu do lehtësi për ju dhe nuk do vështirësi për ju dhe do që ju (lehtësisht) ta plotësoni numrin e ditëve, ta madhëroni Allahun për shkak se ju udhëzoi dhe që të bëheni mirënjohës.                (El-Bekare 2:185,186)

 

Kuptimi leksikor dhe përkufizimi i agjërimit

Feja Islame ka pesë shtylla kryesore: Shehadeti, namazi, agjërimi, haxhi dhe zekati. Në ajete të lartpërmendura Allahu i Lartësuar ka shpalosur porosinë për të agjëruar. Në arabisht, për agjërimin përdoret fjala saum që do të thotë për të mbajtur apo për të ndaluar diçka. Në terminologjinë Islame, agjërimi nënkupton ndalimin prej të ngrënit e të pirit nga agimi deri në perëndimin e diellit, dhe për t’i ndërprerë marrëdhëniet bashkëshortore gjatë asaj kohe, me qëllim për të adhuruar Zotin.

Njëherë po afrohej muaji i bekuar i Ramazanit në kohën e të Dërguarit të Allahut s.a.s. Ishte dita e fundit e muajit shaban, dhe Pejgamberi sas iu drejtua sehabëve, për t’ua njohur vlerat dhe madhështinë e këtij muaji. Hazret Selman el-Farisiu r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut sas tha:

O njerëz! Po ju afrohet një muaj madhështor, për t’ju hijesuar. Është një muaj i bekuar, në të cilin gjendet një natë e cila (nga dobitë dhe madhështitë e saj) është më e mirë sesa një mijë muaj. Allahu i Lartësuar ju ka obliguar agjërimin në të dhe adhurimin gjatë netëve të tij, e ka bërë nafil. Nëse njeriu me anë të ndonjë adhurimi të tij vullnetar gjatë këtij muaji synon të fitojë afërsinë me Zotin, do të shpërblehet barabartë me shtatëdhjetë vepra të obligueshme në ditët e zakonshme. Ky është muaji i durimit dhe durimi shpërblehet me xhenet. Ky është muaji i dashurisë dhe dhembshurisë, gjatë të cilit shtohet dhe begatohet risku i besimtarit. Nëse dikush ia çel agjërimin agjëruesit, atij i shlyhen mëkatet dhe ai shpëton nga zjarri. Njeriu i tillë shpërblehet njësoj si agjëruesi, pa ia pakësuar asgjë nga shpërblimi i tij. Fillimi i këtij muaji është mëshira, kulmi është falja dhe përfundimi është shpëtimi nga zjarri. Gjatë këtij muaji, Allahu e fal edhe atë dhe e çliron nga zjarri, që ia lehtëson detyrën punëtorit apo shërbëtorit të tij.”

(Imam Bejhaki, Shu’ubul Iman, nr. 3608)

Ebu Hurejrah r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.s. ka thënë se

“Kur vjen nata e parë e ramazanit, u vihen pranga djajve dhe xhindeve. Mbyllen portat e xhehenemit derisa nuk i mbetet asnjë portë e hapur. Çelen dyert e xhenetit, derisa nuk i mbetet asnjë derë e mbyllur. Një thirrës u bën thirrje duke thënë: o kërkues i mirësisë! Eja dhe dil përpara. O kërkues i ligësisë! Ndalu. Mjaft shpirtra çlirohen nga zjarri për hir të Allahut dhe kjo ndodh në çdo natë të ramazanit.”

(Tirmidhiu, libri i agjërimit)

Rëndësia e agjërimit sipas thënieve të Profetit Muhammed s.a.v.s.

Për të kuptuar se çfarë rëndësie i ka kushtuar i Dërguar i Allahut sas kësaj shtylle themelore të Islamit, dua t’ju parashtroj disa hadithe:

Ebu Hurejrah r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.s. ka thënë:

“Ai që agjëron ramazanin duke besuar sinqerisht dhe duke shpresuar shpërblimin për të, do t’i shlyhen të gjitha mëkatet e mëparshme.”

(Buhariu, Libri i agjërimit, nr. hadithi 1768)

Abdurrahman bin A’uf r.a. rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.s. shpjegoi rreth ramazanit dhe e quajti muajin më të mirë dhe tha:

“Nëse dikush adhuron Zotin me bindje dhe duke shqyrtuar veten imtësisht gjatë muajit të ramazanit, shpëton nga gjynahet sikur ishte kur kishte dalë nga barku i nënës.”

(Sunen Nisai, Kitabus-Sijam, nr. hadithi 2179)

Ebu Hurejrah ra transmeton se i Dërguari i Allahut sas ka thënë:

“Ai që agjëron duke besuar sinqerisht dhe duke shqyrtuar veten, i falen gjynahet e mëparshme. Po të kishit ditur dobitë dhe vlerat e këtij muaji, ju sigurisht do të dëshironit që i gjithë viti të ishte ramazani.”

(el-Xhamiu’s Sahih, Musned el-Imamurrabi’ bin Habib, nr. hadithi 331, f. 150, Mekteba Mesket, 2003, Oman)

Ebu Mes’ud Gafari r.a. transmeton se pas ardhjes së muajit të Ramazanit, e dëgjova të Dërguarin e Allahut s.a.s. duke thënë:

“Sikur të dinin rëndësinë e ramazanit, ndjekësit e mi do të kishin dëshirë se i gjithë viti të ishte ramazani”. Dikush e pyeti: “O i Dërguar i Allahut! Na tregoni vlerat e ramazanit. Ai i tha: Zbukurohet xheneti që nga fillimi i vitit për muajin e ramazanit. Kur bie dita e parë e ramazanit, fryjnë erërat poshtë arshit të Allahut.”  

(Et-Terghibu uet-Terhib (Inkurajimi dhe kërcënimi) Libri i agjërimit)

Enes bin Maliku r.a. transmeton se i Dërguari i Allahut sas ka thënë se

“Ramazanit i është vënë ky emër sepse ai i zhurit dhe shkrumbon gjynahet.

(El-Firdaus bimathuril Khatab, vëll. 2, f. 60, nr. hadithi 2339)

Ebu Hurejrah r.a. rrëfen se Pejgamberi sas ka thënë:

“Agjërimi është mburoja dhe kalaja e pamposhtur që mbron nga zjarri.”

(Musned Ahmedi, nr. hadithi 8857)

Selman Farisiu ra përcjell se i Dërguari i Allahut sas ka thënë se

“Ramazani është i atillë muaj, fillimi i të cilit është zbritja e mëshirës, pjesa e mesme është falja prej Zotit dhe fundi i tij është shpëtimi nga zjarri.”

(Mishkat, Libri i agjërimit)

Enes bin Maliku ra transmeton se kam dëgjuar të Dërguarin e Allahut sas duke thënë se

“Ja ka ardhur muaji i ramazanit. Në të çelen dyert e xhenetit, ndërsa mbyllen dyert e xhehenemit dhe djajve u vihen pranga. I humbur qoftë ai i cili e gjeti ramazanin, por nuk arriti dot shpëtimin prej mëkateve. Po nuk shpëtoi në ramazan, kur do të shpëtojë ai?”

(Et-Terghibu uet-Terhib (Inkurajimi dhe kërcënimi) Libri i agjërimit)

Ebu Hurejra ra rrëfen se i Dërguari i Allahut s.a.v.s. ka thënë se kur bie nata e parë e ramazanit, Allahu i Lartësuar shikon te krijesa e Tij, dhe kur Ai sheh ndonjërin prej robërve të Tij, Ai nuk e ndëshkon kurrë. Allahu i Lartësuar çdo ditë shpëton qindra mijëra njerëz nga xhehenemi. Kur bie nata e 29-të e ramazanit, Allahu i Lartësuar fal aq shumë njerëz, sa kishte falur gjatë 28 netëve të kaluara të Ramazanit.”

(Et-Terghibu uet-Terhib (Inkurajimi dhe kërcënimi) Libri i agjërimit)

Ibni Abasi ra tregon se i Dërguari i Allahut sas ishte njeriu më bujar. Sidomos gjatë ramazanit, bujaria e tij shfaqej në mbushullim, dhe zemërgjerësia e tij shpërfaqej gjithkund si një furtunë e vrullshme.

(Buhariu, Libri i fillimit të shpalljes, nr. hadithi 5)

Aisheja ra rrëfen se përkushtimi, mundimi dhe angazhimi që i Dërguari i Allahut sas ndërmerrte për të adhuruar Zotin gjatë ramazanit, nuk dukeshin gjatë ditëve të tjera.

(Muslimi, Libri i Itikafit)

Ramazani – muaji i durimit e vetëpërmbajtjes

Selman el-Farisiu ra transmeton se Pejgamberi sas ka thënë:

Allahu i Lartësuar ka obliguar agjërimin gjatë ditëve të ramazanit, ndërsa ibadetin gjatë netëve të tij, e ka cilësuar si nafil. Ky është muaji i durimit, dhe shpërblimi i durimit është xheneti. Ky është muaji i dhembshurisë në të cilin shtohet dhe begatohet risku i besimtarit.

(Mishkat, Kitabus-Saum, eth-Thalis)

Ky durim nuk shfaqet vetëm përballë urisë dhe etjes, madje besimtari përmbahet jo vetëm përballë dëshirave të shthurura por edhe kur përballen me sjellje të papëlqyeshme nga të tjerët.

Ebu Hurejrah ra përcjell se i Dërguari i Allahut sas ka thënë:

Agjërimi është mburoja, andaj agjëruesi duhet t’u shmanget bisedave të pahijshme dhe nuk duhet të bëjë veprime të kohës së injorancës. Nëse dikush zihet me të apo i drejtohet me fjalë të rënda, ai duhet të përgjigjet dy herë duke thënë “Unë jam i agjërueshëm”.

(Buhariu, Libri i agjërimit, nr. hadithi 1761)

Mesihu i Premtuar a.s. duke përshkruar shkallën më të lartë të kësaj vetëpërmbajtje, shkruan:

“Unë mund të përmbaj veten time dhe Zoti i Lartësuar ka nënshtruar nefsin tim deri në atë shkallë që nëse dikush më drejton sharje ndër më të rëndat për një vit radhazi, përfundimisht vetë ai do të turpërohet dhe do të pranojë se nuk mundi të më lëkundte nga qëndrimi im.”

(Melfuzat, vëll. I, f. 302)

 

Bekimet e agjërimit

Muaji i ramazanit mban vlera të mëdha dhe bekime të pallogaritshme. Mesihu i Premtuar a.s. duke shpjeguar madhështinë e këtij muaji dhe bekimet e agjërimit shkruan:

“شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُvetëm kjo fjali mjafton për të mësuar madhështinë e këtij muaji. Sufitë kanë shkruar se ky është muaji më i mirë për të ndriçuar shpirtin. Nëse namazi e pastron nefsin (shpirtin), agjërimi e ndriçon zemrën. Pastrimi i shpirtit nënkupton largimin nga epshet e gjendjes instinktive, kurse ndriçimi i zemrës do të thotë se robi të gëzojë keshfin pra të shikojë Zotin. Andaj, أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ     i referohet pikërisht kësaj gjendjeje, dhe nuk ka asnjë dyshim në të. Agjërimi sjell shpërblime shumë të mëdha, por sëmundjet dhe interesat e privojnë njeriun nga kjo dhunti. Më kujtohet se gjatë rinisë sime, kisha parë në ëndërr se agjërimi është suneti i ahlibejtit (d.m.th. të familjes së Profetit sas) … e prandaj unë agjërova për gjashtë muaj radhazi. Gjatë kësaj periudhe pashë (në ëndërr) se shtylla dritash ngrihen njëra pas tjetrës në qiell. Nuk jam i sigurt se ato shtylla dritash a ngriheshin nga Toka apo nga zemra ime. Megjithatë, kjo mund të realizohet gjatë rinisë dhe nëse kisha dëshirë, do të kisha agjëruar për katër vjet. … Porositë e Zotit të Lartësuar ndahen në dy kategori: 1). Adhurime që lidhen me pasuri 2) dhe adhurime që lidhen me trup. Adhurimet me anë të pasurisë i përkasin vetëm atij që gëzon të mirat materiale, ndërsa i varfri përjashtohet prej tyre. Edhe adhurimet trupore mund të kryhen vetëm gjatë periudhës rinore, ndryshe në të gjashtëdhjetat njeriun e zënë lloj-lloj sëmundjesh. Katarakti etj i dobësojnë shikimin. Është e vërtetë dhe pleqëri dhe qindra dobësi. Njeriu përfiton në pleqëri për punën që ka bërë në rini, dhe ai që nuk bëri asgjë në rini, edhe në pleqëri përballet me qindra mundime. Thuhet se thinja është mesazhi që fundi po afrohet. Njeriu është i detyruar të përmbushë sipas mundësisë obligimet e tij ndaj Zotit. Lidhur me agjërimin, Zoti thotë وَأَن تَصُومُوا خَيْرٌ لَّكُمْ    d.m.th. nëse agjëroni, është më mirë për ju.”

(Gazeta Badr, 12 dhjetor 1902, f. 52, Tefsir i Mesihut të Premtuar a.s., surja el-Bekare, f. 264)

Kalifi I r.a. ka thënë:

“Mësimi më kryesor i ramazanit është që pavarësisht nga nevojat sado të rëndësishme, robi i sinqertë i Zotit për hir të kënaqësisë së Tij, i mposht të gjitha ato dhe nuk u trembet aspak. Kurani i Madhërishëm duke vënë në pah esencën dhe filozofinë e vërtetë të agjërimit, thotë:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

Ju obligohet agjërimi me qëllim të përvetësoni takuan (druajtjen ndaj Zotit). Agjëruesi, vetëm për hir të Zotit, braktis edhe ato gjëra, që sheriati i ka lejuar dhe nuk ia ka ndaluar përdorimin e tyre. Por, meqë Zoti nuk e lejon në këto momente, nuk mundet që ai të përpiqet për t’i arritur ato gjëra, që sheriati i ka ndaluar, apo të përdorë gjëra të ndaluara, ose të shfryjë epshin në sjellje të pakontrolluara. Një ndër kushtet e takuas është të mos rrëmbehet pasuria e dikujt tjetër.”

(el-Hakem, 24 janar 1904, f. 12)

Imami ynë i dashur Hazret Amirul Muminin Kalifatul Masih V (Allahu e ndihmoftë fuqimisht) thotë:

“Ramazani është muaji i bekimeve për ata që duan të adhurojnë Zotin sinqerisht. Ky është muaji i bekimeve për ata të cilët duke iu nënshtruar të gjitha porosive të Allahut, mundohen të përmbushin çdo vepër të mirë, për të cilën ka porositur Allahu, dhe përpiqen të largohen nga çdo vepër e keqe, të cilën ka ndaluar Ai. Madje, për një kohë të caktuar, ata tërhiqen edhe nga gjëra të lejueshme. Allahu i Madhërishëm ka thënë se obligimi i agjërimit dhe shmangja prej disa gjërave kanë për qëllim për t’ju lartësuar në takua. Çfarë është takuaja? Takuaja do të thotë të ruheni nga gjynahet, të bëni përpjekje për t’u mbrojtur prej tyre dhe të ruheni ashtu siç ruhet duke u fshehur pas mburojës. Njeriu kur fshihet pas diçkaje për t’u mbrojtur nga sulmet, atëherë atë e zë edhe frika. Ai fshihet mbrapa pikërisht duke iu frikësuar sulmit. Prandaj kur thuhet agjëroni, ju duhet të agjëroni duke respektuar kushtet e agjërimit e kështu do të përparoni në takua.”

(Fjalimet e Masurit, vëll. II, f. 740)

Për ata që nuk agjërojnë …

Nuk është e drejtë t’i shmangemi agjërimit duke gjetur arsye të dobëta. Për ata që nuk agjërojnë qëllimisht, i Dërguari i Allahut s.a.s. ka thënë:

Ai që lë agjërimin e ramazanit qoftë edhe për një ditë të vetme, pa pasur asnjë arsye të shëndoshë, nuk mund ta kompensojë atë, edhe nëse agjëron gjithë jetën.

Mesihu i Premtuar a.s. ka thënë:

“Po të kishte dashur Zoti edhe për këtë ymet do të kishte hequr të gjitha obligime sikur fe të tjera, por këto obligime shërbejnë për t’i sjellë dobi njeriut. Në mendimin tim, nëse njeriu i lutet Zotit sinqerisht dhe përulësisht për t’u mos privuar prej bekimeve të këtij muaji, Zoti i Lartësuar nuk e privon atë, madje edhe nëse ai sëmuret në ramazan, sëmundja e tij është mëshirë për të, sepse veprat varen nga nijeti (qëllimi). Besimtari duhet të tregohet i trim në rrugën e Zotit. Nëse dikush mbetet i paagjërueshëm, ndërsa kishte dëshirë të sinqertë që sikur të ishte i mirë e shëndoshë, do të agjëronte, dhe zemra i përmallohet me këtë dëshirë, atëherë për të agjërojnë engjëjt. Nëse nuk është hileqar, Zoti i Lartësuar kurrë nuk do ta privojë atë nga shpërblimi.

Kjo është një çështje e thellë. Nëse dikush për shkak të përtesës vetjake, kujton se agjërimi është i rëndë për të, apo mendon se është i sëmurë dhe nëse nuk ushqehet për një vakt, do të marrë disa sëmundje, apo do t’i ndodhin këto apo ato gjëra, dhe bekimin e Zotit e konsideron si gjobë ndaj vetes, i tillë njeriu nuk mund të meritojë mirësitë e Zotit. Por, ai që e pret ramazanin me hare e gëzim, që ai të vinte dhe ky të agjëronte, por për shkak të sëmundjes nuk agjëroi dot, i tillë njeriu nuk ka mbetur i privuar nga agjërimi në qiell. Bota ka shumë njerëz që sillen dredhisht dhe kujtojnë se ashtu sikur ne i mashtrojmë njerëzit e botës, do ta mashtrojmë edhe Zotin. Hileqarët vet i sajojnë arsyet, e pastaj duke i përzier me mundime e zahmete, i konsiderojnë të drejta e të mirëqena. Por, në sy të Zotit ato nuk janë të drejta. Çështja e formalitetit dhe gjetjes së lehtësisë është mjaft e gjerë, nëse do njeriu mund të falet tërë jetën duke u ulur, e të mos agjërojë kurrë, por Zoti e njeh mirë nijetin dhe qëllimin e atij që është i sinqertë dhe i përulur. Zoti i Madhërishëm di që ai njeri ka një zemër të dhembshur, dhe meqë dhembshuria dhe mallëngjimi janë veti të çmueshme, Zoti e shpërblen më shumë. Hileqarët mbështeten në arsyetime, ndërsa para Zotit ato nuk qëndrojnë aspak. Kur kisha agjëruar për gjashtë muaj radhazi, kisha takuar një grup profetësh (në ëndërr). Ata më pyetën se përse po mundoja aq shumë veten time, dil prej kësaj. Njësoj ndodh kur njeriu e mundon dhe torturon veten për hir të Zotit, dhe Zoti njësoj si prindërit shpreh i mallëngjyer se përse e sfilit veten, ndërsa të tjerët përmes arsyetimit të dobët, e kanë privuar veten nga mundimet. Andaj, kur i sprovon Zoti kësisoj njerëzish dhe u shkakton mundime të rënda, nuk i privon prej tyre, ndërsa ata që mundojnë veten për hir të Tij, Zoti vetë i nxjerr prej tyre. Njeriu nuk duhet të tregohet i mëshirshëm ndaj vetes, madje të jetë i tillë që tërheq mëshirën e Zotit. Mëshira e njeriut ndaj vetes është xhehenem, ndërsa mëshira e Zotit është xhenet për të. Reflektoni mbi ngjarjen e Ibrahimit as. Ai dëshironte të hidhej në zjarr, ndërsa Zoti e shpëton nga zjarri. Ata që duan të ruhen nga zjarri, janë ata që hidhen në zjarr. Ky është Islami, që njeriu të mos mohojë asgjë që i del në rrugën e Zotit. Po të kujdesej i Dërguari i Allahut sas për të ruajtur veten, nuk do të shpallej ajeti وَاللَّـهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ d.m.th. Allahu do të ruajë ty nga njerëzit. (el-Maidah 5:68). Ky është sekreti i mbrojtjes së Allahut.”

(Melfuzat, vëll. II, f. 565-563, botim 2003)

Mesihu i Premtuar a.s. thotë se

“Unë jam i tillë që nuk e lë agjërimin veçse kur gjendja ime i ngjan vdekjes. Natyra ime nuk pajtohet me lënien e agjërimit. Këto janë ditë të bekuara, në të cilat zbresin mirësia dhe mëshira e Zotit.”

(Melfuzat, vëll. II, f. 440)

Kalifi II i Mesihut të Premtaur r.a. ka thënë:

“Njoh disa persona që e konsiderojnë obligimin e agjërimit si diçka të parëndësishme, dhe e lënë agjërimin për arsyeje shumë të vogla. Madje, nganjëherë ata e lënë agjërimin vetëm duke menduar se do të bien në ndonjë sëmundje. Sigurisht, kjo nuk është asnjë arsyeje që dikush kujton se do të sëmuret. … Nuk është e drejtë të lihet agjërimi për atë sëmundje që nuk ndikohet aspak nga agjërimi.”

(Gazeta el-Fadl, 11 prill 1925)

Hazret Kalifi II ra gjithashtu ka thënë:

“Sheriati i ka dhënë rëndësi të madhe çështjes së agjërimit, megjithatë nëse është i ndaluar theksimi i tepruar në zbatimin e kësaj dispozite, po ashtu nuk lejohen për të as lëshime të tepërta. Prandaj, nuk duhet as zbatimi rigoroz dhe ekstrem aq saqë merr shpirtin, e as lehtësia e skajshme që të shkelet nëpërkëmbë urdhrin e sheriatit dhe të anashkalohen detyrimet me hile dhe mashtrime. Unë kam parë vetë se mjaft persona nuk agjërojnë thjesht duke arsyetuar se janë të dobët fizikisht. Disa thonë po të agjërojnë, menjëherë i kap heqje të shpeshta  barku, edhe pse dizenteria nuk përbën arsye të mjaftueshme për të lënë agjërimin. Derisa nuk vuan nga heqje të shpeshta barku, njeriu duhet të agjërojë, e nëse vuan prej saj, atëherë le t’i ndërpresë ato. Disa thonë se agjërimi u shkakton dobësinë fizike, por edhe kjo nuk është ndonjë arsye të mirëfilltë. Lejohet lënia a agjërimit, vetëm në rast se ndalon edhe mjeku.”

(Tefsir Kebir, el-Bekare, f. 286)

Hazret Kalifi IV i Mesihut të Premtuar r.a. ka thënë:

“Ata që nuk agjërojnë gjatë muajit të ramazanit, nuk kanë haber se prej çfarë mirësish po mbeten të privuar. Ata nuk duruan urinë e disa ditëve, nuk përballuan dot pengesat e disa ditëve dhe kështu mbetën të privuar nga dobi të shumta. Ata u ndrydhën ende më shumë nga prangat e dynjasë, sepse njeriu që nuk i duron dot ndalimet e ramazanit, mposhtet nga adetet e dynjasë. Njeriu i tillë është vetë shkaktar për shtrëngimin e tij në prangat e materializmit. Të tillë njerëzish ditë për ditë bëhen skllevër të një jete të poshtër, e pastaj pavarësisht nga dëshirat nuk lirohen dot prej këtyre lidhjeve. Prandaj, është një vendim i rëndësishëm që shtrëngimet e ditëve të ramazanit të pranohen me gëzim dhe zell të madh. … nëse do t’i pranoni këto shtrëngime, do të mësoni sesa shumë dobi të pakufizueshme mbajnë ato. Mundimet e disa ditëve, do t’ju sjellin aq shumë fitime, që do t’ju ushqejnë gjatë gjithë vitit.”

(Fjalimi i së xhumasë i mbajtur më 15 prill 1988)

Një lutje e sinqertë për të gjetur forcë gjatë ramazanit

Nëse dikush nuk ka përfituar nga bekimet e ramazanit, dhe po mbetet i privuar edhe nga ibadetet dhe dobi të tjera, ai duhet të bëjë lutjen e Mesihun e Premtuar as. Mesihu i Premtuar as ka thënë:

“Sipas meje, mjafton që njeriu ta bëjë këtë lutje se o Allah! Ky është muaj yt, dhe unë po privohem prej tij. Nuk dihet a do të jem i gjallë vitin e ardhshëm apo jo. Nëse njeriu i lutet Zotit në këtë mënyrë duke i kërkuar fuqi për ramazanin, jam i bindur se Zoti i Lartësuar do t’ia forcojë zemrën.”

(Melfuzat, vëll. II, f. 563)

Dobitë shëndetësore të agjërimit

Agjërimi është shërim edhe për sëmundjet trupore. Ebu Hurejra ra ka përcjellë se i Dërguari i Allahut sas ka thënë: “Për çdo gjë ekzistuaka një zekat që e dëlirëson atë, dhe zekati i trupit dhe mjeti për bukurinë dhe hijshmërinë  e tij të brendshme dhe të jashtme është agjërimi.” (Ibni Maxha, libri i agjërimit) Në një hadith, transmetohet se Profeti sas ka thënë: agjëroni që të jeni të shëndetshëm.” (Xhamius Sagir, es-Sujuti).

Kalifi II r.a. ka thënë:

“Agjërimi shërben për të shëruar sëmundje të llojllojshme. Sipas studimeve të fundit, është zbuluar se pleqëria dhe dobësia vijnë sepse mblidhet lëndë e panevojshme në trup, e cila shkakton sëmundjen apo vdekjen e menjëhershme, ndërsa agjërimi është shumë i dobishëm për të.”

(Tefsir Kebir, vëll. II, f.375)

Hazret Kalifi IV r.a. duke shtruar ndikimin e agjërimit mbi trupin e njeriut ka thënë:

“Në Ibni Maxha gjendet një transmetim i Ebu Hurejres ra. Sipas këtij hadithi, për të pastruar çdo gjë, ekziston njëlloj zekati, dhe zekati i trupit dhe mjet për ta zbukuruar atë është agjërimi. Zekati paguhet edhe për të pastruar paratë, si dhe për të stimuluar veprat. Të dyja këto kuptime gjenden njëkohësisht në të. Pra i Dërguari i Allahut sas ka thënë se agjërimi është i tillë që bëhet zekat për të gjithë trupin. Një tjetër hadith e shtjellon këtë ku thuhet “صوموا تصحوا” d.m.th. nëse do të agjëroni, do të bëheni të shëndetshëm. Pra, nuk është vetëm zekati shpirtëror por edhe ai fizik. Me mëshirën e Zotit, gjatë ramazanit kundër perceptimit të përgjithshëm shëndeti përmirësohet e nuk përkeqësohet përveçse njeriu të respektojë lejimin në rast se është në gjendje të sëmurë. Derisa vetë Allahu ka përjashtuar të sëmurit nga obligimi i agjërimit, kundërshtimi dhe shpërfillja ndaj këtij kushti do të përkeqësojë shëndetin. Ramazani e gjallëron shëndetin e jo ta prishë atë.

Nuk duhen lënë agjërimet duke arsyetuar kushte të rënda të motit, punë, shkollë apo shkaqe të tjera. Allahu e ka obliguar agjërimin dhe nuk ka dhënë lehtësime për shkak të ndryshimit të stinës apo angazhimit në punë. Përjashtimin e bëjnë vetëm të sëmurit dhe udhëtarët. Përveç këtyre rasteve, njeriu nuk duhet të privojë veten nga bekimet dhe faljet e Allahut.

Profeti ynë i dashur sas ka thënë se الصوم فی الحر جھاد  d.m.th. agjërimi gjatë kohës së nxehtë është përpjekje në sy të Allahut. Nuk ka rëndësi se në cilën kohë bie ramazani, shpirti i tij gjithmonë mbetet adhurimi, heqja dorë nga mëkatet dhe përpjekjet për të fituar dashurinë e Zotit. Allahu na mundësoftë të përfitojmë mjaftueshëm nga ky muaj i begatshëm. Amin

Ramazani duhet të shërbejë për faljen e mëkateve dhe për vetëreflektim

Hazret Mirza Bashir Ahmedi r.a. shkruan:

“Mesihu i Premtuar a.s. thoshte se lënia e mëkateve lypset për një mjedis të përshtatshëm dhe i tillë mjedisi krijohet përsosmërish në muajin e ramazanit. Njerëzve u duhet që duke reflektuar mbi gjendjen e tyre, të bëjnë be për të hequr dorë nga ndonjërën prej dobësive personale.”

(Gazeta El-Fadl, 27 prill 1955)

Kalifi V i Mesihut të Premtuar (Allahu e ndihmoftë fuqimisht) shpesh ka shpjeguar rëndësisë e reflektimit dhe vetëkontrollit. Në një rast ai tha:

“Ne mund të zbulojmë shkallën e agjërimit tonë dhe përparimin tonë drejt druajtjes së Zotit, vetëm kur jemi duke kontrolluar veten tonë. Kur nuk jemi duke nuhatur të metat e të tjerëve, por gjurmojmë dobësitë tona. Kur jemi duke analizuar se çfarë veprash të mira kemi kryer sot apo jemi përpjekur t’i përmbushim dhe prej sa veprash të këqija jemi larguar.”

(Fjalimet e Masrurit, vëll. 3, f. 601)

Pastaj ai thotë:

“Çdo njeri duhet të kontrollojë nefsin e tij gjatë agjërimit. Gjatë muajit të ramazanit, ai duhet të reflektojë mbi gjendjen e tij, për të analizuar dobësi që gjenden në të. Le të shikojë se cilat janë ato dobësi që ai mund të përzë lehtësisht dhe cilat janë ato vepra të pëlqyeshme që ai duhet të realizojë por nuk po i bën. Ai gjithashtu duhet të nënvizojë ato virtyte, që janë për të përvetësuar. Nëse çdo njeriu përpiqet sinqerisht për të përvetësuar dy apo tri virtyte dhe njëkohësisht bën përpjekje të sinqerta për t’u larguar nga një apo dy vese, atëherë jini sigurt që keni përfituar maksimum nga bekimet e ramazanit.”

(Hytbet e Masrurit, vëll. I, f. 418)

Si mund të përfitojmë nga bekimet e Ramazanit?

Si mund të përfitojmë nga ky muaj i begatshëm, këtë e ka sqaruar Hazret Mirza Bashir Ahmedi r.a. në një shkrim. Ai shkruan:

“Vëllezërit duhet të bëjnë të gjitha përpjekjet për të përfituar gjerësisht nga dobitë e ramazanit, dhe aq sa kanë mundësi përveç arsyeve që parashikon sheriati (d.m.th. sëmundje apo udhëtimi) nuk duhet të lënë agjërimin. Edhe në rastin e përjashtimit, ata duhet të paguajnë fidje sipas praktikës së sunetit.

Gjatë këtij muaji, përveç pesë namazeve të obligueshme, ata duhet të falin veçanërisht edhe namazin e natës. Ata që kanë mundësi, le të falin edhe namazin duha, i cili e mundëson njeriun të përkujtojë Zotin pas një pushimi të gjatë dhe ia gjallëron shpirtin e përgjumur. Koha e këtij namazi le të llogaritet afërsisht ora 0930. Namazi i teravisë që falet pas jacisë, është një zëvendësim i ulët i namazit të tehexhudit, por është një mundësi e artë për njerëz të dobët dhe të sëmurë. Ata që kanë mundësi le të përfitojnë prej të dyjave.

Gjatë këtij muaji, duhet përkushtuar një vëmendje të veçantë recitimit të Kuranit Famëlartë. E mira është që të recitohet Kurani dy herë, për ndryshe le të lexohet të paktën njëherë. Kur lexojmë për mëshirën e Zotit, duhet t’ia kërkojmë mëshirën, dhe kur lexojmë për ndëshkimin e Zotit, duhet t’i kërkojmë falje.

Gjatë këtij muaji duhet t’i japim rëndësi të posaçme lutjes dhe të përkujtuarit të Allahut. Kur lutemi, gjendja jonë duhet të jetë e tillë, sikur gjendemi mu në praninë e Zotit, pra Ai na sheh dhe ne e shohim. Në lutjet tona, duhet të lutemi veçanërisht për shëndetin e jetë të gjatë të Kalifit V (Allahu e ndihmoftë fuqimisht), për misionarët, shërbëtorët e xhematit, dervishët e Kadijanit. Në lutjet e përgjithshme رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ (el-Bekare 2:202) është një lutje e mrekullueshme, ndërsa për pastrimin e shpirtit لَّا إِلَـٰهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ الظَّالِمِينَ (el-enbija 21:88) ka fuqi të jashtëzakonshme, ndërsa për t’i kërkuar ndihmë Allahut lutja یا حیی یا قیوم برحمتک نستغیث  është ndër më të suksesshmet. Për sa i përket el-Fatihasë, ajo është mbreti i lutjeve.

Dërgimi i selavatit gjithashtu ka rëndësi themelore për të tërhequr këto bekime. Mesihu i Premtuar as ka shkruar se një natë bëra aq shumë selavate saqë i gjithë shpirti dhe zemra ime u aromatizuan. Po atë natë pashë një ëndërr se engjëjt hynin në shtëpinë time duke mbushur shishe të mbushura me dritë. Njëri prej tyre m’u drejtua duke thënë se ky nur është shpërblimi i atyre selavateve të cilat i ke dërguar Muhammedit sas.

Gjatë ditëve të shënuara të ramazanit, njeriu duhet t’u shmanget sjelljeve të papëlqyeshme, fjalëve të ndyra, gënjeshtrës, mashtrimit, dredhisë, mizorisë, dhunës, përbuzjes, përgojimit dhe grindjes etj deri në atë mënyrë sikur ai nuk i njeh aspak këto vese. Duke synuar këtë qëllim, mësimi i ramazanit do të bëhet  si fener i cili ndriçon edhe muaj të tjerë të vitit.

Një ndër adhurimet e rëndësishme të ramazanit, i cili lidhet me të drejtat e njerëzve, është dhënia e sadakasë dhe lëmoshës. Në hadith thuhet se gjatë ditëve të ramazanit bujaria e të Dërguarit të Allahut sas ngjasonte me një furtunë që nuk e njihte asnjë pengesë. Në fund të ramazanit sadakaja e fitrit është e obligueshme mbi çdo musliman e muslimane të rritur apo të mitur.

Dhjetëditëshi i fundit i ramazanit mban rëndësi të veçantë për nga bekimet dhe pranimin e lutjeve. Gjatë kësaj periudhe, besimtari duhet të angazhohet në nafile, përkujtimin e Allahut, lutje, recitimin e Kuranit dhe dërgimin e selavateve. Ata që kanë mundësi, dhe nuk i pengojnë detyrat e tyre, mund të fitojnë edhe bekime të veçanta shpirtërore me anë të etikafit pra duke qëndruar në xhami gjatë dhjetëditëshit të fundit. Për ndryshe, të paktën duhet t’u përkushtohen veçanërisht nafileve, përkujtimit të Allahut dhe lutjes gjatë netëve të këtij dhjetëditëshi të fundit e në mënyrë të veçantë përgjatë netëve teke. Nëse do Allahu, ata mund të gëzojnë edhe atë natë të bekuar, e cila konsiderohet më e mirë se e gjithë jeta e njeriut. Allahu na mundësoftë të përfitojmë bekimet e këtij muaji madhor dhe na sjelltë ndryshime të pastra në qenien tonë, dhe na mbarësoftë jetën tonë shpirtërore dhe atë materiale. Amin

(Gazeta el-Fadl, 8 mars 1960, Rabuah, Pakistan)

 

 

Shpërndaje
Na kontaktoni ne Whatsapp :)
Shtypni këtu ju lutemWhatsApp